دلایل مهم جذابیت معادن در دنیا
کشورهای بسیاری در زمینه معادن، سرمایه های کلانی دارند که در رتبه اول، استرالیا قرار گرفته است. استرالیا با دارا بودن معادن بزرگ و سرمایه بسیار، جایگاه نخست را در زمینه معادن زغال سنگ، آهن و مس به خود اختصاص داده است. این آمار که در سال ۲۰۲۱ منتشر شده است، نشان می دهد که برزیل، سوئیس و روسیه در رتبه های سوم و چهارم قرار گرفته اند. جالب است بدانید که از نظر دارا بودن سرمایه، استرالیا رتبه دوم را هم به خود اختصاص داده است.
رتبه اول معدنی ایران در خاورمیانه
رییس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران گفت: در معادن رتبه اول را در خاورمیانه و رتبه سوم در آسیا را در اختیار داریم. اما دسترسی به زمین به دلیل برخی ممنوعیت‌ها با محدودیت همراه است و عملا ۰.۳ کشور در دست معدنی‌ها قرار دارد. رشد بخش معدن نیازمند باز شدن فضا در اکتشاف است. طلا نیز آینده بسیار خوبی دارد و قیمت ۵ هزار دلار را برای ۲۰۵۰ پیش بینی می کنند. نقدینگی ، تجهیزات، ماشین آلات و… از مهم‌ترین چالش های پیش روی معدن است. او افزود: در ایران صنعتگران بیشترین مالیات را پرداخت می کنند. ما در بخش معدن تقریبا بیشترین حقوق دولتی را در دنیا پرداخت می کنیم. اگر چشم انداز بخش معدن در ۱۴۰۴ محقق می شد می توانست ۶۸ درصد درآمدهای نفتی را پوشش دهد. باید به SME ها توجه ویژه شود زیرا از سال ۲۰۱۷ از هر ۵ شغل تعداد ۴ شغل مربوط به آنها است. باید در حوزه اکتشافات اطلاعات موجود در اختیار قرار بگیرد. شکوری بیان کرد: تجهیزات و ماشین آلات از مهم‌ترین موضوع برای توسعه اکتشافات است و حتما باید از ماشین آلات نو استفاده کرد. قیمت‌گذاری دستوری نیز به زنجیره آسیب زده و رانت را در برخی حلقه‌ها ایجاد می کند. نیروی انسانی و تربیت آن از مهم‌ترین چالش های پیش رو است. در بحث صادرات نیز با محدودیت های زیادی همراه هستیم. باید از ارز صادراتی برای توسعه استفاده شود. ناترازی انرژی نیز آسیب های زیادی وارد کرده است.
دلیل جذابیت در سرمایه‌گذاری معادن
معدن و معدنکاری جذابیت ویژه‌ای برای سرمایه‌گذاری دارد که مهم‌ترین دلایل آن را در چند محور زیر می‌توان خلاصه کرد، نیاز مبرم به فلزات برای دستیابی به محیط زیست پاک (فناوری‌های کم‌کربن)، نیاز مبرم به فلزات خاص برای دستیابی به تکنولوژی‌های نوین، تجدید ناپذیر بودن مواد معدنی، افزایش تقاضا نسبت به عرضه در مواد معدنی، نقش این مواد در بازارهای سرمایه جهانی و بورس، نقش معدن در توسعه بنیادی، نیاز مبرم برخی کشورها برای رشد و بقا به مواد معدنی و اطمینان از بازگشت سرمایه اما با این حال، توسعه پروژه های معدنی در دنیا در چند سال اخیر با چالش هایی روبه‌رو شده است.
اهمیت توسعه پروژه های معدنی در دنیا
نقش معدن و صنایع معدنی در اقتصاد کشورها می‌تواند در تامین اهداف توسعه پایدار جهان نیز کمک کند. اگرچه توسعه مواد معدنی عامل مهمی برای رشد اقتصادی است، اما اگر با برنامه‌ریزی دقیق و مدون انجام شود، می‌تواند عامل توسعه دهنده رشد اجتماعی در کشورهای در حال توسعه نیز باشد. اقتصاد جهانی با مشکلاتی مواجه است که به دلیل نرخ‌های بهره بالا، جایگاه دلار و رشد ضعیف در چین ایجاد شده است. همچنین، اراده سیاسی برای کاهش استفاده از زغال سنگ در کشورهای ثروتمند منجر به کاهش مصرف آن شده است. به عنوان مثال، سال گذشته آمریکا و اتحادیه اروپا به ترتیب 21 و 23 درصد از مصرف زغال سنگ خود را کاهش دادند.
