حل مشکلات امروز با کمک تولیدکنندگان
مراسم روز ملی صنعت و معدن صبح سهشنبه، ۴ شهریور ۱۴۰۴، با حضور مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری کشور در سالن همایشهای بینالمللی صدا و سیما برگزار شد. این رویداد مهم، فرصتی است تا فعالان برجسته صنعت و معدن کشور در حضور مسئولان عالیرتبه دولت گردهم آیند و افتخارات و دستاوردهای خود را به نمایش بگذارند. در این مراسم، علاوه بر سخنرانی رئیسجمهور درباره اهمیت توسعه صنعتی و معدنی در رشد اقتصادی کشور دغدغه پیشکسوتان کشور را شنیدیم و در انتها هم برگزیدگان و پیشگامان حوزههای مختلف صنعتی و معدنی معرفی و تقدیر شدند. این مراسم هرساله با هدف تجلیل از تلاشهای بیوقفه صنعتگران و معدنکاران، همچنین انگیزهبخشی به بخشهای مختلف اقتصادی در مسیر توسعه پایدار و رونق اقتصادی کشور برگزار میشود.

قصد ندارم بگویم چه کسی مقصر است
مسعود پزشکیان در ابتدای سخنانش به مشکل ناترازی انرژی و روزهای دشوار کشور اشاره کرد و گفت: یکی از ناترازیها در زمینه آب است و راهکار این بحران براساس نظرات استادان دانشگاه، صرفهجویی سالانه ۳ میلیارد متر مکعب آب است که باید انجام دهیم. به گزارش صمت رئیسجمهوری ادامه داد: با دستور و نوشتن نسخه نمیتوان مشکل آب را در کشور حل کرد، لذا باید مجموعهای فعال در این حوزه به صورت تخصصی تلاش کنند. رئیسجمهوری تاکید کرد: ما درحالحاضر با تمام وجود در تلاشیم تا پنلهای خورشیدی به مدار تولید بیایند. چون اگر میخواستیم نیروگاه بسازیم چهار سال زمان میبرد تا آنها ساخته شوند و به مدار تولید وارد شوند. وی ادامه داد: در تلاش هستیم تا پنلهای خورشیدی را وارد مدار تولید کنیم چون هم دارای انرژی پاک است و هم آلودگی ایجاد نمیکند و هم با سرعت میتوانیم آن را ایجاد کنیم و هم به لحاظ اقتصادی و علمی، بهرهوری همان پنلها بیشتر و بهتر از راههای دیگر تولید برق است.
پزشکیان عنوان کرد: در این راه با تمام وجود در تلاش هستیم و صنعتگران و به خصوص شرکتهای بزرگ کمک کنند، پنلهای خورشیدی را برای خود احداث کنند. رئیسجمهوری خاطرنشان کرد: ما تا انرژی نداشته باشیم توسعه بیمعناست. مکررا در دولت گفتم که برق و گاز صنعت را قطع نکنند، اما با شرایطی مواجه بودیم که اگر در زمستان، این گاز قطع نمیشد، در تامین گاز منازل هم دچار مشکل جدی داشتیم و نمیتوانستیم گاز آنها را تامین کنیم.
اجرای یک برنامه بدون محاسبه
رئیسجمهوری با انتقاد از گسترش بیرویه شبکه گازرسانی در کشور، گفت: ما در مجلس تصمیم گرفتیم که به همه جا گازرسانی کنیم اما متأسفانه محاسبه نشد که چقدر گاز داریم و در زمان انتقال و عرضه آن، آیا میتوانیم تناسب را حفظ کنیم؟ توسعه شبکه گاز را انجام دادیم اما حالا گاز نداریم تا گاز این شبکه را تامین کند. کسی نبود که بگوید این همه لولهگذاری برای چه انجام میگیرد؟ علت این امر آن است که ما به صورت جدا جدا و مجزا تصمیم گرفتیم و آن تیم و گروهی که باید بنشیند و تصمیم بگیرد، با هم هماهنگ نبودند و هر کس از دید خود نسخه نوشته است. باید بدانیم که ما کشور فقیری نیستیم به شرط آنکه سوخت گاز بنزین و وسایل نقلیه را درست مدیریت کنیم. رئیسجمهوری گفت: بد مصرف میکنیم و ما هم بد مدیریت میکنیم، بد سیاستگذاری میکنیم، بدون آنکه با هم بنشینیم و مجموعه عوامل را بررسی کنیم و تصمیم بگیریم، نتیجهاش اینگونه شده است. حالا یکی میپرسد چرا اینگونه است؛ اینها بلد نیستند. ۴۷ سال است به خاطر اینکه مشکل وجود دارد، مدیر را عوض میکنیم. خب چرا نمیشود؟ مدیریت، علم، و تجربه است. وی افزود: مدیر اشتباه میکند، بلند میشود و اصلاح میکند. وقتی اشتباه کرد، نباید او را کلهمعلق کنیم. اصلا در درسهای مدیریتی میگویند اجرا کن، اشتباه کن؛ اگر اجرا نکنی، اشتباه هم نمیکنی. اما آن کسی که نظارت میکند، این اشتباه تو را میبیند، تو را آموزش میدهد، برائت دوره میگذارد تا اصلاح کنی.
