چه عواملی پشت گرانی برنج قرار دارند؟
بر اساس بررسیهای سازمان بازرسی کشور، علاوه بر شناسایی مواردی از احتکار در بازار برنج، مشخص شده است که وزارت جهاد کشاورزی با استناد به دلایل مختلف، از صدور مجوز واردات برنج باکیفیت به کشور خودداری کرده است؛ موضوعی که بهعنوان یکی از عوامل مؤثر در افزایش قیمت این محصول در بازار داخلی مطرح میشود.
در ماههای اخیر، قیمت برنج با رشد چشمگیری مواجه بوده است؛ بهگونهای که نرخ برخی انواع باکیفیت این محصول در بازار به حدود ۳۰۰ هزار تومان برای هر کیلوگرم رسیده است. این جهش قیمتی، بیسابقه و ناگهانی ارزیابی میشود و روند آن بهطور طبیعی قابل توجیه نیست.
از جمله عوامل مؤثر در این افزایش قیمت میتوان به سیاستگذاریهای ناکارآمد در حوزه تنظیم بازار، عدم تأمین بهموقع نیاز مصرفی، نبود برآورد دقیق از میزان تولید و مصرف، ضعف در نظارت بر بازار و فراهم شدن بستر برای فعالیتهای سوداگرانه اشاره کرد.
عدم نظارت مناسب در بازار به شکلی است که برنج پاکستانی 46 تا 70 هزار تومانی حدود 200 هزار تومان به دست مردم میرسد.
بنابر این گزارش سازمان بازرسی به موضوع افزایش بی ضابطه قیمت برنج ورود کرده و دلایل آن را بررسی کرده است. خدایی رئیس سازمان بازرسی در این ارتباط اظهار داشت: در نتیجه بررسیهای بهعمل آمده در خصوص گرانی قیمت برنج، علاوه بر رصد برخی احتکارهای صورت گرفته در این زمینه، مشخص شد که جهاد کشاورزی به بهانههای مختلف اجازه واردات برنج باکیفیت به کشور را نمیدهد و همین موضوع، از عوامل گرانی قیمت برنج در داخل کشور بوده است.
خداییان با بیان اینکه عدم تخصیص به موقع ارز از سوی بانک مرکزی نیز یکی دیگر از عوامل گرانی برنج طی مدت اخیر بوده است، گفت: سازمان بازرسی از سال گذشته تا کنون، بیش از 15 مکاتبه هشدارگونه با مسئولان جهاد کشاورزی و سایر مسئولان ذیربط در زمینه واردات نهادههای دامی و برنج داشته است که توجه لازم به آنها نشده است.
وی همچنین با بیان اینکه در نتیجه اقدامات و پیگیریهای سازمان بازرسی، مقرر شد که برنجهای وارداتی، جهت توزیع به شرکت بازرگانی دولتی تحویل داده شوند، گفت: «افزایش میزان ثبت سفارش برای واردکنندگان»، «تسهیل در ترخیص نهادههای موجود در گمرکات» و «تسریع در تخصیص ارز واردکنندگان از سوی بانک مرکزی»، از جمله نتایج اقدامات سازمان بازرسی در حوزه ساماندهی قیمت نهادههای دامی طی مدت اخیر محسوب میشود.
لزوم اصلاح سیاستها و تقویت نظارت در بازار برنج
به گزارش تسنیم،نقش وزارت جهاد کشاورزی در محدودیت واردات برنج باکیفیت یکی از عوامل کلیدی گرانی عنوان شده است. جلوگیری از واردات کافی در شرایطی که تولید داخلی پاسخگوی نیاز مصرفکنندگان نیست، موجب انحصار، کاهش عرضه و در نهایت جهش قیمتها شده است.
ورود سازمان بازرسی کل کشور به موضوع گرانی برنج اقدامی ضروری و مثبت در جهت شفافسازی و پاسخگویی دستگاههای اجرایی است. اقدامات این سازمان، از جمله الزام به تحویل برنجهای وارداتی به شرکت بازرگانی دولتی و تسهیل در ترخیص و ثبت سفارش، میتواند در کوتاهمدت به تعادل نسبی بازار کمک کند.
در مجموع، رفع نابسامانی بازار برنج نیازمند هماهنگی میان نهادهای اقتصادی، بانکی و نظارتی است. استمرار نظارت دقیق، اصلاح سیاستهای وارداتی و تأمین بهموقع ارز، شرط اصلی بازگشت ثبات به بازار و جلوگیری از تکرار چنین بحرانهایی در آینده خواهد بود.