«نام» چقدر در زندگی فرد تاثیرگذار است؟
نیما بیات - خبرنگار
پیشینیان که دانستههایشان براساس خرد و حکمت باستان بود، دریافته بودند که حروف و اعداد اسرار و رموز پنهان و تاثیرات خاصی دارند. در آغاز و در بسیاری از فرهنگها و مذاهب، نامها به عنوان ابزاری جهت رشد و بستری برای تکامل شخصیتها مطرح بودهاند. مطمئناً نامها همواره مفاهیم ساده و روانی جهت برقراری ارتباط و مشخص شدن هویت شخص هستند، با اینحال مردمان قدیم در گذشته بهخوبی فهمیده بودند که هر اسمی فرکانس انرژی خاصی را با خود حمل میکند که بر زندگی حامل اسم بسیار تأثیرگذار است. در برخی قبایل سرخپوستی نیز بعضی افراد دو نام داشتند، یکی از آنها هرگز به صورت عمومی آشکار نمیشده، علت اصلی هم قدرت موجود در آن بوده که میتوانسته به شخص دیگری منتقل شود. در نزد اقوام و ملل دیگر نیز این نیز اعتقاد وجود داشته است، برای مثال فیثاغورث ۲۶۰۰ سال قبل نظریه اعداد کیهانیاش را بیان میکند و مفهوم آن این است که هر اسم عددی است در تبادل با انرژیهای کیهانی، اگر آن دو در یک مدار باشند، انسان فردی است خوشبخت و اگر در تضاد با هم باشند، فردی است بدبخت. این تأثیرگذاری را بسیاری از تمدنها و ملل در نقاط مختلف کره زمین دریافته و مورد استفاده قرار دادهاند. به عنوان مثال بومیان امریکا سنت جالبی داشتهاند، کسانی که یک مقطع از زندگی را تمام کرده و وارد مرحله مهم دیگری از زندگی میشدهاند، نام خود را عوض میکردند.
تمام این دانشها و گفتارها بعد از گذشت سالها و قرنها به ما رسیده است و ما اینک به این نتیجه رسیدهایم که ضمیر ناخودآگاه به شدت در زندگی ما تاثیرگذار است و مدتها میشود که تاثیر اسم بر سرنوشت در مباحث روانشناسی شخصیت مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. اصولا، سوالی که در این رابطه مطرح میشود این است که آیا اسم آدمها واقعا در زندگی آنها تاثیر دارد؟ و پاسخ این است، بله، اسم تا حد زیادی قابلاهمیت و سرنوشتساز است به طوریکه اساتیدی مثل یونگ و فروید به عنوان دو روانشناس بزرگ تاریخ میگفتند که نیمی از تصمیمات زندگیمان توسط ضمیر ناخودآگاه گرفته میشود و ما فکر میکنیم که خودمان آزادانه آن تصمیمات را گرفتهایم، در صورتی که این توهمی بیش نیست. اسم ما نیز یکی از مواردی است که نه لزوما، اما حدودا تاثیراتی را روی روان ما میگذارد و میتواند مسیر زندگی ما را عوض کند.
سالها پیش کارل یونگ یکی از بزرگترین روانشناسان تاریخ، برایش این سوال مطرح شده بود که چرا اینقدر به موضوع تولد دوباره علاقهمند است. در جستوجوی افکار و پژوهشهایش بود که به کشف عجیبی رسید. نام خانوادگی این روانپزشک، یونگ، به معنی جوان بود. او نتیجه گرفت که تاثیر ناخودآگاه نامش باعث شده است تا به مفاهیم جوانی، پیری و تولد دوباره علاقهمند شود اما یونگ تحقیقاتش را در اینجا رها نکرد و به گسترش آنها پرداخت. هنگامیکه کشفش را بسط داد، قضیه حتی عجیبتر هم شد چون متوجه موضوع مهمی شد که بین نام و شغل برخی از بزرگترین آدمهای تاریخ رابطه مستقیم و مشابهی وجود دارد. مثلا فروید، روانشناس بزرگ آلمانی، معنی اسمش در زبان آلمانی، لذت میشده است و ما میدانیم که فروید در سراسر عمرش همیشه از اصل لذت در زندگی دفاع کرده است یا مثلا آلفرد آدلر رواندرمانگر بزرگ اتریشی، معنی اسمش در زبان آلمانی به معنی عقاب است و در طول دوره کاری رواندرمانگری، آدلر شدیدا پیگیر موضوع میل به قدرت بود. یونگ میگفت اسمی که در بدو تولد روی ما میگذارند در طول عمرمان روی ما و مسیرمان تاثیر میگذارد.
جمع بندی کلی که آیا اسامی ما بر سرنوشتمان تاثیر میگذارند این است که بدون شک تاثیرگذار هستند اما «سرنوشت» کلمه بیش از اندازه بزرگی است.
روانشناسان دانشگاه جورج میسون میگویند: «اسامی تاثیر قابل توجهی دارند به ویژه وقتی اسم تنها چیزی است که از یک آدم میدانید. یک تصویر اضافه کنید تا تاثیر اسم کم شود. اطلاعاتی درباره شخصیت، انگیزه، و توانایی اضافه کنید تا تاثیر اسم به کمترین میزان اهمیت خود برسد.» نام کاندولیزا رایس میتوانست مانع پیشرفت او شود، اما او به حدی باهوش، بااستعداد و کوشا بود که وزیر امور خارجه امریکا شد.
از سوی دیگر، آدمهایی وجود دارند مانند سو یو از لسانجلس که با کسانی بزرگ شدند که به او میگفتند، «اوه خدای من، اسم تو سو یو است؟ باید حتما وکیل شوی! »
و او امروز یک وکیل است. او میگوید: « به لحاظ روانشناختی، احتمالا نام من باعث شد که وارد چنین مسیری شوم.» همه اینها نشان میدهند که نمیتوان تاثیر اسم بر سرنوشت را انکار کرد.
برای مطالعه بیشتر در این زمینه، انتشارات ترجمان کتابی را با عنوان کتاب بازداشتگاه صورتی با ترجمه هوشمند دهقان منتشر کرده است. این کتاب درباره موضوعاتی صحبت میکند که بدون اینکه بدانیم، میتوانند روی ضمیر ناخودآگاهمان تاثیر بگذارند. پیشنهاد میکنم که این کتاب را بخوانید چون قطعا نگرشتان بعد از خواندن این کتاب بسیار تغییر خواهد کرد.