پیشرفت صنایع فراساحل ایران
گروه صنعت: به گواه مُهری قدیمی که در منطقه «چغامیش» خوزستان کشف شده است دریانوردی در فلات ایران سابقهای به درازای چندین هزار سال دارد. این مُهر که تصویر یک کشتی را با سرنشینان آن نشان میدهد تنها یکی از مواردی است که میتوان با تکیه بر آن بر این موضوع صحه گذاشت، در زمان حفر کانال جدید سوئز نیز کتیبهای از داریوش شاه هخامنشی کشف شد که گواه دیگری بر این مدعاست. از ساخت و خرید کشتیها و قایقهای جنگی در دوران ساسانی گرفته تا ناوگانهایی که برای مطالعات راهبردی در عصر افشاریه مامور کشف و بررسی سواحل همسایه میشدند نیز نشان دیگری از قدمت و اهمیت صنعت کشتیسازی در درازای تاریخ این مرزوبوم است. و اما مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) در سال ۱۳۵۲ با طراحی شرکت آلمانی «بلواند فوس» در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس احداث و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بهمرور بخشهای گوناگون آن بهعنوان طرح توسعه ایجاد شد. این شرکت طی مدت یادشده با ساخت و تحویل موفقیتآمیز ۳ کشتی اقیانوسپیما توانست توانایی خود را در زمینه ساخت این کلاس از شناورها به اثبات برساند.
از سال ۱۳۹۶ با راهاندازی حوضهای خشک (درای داک)، ایزوایکو به بالاترین ظرفیت ساخت و تعمیرات شناورها دستیافت. ایزوایکو طی این سالها با طراحی و ساخت سکوهای نفت و گاز نقش استراتژیک خود را در کشور به اثبات رسانیده است.
مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران یک منطقه ویژه اقتصادی در محدودهای به مساحت هزار و ۱۰۰ هکتار و در ساحل خلیجفارس ایجاد شده است.
این منطقه با توجه به موقعیت طبیعی، جغرافیایی و برخورداری از حوضچه آرامش به مساحت ۳۸۰ هکتار و همچنین برخورداری از تسهیلات قانونی منطقه ویژه بهمنظور توسعه صنعت و تجارت در محدوده صنایع کشتیسازی و صنایع فراساحل و سازههای دریایی و همچنین صنایع پاییندستی و ایجاد کارخانههای مرتبط با امر کشتیسازی و تامین منافع اقتصادی، اجتماعی، منطقهای، ملی و استفاده از آخرین فناوریهای مرتبط، نقش موثری در ایجاد شغل داشته است.
سلمان ضربی، مدیرعامل ایزوایکو در این راستا گفت: تولید این شرکت در سال ۱۴۰۲ به میزان ۵۵ هزار و ۳۶۹ تن بوده که نسبت به سالهای گذشته بالاترین رکورد تولید و نسبت به سال ۱۴۰۱ با رشد موفقیتآمیز ۵۸ درصدی همراه بوده است.
وی افزود: ایزوایکو علاوه بر رشد ۵۸ درصدی تولید در سال ۱۴۰۲، در سال ۱۴۰۱ نیز موفق به افزایش تولید ۲۳ درصد نسبت به سال ۱۴۰۰ شده بود، که این خود برگ زرین دیگری از افتخارات متخصصان این حوزه از صنعت دریایی کشور در سالهای اخیر بهشمار میرود.
ضربی خاطرنشان کرد: فعالسازی شهرک تخصصی صنایع دریایی و ایجاد زمینه مناسب برای سرمایهگذاری در منطقه ویژه اقتصادی کشتیسازی خلیجفارس از دیگر اقدامات این شرکت در سال ۱۴۰۲ بوده که مهمترین آن میتوان به کلنگزنی احداث کارخانه فولاد آلیاژی (نخستین کارخانه انحصاری فولاد زنگ نزن در ایران) با سرمایهگذاری بالغ بر ۲۹۷ میلیون یورو و کلنگ زنی احداث کارخانه تولید کابل دریایی (تولید کابلهای دریایی برای نخستین بار در کشور با ظرفیت ۳۰۰ کیلومتر در سال) با سرمایهگذاری افزون بر ۳۹ میلیون دلار در منطقه ویژه اقتصادی کشتیسازی خلیجفارس اشاره کرد.
وی از دیگر اقدامات مهم این مجموعه در سال ۱۴۰۲ به ساخت و تحویل شناورهای مسافری تفریحی گنجر، شناور چندمنظوره امیدان ۹ و شناور کاتاماران آلومینیومی آمبولانس دریایی اشاره کرد و گفت: انعقاد قرارداد برای ساخت کشتی ۱۴۵ متری، کشتی ۴۷ متری، یدککش ASD TUG BOAT و ۴ فروند شناور دیگر در سال ۱۴۰۲ از اقدامات مهم این مجموعه در سال گذشته بوده است.