پزشکیان ادامه داد: نه اینکه فردی که تجربه دارد یک اشتباه کرده را کنار بگذاریم و یک نفر صفر کیلومتری را بیاوریم. مدیریت را باید اصلاح کرد. کجا ما این مدیران را قرار دادیم که علم پیدا کنند، تجربه بیاموزند، اشتباهاتشان را جبران کنند و تبدیل شوند به افرادی که میتوانند تصمیم بگیرند و در جامعه نظر بدهند؟ این کار را نکردیم. و با بیان اینکه نتیجه این روند ما را به اینجا رسانده گفت: همه ما در رابطه با این روند تا حدودی مقصریم.
رئیسجمهور، بزرگترین حامی تولید است
سیدمحمد اتابک نیز روز سه شنبه در مراسم روز صنعت و معدن با بیان اینکه بخش تولید با ۲ چالش مهم دیگر یک چالش افزایش نرخ تمامشده نهادهها و بحث انرژی روبهرو است، گفت: این چالش واقعا چالش بزرگی است که ما با آن مواجه هستیم؛ افزایش قیمت، کاهش تقاضا را بهدنبال دارد و این میتواند برای صنایع ما مشکلی ایجاد کند. وی ادامه داد: مزیت انرژی هم با توجه به افزایشهای قیمتی که داشته کمرنگ شده است باید با رفع موانع پیشرفت صنایع و توسعه صنایع را کماکان داشته باشیم. اتابک عنوان کرد: ما با محوریت صرفهجویی، ازدیاد پلکانی، بهینهسازی مصرف به دنبال افزایش سهم صنعت از انرژیهای تجدید پذیر و نیروگاهها هستیم تا این مهم را زودتر حل کنیم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه نگاه ما در یک جمله « صنعت پیشران، معدن ارزش آفرین و تجارت هوشمند» است، گفت: این عبارت خلاصه نگاه ما به آینده صنعت، معدن و تجارت در سالهای پیش است.
وی حل مسائل صنعت را در گرو حل مسائل بین بخشی اعلام کرد و گفت: حل بخش بزرگی از مسائل بخش خصوصی به این بستگی دارد که مسائل بین بخشی را حل کنیم در تولید فعالیت اقتصادی بخش خصوصی اگر مسائل بین بخشی که در حوزه دولت است را رفع کنیم قطعا میتوانیم تاثیر بسزایی روی ارتقای بخش خصوصی داشته باشیم.
اتابک عنوان کرد: مسائل بین بخشی به دو نوع مسئله از جنس مالیات، وسایل گمرکی، تعرفههاست و نوع دوم از جنس ناپایداری در تامین انرژی و زیرساخت هاست اگر این مسائل را بتوانیم در دولت حل کنیم، ضامن برای ارتقا فعالیت بخش خصوصی خواهد بود. وی با تاکید بر اینکه در برنامه آینده ما توسعه صادرات نقش ویژهای خواهد داشت، گفت: ما بهدنبال این هستیم که بتوانیم این کار را با توجه به هدایتی که آقای رئیسجمهوری در رابطه با کشور ایران و همسایگان سیاستگذاری کردند و در پیمانهای بین بینالمللی شانگهای، اوراسیا و بریکس عملیاتی کردند توسط وزارت صمت و تجار و صنعتگران و بخش خصوصی، اجرایی کنیم. وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: تعرفه ۸۷ درصد از انواع کالاها برای اوراسیا از اردیبهشت ماه به صفر رسیده که امیدواریم بتوانیم برای سایر کشورها هم این موضوع را انجام بدهیم تا در شرایط برابر تجارت را ادامه بدهیم و این درخواست بخش خصوصی بوده است.
اتابک با اشاره به اینکه صادرات غیرنفتی در سال گذشته ۵۷ درصد بود، گفت: رسیدن به این رقم کار خوبی بود اما حفظ آن بسیار سختتر است که امیدواریم به کمک بخش خصوصی و بانک مرکزی که قرار است در تالار دوم اجازه برگشت ارز در معاملات صادرکنندگان را صادر کند، بتوانیم این نقیصهای را حل کنیم اکنون مذاکراتی با وزارت اقتصاد و بانک مرکزی در حال انجام است.
