گام بلند شارپرتو ایرانیان در بکارگیری روش پرتودهی در کشور
قرن جدید، قرن ورود ایده و تکنولوژی جدید است و یکی از فناوری‌های این قرن فناوری پرتودهی می‌باشد. در سال‌های اخیر بخش خصوصی با ورود به این حوزه اقدامات قابل توجهی انجام داده چنانچه شرکت شارپرتو ایرانیان، به عنوان یک شرکت دانش‌بنیان در حوزه انرژی هسته‌ای طرح ملی فناوری سامانه پرتودهی گاما را اجرایی کرده است.
این طرح باعث اشتغالزایی مستقیم ۶۰ نفر و ایجاد اشتغال غیرمستقیم حدود ۳ هزار و ۵۰۰ نفر نیروی انسانی شده‌است. همچنین ایجاد این سایت به کاهش ارزبری ۱۰ میلیون دلاری انجامیده است. سیستم پرتودهی شارپرتو ایرانیان با قابلیت چند منظوره بودن، با توان، ظرفیت و سرعت بالا در زمینه‌های زیر به طور موثر کاربرد دارد:
۱-استریل کردن تجهیزات یکبار مصرف بیمارستانی و جراحی و ملزومات اتاق عمل و کاهش آسیب‌های وارده درحوزه عفونت‌های بیمارستانی.
۲-استریل کردن مواد غذایی و افزایش زمان نگهداری و ماندگاری: این روش در کنترل میکروارگانیسم‌های امل فساد با منشاء غذائی موثر بوده و مواد غذائی را عاری از وجود باکتری‌های بیماریزا، مخمر‌ها، کپک‌ها و حشرات می‌کند. در نتیجه رسیدگی، پیری و جوانه‌زنی میوه‌ها و سبزی‌های تازه را کنترل و ترکیب مواد غذائی را در جهت بهبود کیفیت تغییر می‌دهد.
۳-صنایع پلیمر، کامپوزیت وکارخانه جات تولید قطعات پایه پلیمری و کامپوزیتی مربوط به صنعت خودرو، نظیر باک بنزین و تجهیزات پلیمری نسوز در راستای بهبود خواص نهایی فیزیکی، مکانیکی و حتی بیولوژیکی با ایجاد تغییراتی در ساختار شیمیایی آنها.
سیدرضا رفیعی، مدیرعامل شارپرتو ایرانیان در تشریح کارکرد این طرح در گفت‌وگو با صمت گفت: پرتودهی زیر ساخت بسیار کلیدی در کشور بوده و به تولیدکنندگان حوزه سلامت، بهداشت و درمان کمک شایانی می‌کند.
وی با اشاره به نقش و جایگاه سیستم پرتودهی در تولید محصولات قابل عرضه به بازارهای داخلی و خارجی گفت: به دلیل همین نیاز شرکت شارپرتو ایرانیان در سال ۱۳۹۰ تاسیس شد. در آن سال مقام معظم رهبری فرمان جهاد اقتصادی صادر کردند و شرکت شارپرتو ایرانیان به‌عنوان یک سرباز حوزه جهاد اقتصادی پا به میدان گذاشت و در کار جهادی فعالیت و خدمت به نظام مقدس اسلامی را در اولویت قرارداد. برای موفقیت در این مسیر تلاش‌های بسیاری صورت گرفت تا در نهایت بزرگترین سایت پرتودهی گاما در کشور ساخت و به بهره‌برداری رسید.
رفیعی درباره کار جهادی در صنعت پرتودهی افزود: یکی از مهم‌ترین نکاتی که در کارهای جهادی باید به آن توجه داشت اولویت‌بندی کار است. در این مسیر مجموعه شارپرتو ایرانیان توانست با ایجاد زیرساخت‌های لازم، از فرصت‌های موجود در کشور بهره لازم را ببرد. فرصت به این معنا که کشور ما منهای نفت، تولید‌کننده مواد غذایی مرغوب در منطقه است. این درحالی است که با مشکل مهمی در تولید و ماندگاری محصولات تولیدی مواجه است. این محصولات یا ماندگاری بالایی ندارند یا براساس مواد غذایی باید از روش غیر شیمیایی در تولید محصول استفاده کرد. در حوزه نقل و نقل محصولات تولیدی نیز موضوع رعایت پروتکل‌های بهداشت بین‌المللی نیز مطرح است. این محصولات طبق قانون باید موفق به اخذ تاییدیه از مراکز نظارتی بین‌المللی شوند تا تولیدکنندگان کشور بتوانند در صادرات موفق عمل کرده و در بازارهای بین المملی جایگاه خود را تثبیت کنند. در همین راستا ایجاد سیستم«پرتودهی» به‌عنوان یک حلقه مفغوده و بسیار مفید مطرح بود که با تلاش شبانه‌روزی نیروی انسانی شرکت، مرکز پرتودهی گاما راه‌اندازی شد.