مدیرعامل مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) بیان کرد: این مجموعه سال ۱۴۰۲ بهمنظور کسب منابع جدید، جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی و توسعه فعالیتهای بندری کاری کرد که ایزوایکو با عنایت به پیگیریهای مستمر موفق به اخذ مجوز مرز رسمی در منطقه ویژه اقتصادی کشتیسازی خلیجفارس شده است.
وی تاکید کرد: انجام تعمیرات موفقیتآمیز شناورهای غولپیکر و اقیانوسپیما از جمله DEEP SEA، FOREST، POLARIS متعلق به شرکت ملی نفتکش، شناور خارجی OTARIA که زودتر از موعد قرارداد به کارفرما تحویل شد و انجام تعمیرات و تغییرکاربری شناورهای نظامی همچون شناور شهید باقری، ناو کردستان، خوزستان و ناو مکران و همچنین تعمیرات سکوهای حفاری دنا یک و سحر یک نیز از افتخارات دیگر این شرکت بوده است.
مدیرعامل ایزوایکو از پیشرفت قابلتوجه مجتمع در ششماهه نخست امسال نسبت به مدتزمان مشابه در سال گذشته، و همچنین توانمندیها و فعالیتهای انجامشده در این مجتمع، گفت: مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران بهعنوان بزرگترین زیرساخت صنایع دریایی کشور همواره در تلاش بوده در مسیر پیشرفت اقتصاد دریا پایه گامهای موثر و رو به جلویی بردارد که در این راه با بومیسازی دانش در بخشهای گوناگون این صنعت و همچنین جذب پروژههای خارجی ضمن جلوگیری از خروج ارز از کشور، ارزآوری نیز داشته است.
وی تاکید کرد: یکی از ظرفیتهای بالقوه ایزوایکو در اشتغالزایی است که با حمایت درست از این مجتمع میتواند تأثیر زیادی در کاهش آمار بیکاری استان داشته و بهتبع آن پیشرفت سطح اقتصادی منطقه و استان را نیز درپی داشته باشد.
کشتیسازی؛ پیشران پیشرفت
سیدعبدالکریم هاشمی نخل ابراهیمی، نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی دوازدهم نیز گفت: صنعت کشتیسازی یکی از صنایعی که پیشران توسعه است، چراکه با فعالیت این صنعت خیلی از صنایع دیگر و صنایع پاییندست فعال میشوند.
وی خاطرنشان کرد: باید صنایع کشتیسازی را در کشور فعال کنیم تا بخشی از نیازهای دریایی خود را چه در حوزه نفتکش، باری و مسافری در داخل کشور تامین کنیم که اگر این اتفاق رخ دهد هم به اشتغالزایی کمک و هم ایجاد ارزشافزوده ایجاد میکند.
هاشمی با تاکید بر اینکه جلوگیری از خروج ارز و حمایت از تولید ملی و تامین نیاز کشور در صنایع داخلی یکی دیگر از لوازم فعالسازی کشتیسازی است، تصریح کرد: در این حوزه ضرورت دارد که هم وزارت صنعت، معدن و تجارت و هم سایر مسئولان کشور از کشتیسازی بهویژه کشتیسازی در خلیجفارس حمایت کنند.
هاشمی تاکید کرد: ضروری است که هم دولت در این صنعت سرمایهگذاری و از آن حمایت کند و هم اینکه صنایع داخلی بخشی از سفارشات ساخت یا تعمیرات کشتی را به شرکتهایی همچون ایزوایکو و شرکتهای وابسته دهند تا این صنعت نیز دوران شکوفایی و بهرهبرداری کامل خود را طی کند.
این نماینده مجلس سیزدهم گفت: با توجه به سیاستهای ابلاغی اقتصاد دریا محور، در برنامه هفتم باید به صنایعی همچون ایزوایکو که هم ارزآوری داشته و هم اشتغالزایی بسیار بالایی دارد، بیشتر توجه شود.
وی همچنین در پاسخ به این سؤال که مجلس دوازدهم چه کمکی میتواند به ایزوایکو کند، گفت: با توجه به سیاستهای ابلاغی اقتصاد دریامحور در برنامه هفتم باید به صنایعی همچون ایزوایکو که هم ارزآوری داشته و هم اشتغالزایی بسیار بالایی دارد بیشتر توجه شود.
سخن پایانی
ایزوایکو طی این سالها با طراحی و ساخت سکوهای نفت و گاز نقش خود را در کشور به اثبات رسانده تا جاییکه امروز بهعنوان بزرگترین زیرساخت صنایع دریایی در کشور شناخته میشود و هماکنون با دارا بودن سیستمهای گوناگون از آبگیری و بهآباندازی، توانایی ساخت و تعمیرات هر نوع شناوری در دنیا را دارد. مجتمع کشتیسازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) یک منطقه صنعتی اقتصادی معتبر و شناخته شده است که مجموعههای صنعتی و مدرن بهویژه مرتبط با کشتیسازی و صنایع وابسته به آن را در خود جای داده است. ایزوایکو تلاش میکند در افق ایران ۱۴۰۴، مجتمعی سرآمد و الگو در صنایع کشتیسازی، سکوسازی و ترمینالهای نفتی و معدنی در منطقه خلیجفارس باشد.