آلمان در ماه آوریل 2023 طی یک آخر هفته 15 نیروگاه زغال سنگ را تعطیل کرد. چین نیز با سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد، در تلاش است تا آلودگی‌های ناشی از زغال سنگ را کاهش دهد. طبق پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی، مصرف زغال سنگ در چین تا سال 2026 حدود 4 درصد کاهش خواهد یافت. در حالی که اقتصادهای پیشرفته در حال کاهش مصرف زغال سنگ هستند، کشورهای در حال توسعه، به ویژه در آسیا، همچنان به استفاده از این سوخت ادامه می‌دهند. هند، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان زغال سنگ، همچنان از این منبع ارزان و قابل اعتماد انرژی برای تأمین نیازهای خود استفاده می‌کند. بحران انرژی در سال 2022 نیز باعث شد نقاط قوت زغال سنگ مانند قابلیت حمل‌ونقل آسان و هزینه پایین آن برجسته‌تر شود.
سرمایه ۲۰ شرکت معدنی جهان در سال ۲۰۲۱
آمار منتشر شده از سوی اداره آمار استرالیا از افزایش هزینه کشف معادن در استرالیا در سه ماه اخیر حکایت می‌کند. براین اساس مجموع هزینه‌های اکتشاف معدنی استرالیا در طول سه ماه ژوئن تا اوت ۲۰۲۴ با رشد ۱۱.۶درصدی نسبت به سه ماه مارس تا آوریل به ۱.۰۲ میلیارد دلار استرالیا رسید.
به گزارش می‌متالز، هزینه اکتشافات معدنی کشور در استرالیا در سه ماهه ژوئن تا آگوست افزایش یافت. بر اساس آمار‌های منتشر شده از سوی اداره آمار استرالیا هزینه اکتشاف معدنی در این کشور در طول سه ماه ژوئن، جولای و اوت ۲۰۲۴ در مجموع به ۱.۰۲ میلیارد دلار استرالیا رسید که ۱۱.۶ درصد نسبت به سه ماه مارس، آوریل و می‌بیشتر است چرا که استرالیایی‌ها در طول ماه‌های مارس تا مه‌سال ۲۰۲۴ حدود ۹۰۹.۶ میلیون دلار استرالیا برای کشف معادن جدید هزینه کردند. در مقابل آمار‌ها از کاهش ۶.۹ درصدی هزینه اکتشافات معدنی استرالیا در ژوئن تا اوت سال جاری نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ حکایت می‌کند. در این میان مقامات استرالیای جنوبی با افزایش بیش از شش درصدی بودجه کشف معادن در طول سه ماه ژوئن تا اوت بیشتر از سایر مناطق در استرالیا برای پیدایش معادن جدید هزینه کردند و در مجموع ۷۵.۹ میلیون دلار استرالیا صرف کشف معادن در مناطق استرالیای جنوبی طی سه ماه اخیر شد.
جزئیات آمار‌های منتشر شده در رابطه با هزینه اکتشاف معادن توسط اداره آمار استرالیا نشان می‌دهد مخارج کشف معادن در مناطق جغرافیایی جدید در این کشور در طول ماه‌های ژوئن تا اوت با ۹.۴ درصد یا ۲۶ میلیون دلار استرالیا رشد به ۳۰۳.۳ میلیون دلار استرالیا افزایش یافت. در مجموع هزینه کشف معادن در مناطق جدید در این کشور در سال ۲۰۲۴ با یک درصد افزایش به ۱.۳۱ میلیارد دلار استرالیا رسید و استرالیایی‌ها بیش از همیشه به دنبال کشف معادن جدید به ویژه معادن فلزات اساسی، سرب، روی و لیتیوم در کشور خود هستند. آمریکا پنجمین تولید‌کننده بزرگ طلا در جهان است که سالانه حدود ۱۷۰ تن از این فلز گرانبها را استخراج می‌کند. می‌توان گفت آمریکا به خاطر داشتن ذخایر زیاد طلا و استفاده از فناوری‌های مدرن استخراج، ۵ درصد از تولید جهانی طلا را به خود اختصاص داده است.
سخن پایانی
کشورهای بزرگ دنیا که دارای معادن سرشار هستند، همواره سعی دارند تا سرمایه خود را افزایش دهند و در این میان، استرالیا توانسته است آمار درخشانی داشته باشد. معادن جذابیت های بسیاری برای سرمایه گذاری دارند که البته جذب این سرمایه گذارها، بیشتر در خارج از ایران صورت می گیرد. کشور ما با دارا بودن معادن بسیار، نتوانسته است آن‌طور که باید در جذب سرمایه گذار فعال باشد و البته بخشی از این موضوع به تحریم ها بر می گردد. باید نتیجه گرفت که اهمیت توسعه پروژه های معدنی در دنیا بسیار است و ایران باید بتواند از تجربه سایر کشورها در راستای توسعه و تقویت معادن تلاش کند.
