معادن، لنگ تجهیزات کارآمد
یکی از مهم‌ترین مشکلات امروزه صنعت سنگ، تولیدات ناکافی در کشور است. این کاستی نیز بنا به دلایل مختلفی از جمله رکود معادن و کاهش فعالیت واحدهای فرآوری این حوزه رخ داده است. براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، بیش از ۲ هزار معدن کشور پروانه بهره‌برداری دارند در حالی که ۵۰ درصد آنها فعال هستند.
بزرگ‌ترین معضل معادن به‌ویژه واحدهای معدنی سنگ ساختمانی، نبود ماشین‌آلات سنگین نو است. ماشین‌های موجود به تمامی مستهلک هستند و هزینه نگهداری و تعمیرات آنها بسیار بالاست. این موضوع را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین مشکل امروزه معادن به‌ویژه معادن سنگ نامید که آنها را به ورطه تعطیلی و رکود کشانده است.
غیر از بحث رکود معادن، متاسفانه امروزه کارخانه‌های فرآوری در داخل کشور با ظرفیت ۴۰ تا ۵۰ درصد خود در حال فعالیت هستند؛ بنابراین حتی در کارخانه‌های سنگ‌بری نیز ظرفیت خالی داریم. باید به این موضوع توجه کرد که اگر تولید مناسب در کشور نداشته باشیم، اهداف توسعه‌ای ما تحقق نخواهند یافت.
در زمینه مسائلی که منجر به افزایش تولید صنعت سنگ خواهند شد می‌توان به حمایت نهادهای دولتی از معدنداران، اعطای ماشین‌آلات به فعالان معدنی و همچنین شناسایی معادن و ذخایر با ظرفیت بالا اشاره کرد. بزرگ‌ترین معضل معادن به‌ویژه واحدهای معدنی سنگ ساختمانی، نبود ماشین‌آلات سنگین نو مانند بیل مکانیکی و لودر است.
راندمان معادن فعال ما به دلیل نبود ماشین‌آلات مناسب، به نصف ظرفیت خود رسیده و اگر مشکل تجهیزات رفع شود، به‌راحتی می‌توانیم به تولید ۲ برابر میزان فعلی دست یابیم. باید تاکید کرد ماشین‌ها و دستگاه‌های موجود که فعالان معدنی ناچار به استفاده از آنها هستند، به‌تمامی مستهلک بوده و اگر سری به معادن بزنیم، با گورستانی از تجهیزات فرسوده و اسقاطی مواجه خواهیم شد. این ماشین‌ها همه از رده خارج شده‌اند و هزینه نگهداری و تعمیرات آنها بسیار بالاست. این موضوع را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین مشکل معادن به‌ویژه معادن سنگ نامید.
همان‌طور که بارها معدنکاران مطرح کرده‌اند، تامین تجهیزات و ماشین‌آلات فعالیت‌های معدنی از مهم‌ترین مشکلات امروزه معادن بوده و رفع این مشکل بر دوش نهادهای دولتی است. یکی از راهکارهای رفع این مشکل هم تخصیص ارز به معدنکاران است؛ به این صورت که فعالیت آنها بررسی شود و به افراد واجد شرایط، متقاضیانی که فعالیت‌های معدنی گسترده دارند و همچنین معدنکارانی که اهداف فعالیت‌های خود را بر صادرات بنا کرده‌اند، این ارزها اختصاص یابد چراکه این دسته از معدنکاران بیش از سایران از نبود ماشین‌آلات ضربه دیده و نیازمند واردات تجهیزات مناسب معدنی هستند. اما به دلایل مختلفی از جمله هزینه‌های بالای واردات آزاد و گره‌های موجود داخلی در این روند، به‌سختی تجهیزات معدنی خود را تهیه می‌کنند.
از سوی دیگر، بروکراسی‌های پیچیده اداری که بر سر صدور مجوز واردات ماشین‌آلات معدنی وجود دارد، در سال‌های اخیر نوسازی تجهیزات معادن را با مشکل مواجه کرده است. در زمینه تامین ماشین‌آلات و تجهیزات معدنی، باید بررسی شود که آیا توانایی تولید آنها در داخل کشور وجود دارد یا خیر. اگر به صورت تخصصی و فنی قابلیت تولید تجهیزات با کیفیت مطلوب در کشور وجود دارد، رویکردهای دولت به سمت حمایت از فعالان برای تولید در داخل باشد. اما اگر این توانایی و دانش در کشور وجود ندارد، از راه واردات تلاش بر تهیه این تجهیزات و فناوری کنیم. اما باید به این نکته توجه کرد که نباید سیاست‌گذاری تامین تجهیزات خود را تنها بر‌مبنای واردات فناوری بگذاریم.
بزرگ‌ترین رقیب ما در بازارهای جهانی در حوزه صنعت سنگ، کشور ترکیه است که با برنامه‌ریزی مناسب و طی روندی ۱۰ ساله توانست به تامین کامل فناوری و فناوری مورد نیاز معادن خود دست یابد و ماشین‌آلات مورد نیاز خود را در داخل تولید کند. از این رو، در زمینه فناوری، فناوری و تجهیزات معدنی به سطح خوبی از کیفیت دست یافت. ما نیز باید به این سمت حرکت کنیم تا در قدم نخست با واردات فناوری نیاز امروز معادن را رفع، سپس به سمت بومی‌سازی آنها در کشور حرکت کنیم.
