در نیمه مرداد، خبری مبنی بر تزریق هزار میلیارد تومان از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه منتشر شد. در همین حال مقرر شده تا پایان سال ۶ هزار میلیارد تومان دیگر نیز از همین طریق و با هدف حمایت از اعتماد عمومی به بورس تهران، به صندوق تثبیت واریز شود. با این وجود باید تاکید کرد که اندازه بازار سرمایه در سال‌های اخیر به‌شدت بزرگ شده و در چنین شرایطی، تزریق هزار میلیارد تومان نقدینگی به بورس تهران، رقم بسیار محدودی است که اثرگذاری قابل‌توجهی بر عملکرد بازار نخواهد داشت.

هرچند این‌گونه اقدامات، سیگنال‌های مثبت روانی به بورس تهران تزریق می‌کند، چراکه این نگاه را ایجاد خواهد کرد که سیاست‌گذاران به‌دنبال حمایت از بورس تهران هستند. با این وجود، این سوال مطرح می‌شود که نقدینگی یادشده کجا و چگونه مصرف خواهد شد؟

در همین حال باید خاطرنشان کرد که دخالت مستقیم دولت در بازار سرمایه، حتی اگر قصد حمایت از این بازار را داشته باشد، اشتباه است. با این وجود نباید از این نکته غافل بود که عملکرد دولت در سال‌های گذشته، تاثیر منفی بسزایی بر بازار سرمایه تحمیل کرده است. این سیاست‌گذاری‌های غلط همچنان ادامه دارد و از سودآوری شرکت‌ها می‌کاهد. در چنین شرایطی، تزریق این مقدار نقدینگی محدود به بورس تهران را باید به‌عنوان یک گام مثبت حمایت‌گرانه از بورس پذیرفت. در واقع بورس تهران از منظرهای گوناگون، قابلیت قیاس با بورس‌های بین‌المللی و استانداردهای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را ندارد؛ بنابراین نباید در این زمینه هم عملکرد آن را با سایر بازارهای سرمایه‌‌ای در جهان مقایسه کرد. با پذیرش چالش‌های حاکم بر عملکرد بورس تهران، حمایت از این بازار نیز قابل‌پذیرش می‌شود. هرچند نحوه هزینه‌کرد این نقدینگی در بازار سرمایه کشور جای سوال دارد.

براساس اخبار، مقررشده نقدینگی یادشده به‌اضافه ۶ هزار میلیارد تومان دیگر از منابع صندوق توسعه ملی تا پایان سال به صندوق تثبیت بازار سرمایه تزریق شود. در حالت کلی، گزارش روشنی از عملکرد این صندوق منتشر نمی‌شود، با این وجود، چندی پیش، آمار سود حاصل از فعالیت این صندوق در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ منتشر شد. نکته جالب آنجا بود که این صندوق در ۲ سال منفی بازار سرمایه، سودآور بوده است.

در واقع با انتشار این عملکرد روشن شد که صندوق تثبیت بازار سرمایه آن‌قدرها هم در مسیر حمایت از بازار سهام فعالیت نکرده است و همین موضوع اثرگذاری تزریق نقدینگی از سوی صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار را با ابهام روبه‌رو می‌کند. به‌ویژه آنکه بورس تهران در هفته‌های گذشته روزهای درخشانی را پشت‌سر نگذرانده است.

در همین حال تا تعیین‌تکلیف نهایی مذاکرات برجام و رفع تحریم‌ها، نمی‌توان به عملکرد مثبت این بازار و برقراری ثبات در بورس تهران امید داشت.

به‌ویژه آنکه تا نیمه دوم امسال نیز فرصت زیادی نمانده است. تجربه سالیان گذشته حکایت از آن دارد که دولت‌ها در نیمه دوم سال با کسری بودجه قابل‌توجهی روبه‌رو خواهند شد. در ۲ سال گذشته، بورس تهران به محلی برای تامین بخشی از کسری بودجه دولت‌ها بدل شد.

حال باید دید دولت سیزدهم در سال جاری چه راهکاری را برای جبران این کسری بودجه اتخاذ می‌کند و آیا همچنان به منابع مالی بورس چشم دارد یا خیر؟ بنابراین نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از عملکرد این بازار تا پایان شهریور ارائه داد. هرچند نباید منتظر کاهش چشمگیر بورس تهران در روزهای آینده باشیم و در واقع انگیزه جدی برای خریدوفروش در بازار سهام وجود ندارد.

در چنین موقعیتی، از یک‌سو نباید منتظر افت بیشتر و قابل‌ملاحظه بورس تهران باشیم و از سوی دیگر، نباید به رشد قابل‌توجه بازار امید داشت.