مدیریت جریان نقدینگی مازاد
میلاد کردی-کارشناس معدن
در سال های گذشته بیشتر مواد معدنی افزایش نرخ صعودی را تجربه کرده اند، به نحوی که نرخ بسیاری از کالاهای استخراج شده به سطح رکوردی رسیده است، اگرچه برخی مواد معدنی روند نزولی داشته اند. یکی از نکات مهمی که مدیران باید در دوره های افزایش قیمت های مواد معدنی، به ویژه افزایش قیمت های ناگهانی و پیش بینی نشده، انجام دهند، استفاده از نقدینگی مازاد در راستای افزایش بهره وری و ایجاد بالاترین ارزش است. ارزیابی و آنالیز دوره های افزایش قیمت های ناگهانی مواد معدنی نشان دهنده نوسانات و بحران های مالی پیش رو برای این صنعت در دوره های پساافزایش است.نکته مهم و حیاتی در این دوره ها، نگرش مدیریتی و ارائه راهکارهایی برای سرمایه گذاری جریان نقدینگی ایجادشده برای کنترل حباب و ساختارهای متورم هزینه ای پیش رو و ایجاد بالاترین ارزش از درآمد حاصل است.
یکی از معضلاتی که متاسفانه در کشور ما باتوجه به دوره ای بودن و بی ثباتی مدیران با آن مواجهیم، بی توجهی به این درآمدهای مازاد است. بیشتر مدیران وقت در دوره هایی که افزایش نرخ نصیب شان می شود، با هدف تامین رضایت مدیران بالادستی برای حفظ منصب و بدون ایجاد هرگونه زمینه ایجاد ارزش از عایدی جریان نقدینگی و چشم اندازی برای بحران مالی پیش رو، ترازهای مالی بالا را ثبت می کنند و تنها ثبت رکورد در دوران مدیریتی خود را به عنوان سند افتخار در نظر می گیرند. باتوجه به آثار منفی نگهداری وجه نقد، مدیریت هدفمند این سرمایه مازاد بر پیش بینی ها می تواند با مولدسازی سرمایه به دست آمده همراه باشد و یکی از راهکارها تخصیص نیافتن سود نقدی به سهامداران است. این سرمایه گذاری مولد، بسته به هدف و استراتژی شرکت می تواند سرمایه گذاری در حوزه های معدنکاری دیجیتال، سرمایه گذاری های سبز و توسعه پایدار باشد. همچنین، بررسی ها نشان دهنده تمایل شرکت های معدنی و سرمایه گذار به استراتژی ادغام و تملک ( Mergers and acquisitions strategy ) است. در این استراتژی، سرمایه گذاری در چندین پروژه کوچک با ریسک کم با هدف بهبود عملکرد مالی شرکت در بحران های احتمالی ناشی از افت نرخ انجام می پذیرد، به نحوی که اضافه کردن محصولات دیگر به سبد محصول شرکت، به عنوان اهرمی انعطاف پذیر برای مدیریت سرمایه و ایجاد ارزش در دست مدیر است. باتوجه به نمودارهای نرخ مواد معدنی و پیش بینی رشد نرخ در سال های پیش رو، شرکت های معدنی و مدیران باید خود را برای چرخه بعدی آماده کنند. باتوجه به گزارش های McKinsey & Company و در نظر گرفتن چشم انداز نقدی درحال رشد معدن و صنایع معدنی، ۳ حوزه کلیدی برای مدیریت جریان نقدینگی مازاد به شرکت ها پیشنهاد می شود:
• تازه سازی استراتژی رشد ( Refreshing growth strategy ) و در نظر گرفتن چند استراتژی جدید برای سرمایه گذاری نقدینگی مازاد
• بهینه سازی ترازنامه ( Optimizing the balance sheet ) در قبال پرداخت سود نقدی و چشم انداز سرمایه گذاری
• تعدیل فرآیندها ( Adjusting process ) و ساده سازی روند تصمیم گیری در سرمایه گذاری ها.
