نسل Z؛ معترضان بیرهبر اما قدرتمند
اعتراضات نسل Z در سراسر جهان، از کنیا تا ماداگاسکار، با سازماندهی در فضای مجازی و بدون رهبران مشخص، به نیرویی قدرتمند و غیرقابل پیشبینی تبدیل شدهاند. این جنبشهای جوانان، با خواستههایی چون عدالت اجتماعی، فرصتهای شغلی و مقابله با فساد، ساختارهای سیاسی سنتی را به چالش کشیدهاند.

در دنیای امروز، نسل Z (متولدین ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲) با بهرهگیری از رسانههای اجتماعی، به یکی از فعالترین و تأثیرگذارترین گروههای معترض در کشورهای مختلف تبدیل شدهاند. این نسل که اغلب فاقد رهبران مشخص است، توانسته با انعطافپذیری و سرعت عمل، در برابر سرکوبهای دولتی مقاومت کند و صدای خود را به گوش جهانیان برساند.
نمادهای فرهنگی مانند پرچم جمجمه و استخوان ضربدری برگرفته از مانگای ژاپنی «وانپیس»، به ابزار همبستگی میان معترضان در کشورهایی چون نپال، اندونزی، مراکش، پرو و ماداگاسکار تبدیل شدهاند. در ماداگاسکار، اعتراضات گسترده باعث فرار رئیسجمهور آندری راجولینا شد و کنترل کشور به دست ژنرالها افتاد.
در کشورهایی با جمعیت جوان، مانند ماداگاسکار و کنیا، اعتراضات نسل Z با محوریت مسائل معیشتی، قطعی برق و آب، بیکاری و نارضایتی از نخبگان ثروتمند شکل گرفتهاند. در کنیا، فشار معترضان باعث لغو افزایش مالیات و تغییر کابینه شد. در مراکش، جوانان با نام «نسل Z 212» به خیابانها آمدند و هزینههای جام جهانی 2030 را به چالش کشیدند.
با وجود قدرت رسانهای و توان بسیج بالا، این جنبشها با چالشهایی نیز مواجهاند. نبود ساختار سیاسی منسجم و فقدان راهحلهای عملی، آنها را در معرض سوءاستفاده مردان کاریزماتیک یا کمپینهای اطلاعات نادرست قرار میدهد. نمونههایی از این وضعیت را میتوان در سودان و بورکینافاسو مشاهده کرد، جایی که جنبشهای جوانان بهسرعت توسط نظامیان یا جریانهای افراطی مصادره شدند.
با این حال، نسل Z همچنان صدایی خاموشناشدنی است. این نسل به نخبگان سیاسی هشدار میدهد که سیاست باید بر پایه قرارداد اجتماعی و خدمت به مردم باشد، نه ابزاری برای غارت و انحصار قدرت. رهبرانی که نتوانند خواستههای این نسل را پاسخ دهند، باید منتظر بازگشت پرچمهای نمادین اعتراض در خیابانهای کشورشان باشند.