تحقق رشد ۱۳ درصدی بخش معدن شدنی است
وزیر صنعت، معدن و تجارت از رشد ۱۳ درصدی بخش معدن در برنامه هفتم توسعه خبر داد و گفت: اگر سرمایه گذاریها انجام شود قابل انجام است، واقعا سرمایه گذاریها در کشور باید با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و استفاده از منابعی که امروز در سطح جامعه وجود دارد انجام شود و دولت حداکثر برای زیرساختها سرمایهگذاری کند.
وی تاکید کرد: اعتقاد به اینکه دولت میتواند برای الباقی موارد سرمایهگذاری کند، اعتقادی نیست که عملیاتی شود، ما باید برنامهها و چالشهایی که پیش روی ما هست خودمان در برنامهریزیهایی که عموماً با بخش خصوصی انجام میدهیم بتوانیم حل کنیم و کلید واژه معدن ارزش آفرین را با ۲ راهکار سرمایهگذاری و تکمیل زنجیره ارزش اجرایی کنیم.
اتابک با بیان اینکه زنجیره ارزش در صنعت و معدن تکمیل نشده، گفت: این زنجیرهها باید با توافقها، سرمایه گذاریها و دریا محور کردن اقتصاد پیش برویم. تمام توسعههای جدید همانطور که در برنامه هفتم پیشبینی شده و در دستور مقام معظم رهبری و تاکید ریاست جمهوری است بتوانیم با توسعه زیرساختهای مورد نیاز در حواشی دریا انجام بدهیم. وی ادامه داد: امروز در صنایع شاهد این هستیم که بسیاری از کارخانجات تخصصی، مدیران عمومی است این یک وظیفه بر عهده ما هست که به آقای رئیسجمهوری تعهد کردیم که هزار مدیر صنعتی در طی این دوره در بخشهای مختلف صنایع، توسط سازمان مدیریت صنعتی کشور تربیت کنیم.
صدای بخش خصوصی هستم
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه دولتها معمولا با تعارضهایی در بخشهای مختلف مواجه میشوند گفت: رفع این تعارضها کار اصلی است که باید انجام شود آقای رئیسجمهوری در تصمیمگیریها و کارشناسیها بزرگترین حامی و پشتیبان بخش صنعت بودند که با حمایت ایشان تغییر نگاه به اهمیت تولید شکل گرفت بهگونهای که در گذشته کل کسری و محدودیت از صنعت کسر میشد نگاه امروز باعث شد تا محدودیتها به صورت مساوی از واحدهای خانگی، تجاری و صنعتی به یک میزان کم شود هرچند کماکان انرژی بخش صنایع به دنبال فناوری در بخش انرژی است.
اتابک ادامه داد: از بخش تخصصی تشکلهای صنعت و معدن و کسب و کارهای مردمی که نقش اصلی را در جنگ اخیر ایفا کردند، و همچنین از مردم که برای ایران با همدلی به معنای واقعی دشمن را محکوم کردند، قدردانی میکنم.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه رویکرد وزارت صمت مردمی کردن اقتصاد برای رفع موانع پیش روی بخش خصوصی است گفت: در یک سال گذشته سعی من این بوده که صدای تولید و بخش خصوصی را در هیات دولت و در راستای تحکیم این ارتباط بخش خصوصی و دولتی منتقل دهم.
خواست تشکلها، اصلاح ساختار سیاستگذاری است
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت در همایش روز ملی صنعت و معدن با اشاره به درخواست تشکلهای بخش خصوصی و اتاقهای سهگانه گفت: اصلاح ساختار سیاستگذاری صنعتی و معدنی با تشکیل « شورایعالی سیاستگذاری صنعت و معدن» با مشارکت مؤثر بخش خصوصی، نخبگان صنعتی و دستگاههای اجرایی در جهت ارتقای صنعت کشور میسر است. این شورا، برای اصلاح مسیر سیاستگذاریها از بخشینگری و روزمرهگرایی به سمت تصمیمگیریهای راهبردی، بلندمدت و شفاف و نهایی کردن راهبرد توسعه اقتصادی کشور اقدامی اثر بخش برای ارتقای وفاق و همسویی در اقتصاد کشور خواهد بود.
