نقش مسئولان در حمایت از بازار
فیروزه عسگری فعال بازار سرمایه
![]()
بازار بورس ایران طی ماهها و سالهای اخیر شاهد نوسانات شدید و ریزشهای گستردهای بوده که بیشترین فشار و زیان آن متوجه سهامداران خرد شده است. این گروه از سرمایهگذاران که اغلب با هدف تامین آینده مالی خود یا سودآوری در شرایط اقتصادی کشور، داراییهای اندک یا نسبتا بزرگی را وارد بازار کردهاند، در نهایت با ضررهای سنگینی مواجه شدهاند. این تجربه ناگوار نهتنها باعث کاهش انگیزه آنها برای ادامه فعالیت در بورس شده، بلکه اعتماد عمومی نسبت به بازار سرمایه را بهشدت تضعیف کرده است.
یکی از واقعیتهای تلخ این است که در شرایط پیچیده سیاسی، اقتصادی و امنیتی کشور، از جمله تنشهای منطقهای، تهدیدهای جنگ و مذاکرات پنهان، مسئولان تصمیمگیر و نهادهای ناظر کمتر به شفافسازی پرداختهاند. فقدان اطلاعرسانی دقیق و روشن درباره روند تحولات کلان باعث شده سرمایهگذاران خرد در فضای پرابهام و سردرگمی قرار بگیرند. این ابهام نهتنها موجب تشدید نوسانات و بیثباتی بازار شده، بلکه ریشه بیاعتمادی عمیقی در میان فعالان بازار ایجاد کرده است.
مشکلات ساختاری بازار سرمایه، همراه با تصمیمات غیرشفاف و سیاستهای ناپایدار، شرایط را برای سهامداران خرد بسیار دشوار کرده است. این افراد که بسیاری از آنها فاقد دانش تخصصی مالی و بازار سرمایه هستند و تنها با اتکا به وعدههای حمایت و رشد بازار اقدام به سرمایهگذاری کردهاند، ناگهان شاهد کاهش شدید ارزش داراییهای خود و احساس بیپناهی شدهاند. این وضع، باعث افزایش احساس ناامیدی، بیاعتمادی و حتی ترس در میان سرمایهگذاران شده که در نهایت به کاهش مشارکت و نقدشوندگی بازار دامن زده است.
نبود حمایتهای عملی و برنامههای مشخص برای حفظ و صیانت از سرمایه مردم، بهویژه سهامداران خرد، یکی از مهمترین چالشهای پیش روی بازار سرمایه است. بازار سرمایه بهعنوان مکانی برای جذب سرمایههای مردم و تامین مالی شرکتها و صنایع کشور، باید امن، شفاف و قابل اعتماد باشد. اما در شرایط فعلی، بهدلیل ابهامات سیاسی و اقتصادی، تهدیدهای جنگ و کمبود شفافیت، این محیط به فضایی پرریسک و ناامن تبدیل شده که متاسفانه تنها سرمایهگذاران خرد بیشترین آسیب را از آن دیدهاند.
در این میان، مسئولان اقتصادی و نهادهای ناظر بازار باید درک کنند که وظیفه اصلی آنها تنها تنظیم قوانین و مقررات نیست، بلکه ایجاد امنیت روانی و مالی برای سرمایهگذاران نیز از وظایف کلیدیشان بهشمار میرود. بیتوجهی به این موضوع میتواند پیامدهای مخربی برای کل اقتصاد کشور داشته باشد؛ از جمله فرار سرمایهها به خارج از بازار سرمایه، کاهش نقدشوندگی و افت کلی شاخصهای اقتصادی.
برای بهبود وضعیت بازار، انتظار میرود مسئولان و نهادهای ناظر با اتخاذ رویکردی شفاف، پاسخگو و فعالانه وارد عمل شوند. اقدامات اساسی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- افزایش شفافیت: اطلاعرسانی دقیق و مستمر درباره تحولات اقتصادی، سیاسی و تصمیمات تاثیرگذار بر بازار، به کاهش ابهامات و افزایش اعتماد کمک میکند.
- پیشگیری از تصمیمات ناگهانی و دستوری: اتخاذ سیاستهای پایدار و قابلپیشبینی باعث کاهش نوسانات ناخواسته و ایجاد ثبات در بازار خواهد شد.
- حمایت عملی از سهامداران خرد: ایجاد ابزارهای حمایتی و پوشش ریسک موثر، اعطای تسهیلات و آموزشهای لازم به سرمایهگذاران خرد، آنها را در برابر نوسانات شدید محافظت میکند.
- ارتقای نظارت و برخورد با رفتارهای مخرب: جلوگیری از دستکاری بازار، تقویت قوانین مربوط به شفافیت و افزایش پاسخگویی نهادهای نظارتی به تخلفات.
- ایجاد محیطی امن و آرام برای سرمایهگذاران: کاهش تنشهای سیاسی و ابهامات، همراه با تضمین ثبات اقتصادی، باعث میشود سرمایهگذاران با اطمینان بیشتری در بازار حضور یابند.
خلاصه کلام اینکه بازار بورس تنها زمانی میتواند بهعنوان یک موتور محرک رشد اقتصادی و مکانی امن برای سرمایهگذاری عمل کند که اعتماد و مشارکت فعال سهامداران، بهویژه سرمایهگذاران خرد، جلب شود. بیتوجهی به ضررهای سنگین این گروه از سهامداران و عدم شفافیت کافی، نهتنها به خود بازار سرمایه آسیب میزند، بلکه ضربهای جدی به یکی از ارکان مهم اقتصاد کشور وارد میکند.
مسئولان باید حساسیت لازم را نشان دهند و تلاش کنند تا بار ناامیدی و زیانهای سنگین فقط بر دوش مردم و سهامداران خرد سنگینی نکند.
بازار سرمایه نیازمند همت، شفافیت و برنامهریزی دقیق برای احیای اعتماد و حمایت از سرمایههای مردم است تا بتواند جایگاه واقعی خود را در اقتصاد کشور بازیابد.