سهم سنگین اجاره‌بها از حقوق کارگران
بر اساس گزارش‌های رسمی، بین ۵۰ تا ۶۰ درصد حقوق ماهانه کارگران صرف هزینه‌های مسکن و اجاره‌بها می‌شود؛ رقمی که نشان‌دهنده فشار سنگین هزینه‌های مسکن بر معیشت خانوارهای کارگری است. در کلان‌شهرها، حدود ۳۰ درصد از کل هزینه‌های زندگی به مسکن اختصاص دارد، اما برای کارگران این سهم به بیش از نیمی از درآمدشان می‌رسد.
طبق اصل ۳۱ قانون اساسی، داشتن مسکن مناسب حق هر فرد ایرانی است و دولت موظف است با اولویت دادن به اقشار نیازمند، به‌ویژه کارگران و روستانشینان، زمینه تأمین آن را فراهم کند. در همین راستا، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برنامه ساخت مسکن کارگری را در دستور کار قرار داده و قصد دارد از ظرفیت تعاونی‌های مسکن برای اجرای این پروژه‌ها بهره ببرد.
آمار و اقدامات دولت:
-
وجود بیش از ۱۰ هزار تعاونی مسکن در کشور
-
ساخت ۳۰۰ هزار واحد مسکن کارگری طی ۳ سال توسط شرکت خانه‌سازی
-
اختصاص زمین‌های اطراف شهرک‌های صنعتی برای احداث واحدهای کارگری
-
تفاهم‌نامه ۲۰ هزار میلیارد ریالی با بانک توسعه تعاون برای حمایت از ساخت مسکن کارگران
چالش‌های موجود: با وجود کمک‌هزینه اندک مسکن، بسیاری از کارگران توان پرداخت اجاره‌های سنگین را ندارند و ناچار به زندگی در مناطق کم‌برخوردار و حاشیه‌ای می‌شوند. این شرایط باعث شده کارگران از سایر نیازهای اساسی مانند درمان، تغذیه و آموزش صرف‌نظر کنند.
راهکارهای پیشنهادی: کارشناسان معتقدند احیای تعاونی‌های مسکن کارگری و واگذاری زمین ارزان‌قیمت به آن‌ها می‌تواند نقش مؤثری در خانه‌دار شدن کارگران ایفا کند. همچنین طبق ماده ۱۴۹ قانون کار، کارفرمایان موظفند در جوار کارخانه‌ها و کارگاه‌ها، خانه‌های سازمانی برای کارگران احداث کنند.