وی اضافه کرد: همانگونه که در دوران جنگ ۱۲ روزه در برابر دشمنان ایستادگی کردیم، در جنگ اقتصادی نیز تمام توان خود را در خدمت ملت عزیزمان قرار میدهیم تا از عزت ایران و ایرانی پاسداری کنیم. در این مسیر، آنچه اهمیت دارد، حمایت همهجانبه از جهادگران عرصه کار و تولید است که در نقش سربازان و سرداران این جنگ اقتصادی قرار دارند. نه تنها باید نسبت به رفع مشکلات آنان اهتمام داشت، بلکه باید با عزمی راسخ در جهت بهبود فضای کسبوکار گام برداشت تا زمینه برای توسعه صنعتی بیش از پیش فراهم شود.
خالقی با بیان اینکه اقتصاد ایران امروز با چالشهای متعددی مواجه است، گفت: تحریمهای بینالمللی، به ویژه از سوی ایالات متحده، تاثیرات منفی جدی بر تولید، تجارت خارجی و تامین منابع ارزی گذاشته و مشکلاتی در نقل و انتقال مالی ایجاد کردهاند؛ نرخ تورم بالا و بیثباتی اقتصادی موجب کاهش قدرت خرید مردم شده است؛ بیکاری، ضعف در بازار کار و کمبود فرصتهای شغلی مناسب، فشارهای اجتماعی را افزایش داده و فساد اقتصادی و نبود شفافیت، مانعی جدی در مسیر توسعه پایدار و جذب سرمایهگذاری خارجی است. این تنها بخشی از مشکلات است و میتوان دهها مورد دیگر را نیز به این فهرست افزود.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت افزود: در پیش گرفتن مسیر توسعه صنعتی، مستلزم تسریع در تدوین و اجرای «سند توسعه صنعتی» جامع و مبتنی بر واقعیتهای اقتصادی کشور و دارای ضمانت اجرا و با مشارکت بخش خصوصی است. تنها در سایه چنین سندی است که میتوان از فناوریهای نوین جهانی بهرهمند شد و شکاف تکنولوژیک میان ایران و کشورهای پیشرو را کاهش داد. خالقی در ادامه گفت: شرایط جنگی نیازمند مدیریت چابک و قاطع و هوشمندانه با مشارکت فعال و همافزای تمامی بازیگران عرصه اقتصاد از بخش دولتی و غیردولتی است. نمیتوان در این شرایط منتظر ماند تا برای اقتصاد ایران تصمیم بگیرند. از اینرو هرگونه کوتاهی و اهمالی که منجر به از دست رفتن فرصتها و بروز خسارت به اقتصادمان شود، گناهی نابخشودنی است. دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه بخش تولید کشور از نبود منابع مالی بلندمدت و بهرههای بالای تسهیلات در رنج است گفت: انتظار میرود علاوه به تنوع بخشی به نظام بانکی به سمت تامین مالی مبتنی بر زنجیره ارزش و انتشار اوراق صنعتی، صندوقهای جسورانه و افزایش توان بانکهای توسعهای تخصصی صنعتی - معدنی حرکت کند. وی بر رفع موانع صادراتی و توسعه بازارهای هدف تاکید کرد و گفت: طراحی استراتژی توسعه صادرات صنعتی و معدنی با رویکرد تنوعبخشی به بازارها، ثبات مقررات، توسعه برند ایرانی در بازارهای جهانی و تقویت دیپلماسی اقتصادی و تجاری فعال، بسیار ضروری و ضامن بقای تولید ما خواهد بود.
وی ابراز کرد: توسعه زیرساختهای حملونقل، لجستیک و انرژی از دیگر درخواستهای بخش خصوصی است؛ بدون سرمایهگذاری در زیرساختهای اساسی نظیر حملونقل ریلی، بنادر و گمرکات تخصصی، شبکه برق پایدار و مراکز لجستیک صادراتی، امکان رقابتپذیری بینالمللی صنایع و معادن وجود نخواهد داشت.
دبیر خانه صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: پشتیبانی مؤثر از صنایع کوچک و متوسط نیاز است این بنگاهها ستون فقرات اقتصاد صنعتی کشور هستند. باز طراحی سیاستهای موثر حمایتی خاص و مشوقهای کارآمد برای صنایع کوچک و متوسط با مشارکت بخش خصوصی باید مورد توجه قرار گیرد.
این فعال صنعتی افزود: اصلاح و بازنگری در کیفیت و محتوای آموزشهای فنی و حرفهای و دانشگاهی با تمرکز بر نیازهای واقعی تولید، توسعه و ترویج مهارت آموزی و بازآموزی نیروی کار و حمایت از تولید دانشبنیان و اقتصاد سبز باید مورد توجه قرار گیرد.