باور به توان داخل و قدرتمند شدن صنعت خودرو
بسیاری معتقدند پایه ریزی صنعت خودرو و قطعه با نقشه راه مدون انجام نشده؛ از اینرو در افتوخیزهای اقتصادی و البته سیاسی دچار چالشهای بسیاری میشود. اگر پرسیده شود چرا قطعهسازان در بیش از دو دهه فعالیت، به جای حرکت به سمت انتقال فناوری واردات داشتند باید گفت، واردات راحتتر انجام میشود و هر زمان هزینه تولید و تامین قطعات روند صعودی میگیرد، خودروسازان ترجیح میدهند قطعات موردنیاز خود را ارزانتر وارد کنند.
مسئله دیگر این است که تیراژ تولید در کشور پایین است و در نگاه نخست داخلیسازی را توجیه نمیکند اما معتقدم میتوان با روشهای محاسبهشده سرمایهگذاری در این بخش را توجیه کرد، بهشرط اینکه خودروسازان نیز همراهی کنند.
تحریم سبب شد قطعهسازان با وجود تیراژ پایین با همراهی خودروسازان داخلیسازی برخی قطعات را انجام دهند. اگر پرداختها مناسب باشد و سرمایهگذاری من قطعهساز را مستهلک (استفاده بهینه از ماشینآلات و تجهیزات) کند میتوانم با تیراژ ۵ هزارتایی هم محصولات را تولید کنم و در اختیار خودروساز قرار دهم.
اگر خودروساز با قطعهساز توافق کند محصولات را به مدت ۳ سال، با نرخ بالاتری خریداری کند صنعتگر میتواند با مدیریت سرمایهگذاری خود را مستهلک کرده و در ادامه قیمتها را کاهش دهد. البته در این مرحله ضرورت دارد دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت با خودروساز در تامین مالی و تسهیلات همراهی کند. این امر شدنی و برای خودکفایی صنعت خودرو ضروری است.
صنعت خودرو با تولید سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیون خودرو داشته باشد که تیراژ خوبی است. البته این امر در مقایسه با شرایط کشور و بازار داخل است. شاید چین با تیراژ بیش از ۳۰ میلیون خودرو، نرخ تمامشده خیلی پایینتری از ما داشته باشد اما هر کشوری شرایط خاص خود دارد و باید براساس آن نقشه راه تدوین کرد که میتواند داخلیسازی حتی قطعات هایتک را توجیهپذیر کند.
در گذشته تنوع تولید در کشور بسیار بالا بود اما این تنوع با تحریم کاهش یافت. به این ترتیب تیراژ قطعات به همان نسبت افزایش یافته و تولید را توجیه میکند. در این فاصله، اگر شرایط بهبود پیدا کند قطعهساز نیز به تقویت فناوری خود پرداخته و با انتقال فناوری و فناوری خود را روزآمد میکند. اگر دولت برای تحقق این امر مصمم باشد بهجرأت میتوان مدعی شد بیش از ۹۰ درصد قطعات تمام خودروها را میتوانیم با فناوری و استانداردهای روز جهانی در داخل بسازیم.
پیشرفت در صنعت خودرو با توجه به شرایط موجود نیاز به راهکارهایی دارد. یکی از مسائل فعلی این صنعت، کمبود نقدینگی بوده که دولت میتواند با کمکهای مالی و معنوی به صنعتگر کمک کند تا با توانمند کردن خود خودکفایی را برای صنعت خودرو به ارمغان آورد.
صنعتگران از دوره طلایی و فرصتهای پیشآمده در گذشته بهشکل مطلوب استفاده نکردند و کمکم از اواخر دهه ۸۰ شاهد افت صنعت خودرو کشور بودیم. کیفیت محصولات در اوایل دهه ۹۰ به پایینترین سطح خود رسید و واردات جایگزین صادرات شد. اما این رویه پس از تحریم مرداد ۹۷ دوباره تغییر کرد و نگاه به ظرفیتهای داخلی سبب شد جان تازهای به صنعت قطعه دمیده شود. امروز قطعهسازان میتوانند با تجربهای که در شرایط سخت تحریمی داشتند هر قطعهای که به آنها واگذار شود، طراحی و تولید کنند. برای قدرتمند کردن صنعت خودرو باید به توان داخل باور داشت.