اختتامیه تولید خودرو پژو پارس توسط ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۳ یکی از اتفاقات پرسروصدای خودرویی کشور محسوب می‌شود. اما نکته قابل توجه در این میان، بی‌اطلاعی مدیران ارشد ایران‌خودرو از این تصمیم است. حال پرسش اینجاست که اصل ماجرا چیست؟

افت تولید خانواده پژو

ایران‌خودرو در سال گذشته تقریباً ۱۶۹ هزار و ۳۵۰ دستگاه از انواع محصولات خانواده پژو را روانه بازار کرد. این در حالی است که آمار تولید این محصولات در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۶۹ هزار دستگاه بوده است. به این ترتیب، این شرکت خودروسازی با کاهش تولیدی نزدیک به ۳۷ درصدی در محصولات خانواده پژو مواجه شده است.

بخش قابل توجهی از این کاهش تیراژ مربوط به حذف خانواده پژو پارس از سبد تولیدات ایران‌خودرو است. اما موضوع جالب اینکه به نظر می‌رسد حتی خود مدیران ایران‌خودرو نیز از این تصمیم ناگهانی اطلاع کامل نداشتند.

آنچه شواهد نشان می‌دهد، این است که مدیران این شرکت برنامه‌ریزی کرده بودند که خانواده پژو پارس را حداقل تا پایان سال ۱۴۰۳ در لیست محصولات خود نگه دارند. باوجود این، چنین اتفاقی رخ نداد و پژو پارس در انتهای فصل بهار به موزه رفت.

کلید این ماجرا زمانی زده شد که ایران‌خودرو ابتدای سال ۱۴۰۳ یک برآورد پیش‌تولیدی از محصولات خود – به‌جز مدل‌های تارا و هایما – در سایت کدال سازمان بورس منتشر کرد. در این پیش‌بینی مشخص شد که این خودروساز قصد دارد تا پایان سال حدود ۲۴۳ هزار و ۴۰۰ دستگاه انواع پژو را تولید کند.

اما خروجی سالانه این شرکت، یعنی حدود ۱۶۹ هزار و ۳۵۰ دستگاه پژو، نشان داد که فاصله قابل توجهی معادل ۷۴ هزار دستگاه از هدف‌گذاری اولیه داشته است. این کاهش را عمدتاً باید ناشی از حذف ناگهانی پژو پارس دانست.

خلأ پیش‌بینی و واقعیت تولید

اگر تولید نهایی گروه پژو در سال ۱۴۰۳ را با تیراژ انجام‌شده در سال ۱۴۰۲ مقایسه کنیم، متوجه فاصله ۱۰ درصدی بین تعداد تولیدات واقعی و برآوردی می‌شویم. ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۲ حدود ۲۶۹ هزار دستگاه پژو تولید کرده بود؛ اما برآورد تولید برای سال ۱۴۰۳ با کاهش ۲۵ هزار و ۶۰۰ دستگاهی مواجه شد.

این شرایط نشان می‌دهد ایران‌خودرو در نظر داشت که تیراژ تولید خانواده پژو پارس را کاهش داده و آن را به‌تدریج با سایر محصولات جایگزین کند. اما این روند تدریجی به شکل ناگهانی و پیش از موعد به پایان رسید.

نقش سازمان ملی استاندارد در کنار گذاشتن پژو پارس

پژو پارس در حالی از لیست تولید کنار گذاشته شد که قرار بود تولید آن در سال ۱۴۰۳ ادامه داشته باشد. به‌نظر می‌رسد این تصمیم ناشی از ارتقای الزامات استانداردهای خودرویی به ۸۵ گانه و نبود صرفه اقتصادی برای تطبیق این خودرو با استانداردهای جدید بوده است. این محصول که به مدت ۲۵ سال در خطوط تولید ایران‌خودرو حضور داشت، به دلیل پلتفرم قدیمی خود توان مقابله با استانداردهای جدید را نداشت.

مدیران ایران‌خودرو تلاش کردند تا با گرفتن مجوز افزایش قیمت و کاهش زیان‌دهی، پژو پارس را در سال ۱۴۰۳ حفظ کنند. اما سازمان ملی استاندارد با این تصمیم موافقت نکرد و تولید پژو پارس به صورت کامل متوقف شد.