برقراری نظام مالیاتی عادلانه و هوشمند از دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت و از صحبت مسئولان اقتصادی دولت چهاردهم برمی‌‌آید که مسیر مالیات ستانی عادلانه و هوشمند ادامه دارد. تا پیش از این بودجه دولت‌ها به درآمدهای نفتی وابستگی شدید داشتند و بودجه کشور بر این اساس تنظیم می‌شد، برای همین به مالیات به‌عنوان یک موضوع تزیینی نگاه می‌شد و دولت تلاشی در راستای وصول درآمدهای مالیاتی کشور نداشت، این امر مورد انتقاد کارشناسان اقتصادی نیز بود.

در حالی در کشور ما فرهنگ مالیات‌دهی و مالیات‌ستانی دقیق وجود نداشت اما بسیاری از کشورها با مالیات اداره می‌شوند. به‌زعم کارشناسان، درآمدهای نفتی باید برای امور زیرساختی و عمرانی به کار بیفتند و امور جاری کشور با مالیات اداره شود. اما یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام مالیاتی ایران این است که برای مالیات‌دهندگان مشخص نیست درآمدهای مالیاتی کجا هزینه می‌شوند و همواره به این موضوع به دیده شک می‌نگرند.

شهروندان همواره این دغدغه را دارند که مالیات پرداختی‌شان کجا هزینه می‌شود. در همین راستا، سازمان امور مالیاتی طرح نشاندار کردن مالیات توسط مودیان را به اجرا گذاشت.

بر اساس طرح نشان کردن مالیات، مودیان مالیاتی به صورت برخط و مستقیم مشخص می‌کنند که مالیات پرداختی‌شان در کدام پروژه و استان به کار گرفته شود. این به معنای مشارکت دادن شهروندان در حکمرانی و مردمی‌سازی نظام مالیاتی کشور است. از شواهد این طور برمی‌آید که سازمان امور مالیاتی کشور به بهترین نحو در راستای مردمی‌سازی نظام مالیاتی حرکت کرده است. زیرا مودیان در چارچوب تبصره ماده ۱۰۰ به راحتی می‌توانند مشخص کنند که مالیات پرداختی‌شان کجا هزینه شود.

طرح نشاندار کردن، راهکاری برای افزایش مشارکت مالیات‌دهندگان

 کامران غضنفری، نماینده تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس در گفت‌وگو با ایسنا درباره مزیت‌های اجرای طرح نشاندار کردن مالیات توسط مودیان سخن گفته است.

غضنفری درباره تعیین محل هزینه‌کرد مالیات پرداختی مودیان توسط خود آنها (موسوم به طرح نشاندار کردن مالیات توسط مودیان) که در امسال با روش منحصر‌به‌فرد با امکان انتخاب مستقیم و برخط پروژه توسط مودیان اجرا شد، تصریح کرد: این طرح مناسبی است که در راستای افزایش مشارکت مالیات‌دهندگان در امور مالیاتی به اجرا گذاشته شده است. این امر افراد را ترغیب می‌کند که مالیات خود را با رضایت بیشتری در قالب تأمین مالی پروژه‌های مختلف پرداخت کنند. این روندها به بهبود فضای مالیاتی کشور و ارتقای فرهنگ مالیاتی جامعه منجر می‌شود.

وی ادامه داد: اجرای پروژه‌ها در بخش‌های مختلف از جمله بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، حمل‌ونقل، آبرسانی و... که در طرح نشاندار کردن مالیات توسط مودیان در دستور کار قرار گرفت، نتایج مثبتی به دنبال خواهد داشت. استفاده از درآمدهای مالیاتی برای تأمین مالی پروژه‌ها طبعاً به احساس رضایت مالیات‌دهندگان می‌انجامد و زمینه را برای پیشرفت اقتصادی کشور مهیا می‌کند.

چند پروژه از مالیات تامین مالی شده است؟

این نماینده مجلس در این خصوص که بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان منابع به ۱۹۱۵ پروژه تخصیص یافته و ۱۳۲۳ پروژه در بخش‌های حمل‌ونقل، زیرساخت، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، آبرسانی و.... تامین مالی کامل شده‌اند، تصریح کرد: عملکرد امسال در زمینه تخصیص مالیات توسط مودیان منجر به تخصیص کامل منابع موردنیاز ۱۳۲۳ پروژه شد که بسیار مهم و مثبت است و اینکه افراد ببینند بر اثر مالیاتی که پرداخت کرده‌اند، یک پروژه عمرانی و زیرساختی در کشور تکمیل و بهره‌برداری شده است، احساس خوبی در آنها به وجود می‌آورد و برای تحقق بودجه بدون نفت و اصلاح در نظام مالیاتی کشور طرح‌هایی نظیر نشاندار کردن مالیات باید انجام بپذیرد.

غضنفری ادامه داد: به‌طور کلی نشاندار کردن مالیات توسط مودیان ایده مناسب و مثبتی است که سازمان امور مالیاتی به اجرا گذاشت. این که در این طرح در راستای محرومیت‌زدایی از مناطق کمتر برخوردار تلاش شده و درآمدهای مالیاتی برای تکمیل پروژه‌های زیرساختی در این مناطق به کار گرفته شده است، اقدام درستی است. به‌طور کلی، توزیع عادلانه امکانات و منابع در سراسر کشور باید در دستور کار باشد.

این نماینده مجلس گفت: برخی مودیان علاقه دارند که پروژه خاصی در فلان استان به بهره‌برداری برسد. اینکه در طرح نشاندار کردن مالیات توسط مودیان این امکان برای مالیات‌دهندگان فراهم شده است که محل مصرف مالیات را مشخص کنند، به معنای توجه به علایق و خواسته‌های مودیان است که نتایج مثبتی خواهد داشت. افزایش رضایت‌مندی مودیان از پرداخت مالیات، نخستین و مهم‌ترین نتیجه‌ای است که از اجرای طرح تعیین مصارف مالیات توسط مودیان به‌دست می‌آید.

غضنفری گفت: طرح نشاندار کردن مالیات توسط مودیان به افزایش درآمدهای مالیاتی دولت نیز منجر می‌شود. به این ترتیب، زمینه برای تکمیل پروژه‌های عمرانی و زیرساختی به وجود می‌آید که تمامی این موارد به معنای بهبود وضعیت اقتصادی کشور است.