خطر خروج سرمایه از کشور
محمدمهدی فاطمیان - رئیس انجمن فینتک
با تصمیمهای مبتنی بر مسدودسازی بهجای اینکه به کسبوکار رمزارز داخلی بها بدهیم تا بازار بزرگتر داشته باشد، این امکان را فراهم میکنیم تا مردم بهسمت پلتفرمهای خارجی بروند و سرمایه خود را خارج کنند.
آبان امسال درگاه کسبوکارهای رمزارزی بسته شد که با پیگیریهای انجامگرفته در کمتر از ۲۴ ساعت این درگاهها رفع مسدودی شدند. برای دومینبار در امسال، پنجشنبه هفته گذشته درگاهها مسدود شدند و تاکنون شاهد هیچ اطلاعرسانی از سوی بانک مرکزی در این حوزه نیستیم.
تصور انجمن و کسبوکارهای رمزارز این بود که در همان مسدودسازی که در آبان انجام و بعد رفع شد، بانک مرکزی متوجه مشکلاتی که این کار ایجاد میکند، شده است؛ اما اتفاق پنجشنبه نشان داد که اینطور نیست.
بهتر بود برای رفع مشکلات بهجای مسدودسازی، تعامل کنیم و مسیر گفتوگو را برگزینیم. اگرچه بانک مرکزی دستور انسداد داد، اما میتوانست بهصورترسمی استدلالهای کافی خود را ارائه دهد و رفع مشکلاتی را که از نظر این نهاد وجود دارد، در قالب تعامل پیش ببرد. این شکل اقداماتی که بدون گفتوگو، استدلال و اغنا کردن رخ میدهد، باعث میشود کسبوکارهای این فضا به آینده امید نداشته باشند.
مسئولان بارها در میزهای اقتصادی درباره لزوم و ضرورت جذب سرمایهگذاری خارجی صحبت کردهاند، اما باید پرسید اگر سرمایهگذاری ببیند یکشبه و بدون اعلام دلیلی برای ۱۵میلیون کاربر فضای کریپتو، بیش از ۳۰۰ کسبوکار فعال در این حوزه و 8 هزار نفر نیرو چنین تصمیمی گرفته شده است، آیا ریسک فعالیت در کشور را
میپذیرد؟
باور کنیم تصمیم بر مسدودسازی بدون تعامل با آن بخش، راه بهجایی نمیبرد. این شکل اتفاقات، فارغ از مهاجرت نیروی کار و تزریق ناامیدی، سرمایهگذار خارجی را نیز از کشور ما دور میکند. اگر بانک مرکزی دلایل درستی دارد، خوب است که بنشیند و با بخش خصوصی صحبت کند و در این مسیر همراه باشد. بخش خصوصی فعال در حوزه فینتک در تلاش هستند که اقتصاد کشور رشد کند و در این راستا مفاهمه و تعامل با بخش خصوصی میتواند به راهحلهای سازنده منجر شود.
بهاعتقاد من، هر جایی که یک دکمه وجود دارد که کسبوکارها را با یک تصمیم به مسدودی بکشاند، غلط است و این امنیت اقتصادی را از بین خواهد برد؛ اگر بهدنبال شفافیت هستیم، باید دکمهها را حذف کنیم و فرآیندهای نظارتی قویتری داشته باشیم.
دکمههایی که یکشبه و یکطرفه بدون اغنا کسبوکارها را دچار مشکل میکنند، باید ساختارشان تغییر کند و واقعا بهراحتی کسی نتواند اینگونه اقدامات را انجام دهد. این گزاره فقط در حوزه رمزارزها نیست و حتی شاهد بودیم که درگاه یکی از کسبوکارهای اینترنتی چند هفته قبل بسته شد؛ مسدودسازی درگاه پرداخت یک کسبوکار آنلاین، هیچ تفاوتی با پلمب کردن آن ندارد. هزینه نگاهی که چنین اتفاقی به جامعه تزریق میکند، بسیار بالاست. حجم ضرر مالی که در این دو روز به کسبوکارها وارد شد، بالاست، اما نکته مهم دیگر، خروج دارایی و رمزارز مردم از پلتفرم داخلی به خارج از کشور است.
با تصمیمهای مبتنی بر مسدودسازی بهجای اینکه به کسبوکار رمزارز داخلی بها بدهیم تا بازار بزرگتر داشته باشد، این امکان را فراهم میکنیم تا مردم بهسمت پلتفرمهای خارجی بروند و سرمایهشان را خارج کنند.
انتظار فعالان فینتک از بانک مرکزی که افراد متخصصی در آن فعالیت دارند، این است که قبل از هرگونه اقدامی، ابتدا به آسیبهای بزرگی که میتواند برای کشور و فعالان اقتصادی ایجاد کند، بیندیشند و هیجانی تصمیم نگیرند.
به علاوه اینکه در موردهای متعدد متوجه شدیم، تعامل با بخش خصوصی نتایج سازندهای دارد و اگر از ادبیات سلبی و ایجابی از جنس محدودیت استفاده شود، بهطورقطع به رفع درست مشکلات کمک نخواهد کرد.
پرسش مهم امروز این است که حالا که بانک مرکزی درگاهها را مسدود کرده، آیا نتیجه مدنظر خود را گرفته است؟ آیا کسبوکارهایی که مسدود شدند،خوشحال هستند؟ آیا بانک مرکزی توانست کنترلی داشته باشد؟ آیا نتیجه داشته است؟ من پاسخم به تمامی موارد خیر است، چون از مسیر اشتباهی حرکت کردهایم.