به گفته رفیعی شرکت شارپرتو ایرانیان در این مسیر رقابت و رفاقت مثمرثمری را با بخش دولتی و سازمان انرژی اتمی تجربه کرد و در نهایت این فعالیت مردمی و جهادی با تلاش بخش‌خصوصی به ثمر نشست.
وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در حوزه سلامت، بهداشت مجموعه پرتودهی شارپرتو ایرانیان گفت: این شرکت در ماه‌های نخست شیوع کرونا و در دورانی که به‌صورت آزمایشی فعالیت خود را آغاز کرده بود توانست بیش از ۵ میلیون ماسک به طور رایگان برای گروه‌های جهادی کشور پرتودهی کند تا ماسک‌ها به طور کاملا بهداشتی به‌دست مردم برسد. در این پروژه خدمت بسیار مهمی برای قطع شروع وزنجیره کرونا در کشور اتفاق افتاد، چنانچه با وجود پرتودهی اطمینان خاطر بالایی برای مصرف‌کننده ماسک و جلوگیری از انتقال ویروس و رعایت پروتکل‌های بهداشتی ایجاد شد.
رفیعی با اشاره به رواج استفاده از روش پرتودهی در استریل مواد غذایی و بهداشتی در دنیا گفت: خوشبختانه این صنعت به همت و کوشش عوامل شارپرتو ایرانیان در کشور صورت گرفته و با اعتماد سنجی بالایی تمامی خدمات پرتودهی در کشور انجام و در نهایت کالا یا خدمات با رعایت نکات ایمنی و سلامت به‌دست مصرف‌کننده می‌رسد. این عمل باعث کاهش چشمگیر عوارض احتمالی بهداشتی مانند هرگونه عفونت و پوکی استخوانی، سرطان و... خواهدشد.
این فعال بخش خصوصی با اشاره به نقش روش پرتودهی در افزایش طول عمر محصولات کشاورزی گفت: در حوزه محصولات کشاورزی هر سال با دور ریز حجم قابل توجهی از محصولاتی مانند سیب‌زمینی و پیاز مواجه هستیم که با بکارگیری روش پرتودی می‌توان تولید عمر این محصولات را بالا برد. در اصل با پرتودهی این محصولات تبدیل به خوراک خواهند شد که کمک شایانی به بازار کشور و صادرات مواد غذایی خواهد کرد.
وی افزود: برای تحقق کلید واژه اقتصاد بدون نفت بایستی به پرتودهی در کشور نگاه ویژه‌ای داشت و این امر تنها با حمایت دولت در راستای افزایش مراکز و سایت‌های پرتودهی در کشور میسر خواهد شد.
وی با شاره به مشکلات راه‌اندازی سایت پرتودهی در کشور گفت: سایت‌های پرتودهی با مشکلات بسیاری مانند تحریم‌های داخلی، مشکلات نرخ ارز، بانک‌ها، رقابت‌های ناسالم بخش دولتی و دید نامناسب بخش دولتی به خصوصی و..... مواجه هستند. اگر حمایت‌های ویژه در زیرساخت‌ها اتفاق نیوفتد و اگر توسعه این صنعت به طور جدی در دستور کار قرار نگیرد این امر محقق نخواهد شد.
رفیعی یکی دیگر از مشکلات را نقل و انتقالات مالی و نوسان نرخ ارز خواند و گفت: به طور مثال فعالیت شرکت شارپرتو ایرانیان در این حوزه وابسته به محصولی به نام کووالت ۶۰ است که کالایی بسیار استراتژیک در این حوزه به‌شمار می‌رود. کیفیت پرتودهی در صنعت غذا و حفظ سلامت محصول به این ماده وابسته است. بنابراین دولت باید نگاه ویژه‌تری به صنعت پرتودهی در کشور داشته باشد تا با کاهش دور ریز مواد غذایی، تامین سلامت و کیفیت کالا به صادرات این محصولات کمک کند. در این صورت ایران نیز جایگاه مناسب‌تری درجوامع بین‌المللی در حوزه‌های یادشده به‌دست می‌آید.
رفیعی با اشاره به رقابت دولت با بخش خصوصی در این حوزه گفت: با وجود تلاش‌های مکرر ما حمایت مناسبی از سوی دولت انجام نشده و دولتمردان بایستی از رقابت ناسالم با بخش خصوصی پرهیز کنند. وی ابراز امیدواری کرد دولتمردان با بهره از فرصت‌های بالقوه کسب‌وکار در حوزه پرتودهی، همراهی لازم را با فعالان بخش‌خصوصی داشته تا با یک اقدام جهادی زیرساخت‌های مناسب جهت ترویج بیشتر پرتودهی در کشور صورت گیرد.
