البته در برخی دوره‌های زمانی از شدت رشد نرخ فولاد کاسته شده یا در مسیر نزولی قرار گرفته؛ با این وجود، میانگین نرخ فروش این محصول مثبت و رو به رشد ارزیابی می‌شود.

همین رشد نرخ نیز زمینه افزایش نرخ این محصول استراتژیک را در بازار داخلی فراهم کرده است. تغییر سیاست چین مبنی بر کاهش تولید فولاد معمولی و ساختمانی و حرکت به سمت افزایش ظرفیت تولید فولاد آلیاژی و با ارزش‌افزوده بالاتر، به رشد بهای فولاد در بازار جهانی منتج شد، چراکه تقاضای خرید چین برای فولاد غیرویژه و ساختمانی به‌شدت افزایش یافت.

در همین حال در سال ۲۰۲۰ میلادی و با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا و رکودی که بر صنایع مصرف‌کننده فولاد همچون صنعت ساخت‌وساز و خودروسازی حاکم بود، شاهد افت تولید این دست محصولات در اغلب کشورهای جهان بودیم؛ بنابراین قیمت‌های بین‌المللی فولاد به‌شدت رو به رشد بود. بهای دلار نیمایی نیز از اثرگذاری مستقیمی بر بازار فولاد برخوردار است. در چنین شرایطی و با رشد قابل‌توجه نرخ دلار در بازار داخلی، شاهد شدت گرفتن بهای فروش فولاد و محصولات فولادی در بازار داخلی بودیم.

با این وجود باید تاکید کرد که در سال گذشته صنایع مصرف‌کننده فولاد در کشور ما رونق آنچنانی نداشتند. به‌عنوان مثال، ساخت‌وساز و فعالیت‌های عمرانی با رکود همراه بودند. در همین شرایط، تقاضا برای خرید فولاد گران، بیش از انتظارها بود.

تاجایی‌که در مواردی شاهد رشد بیشتر نرخ فولاد و محصولات فولادی در سایه رقابت برای خرید آنها بودیم. این رشد رقابت غیرمصرفی در سایه افزایش نقدینگی در کشور، تورم و تمایل مردم به سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول ملی، ایجاد می‌شود. خرید‌وفروش محصولات فولادی به آسانی انجام می‌شود و این محصول قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند؛ بنابراین در دوره‌هایی که تورم در کشور تصاعدی افزایش می‌یابد؛ بخشی از نقدینگی جذب بازار فولاد خواهد شد.

این موضوع خود بر التهابات بازار فولاد بیش از پیش می‌افزاید. توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که میزان تولید محصولات طویل فولادی به‌مراتب بیشتر از مصرف آنها در داخل کشور است. به‌ویژه که فعالیت عمرانی ویژه‌ای نیز به دلیل محدودیت در تامین بودجه جریان ندارد؛ در نتیجه آنقدر محصولات فولادی طی یک سال گذشته تولید شده و به فروش رفته که دیگر بازار خرید و فروش این محصول رونق ندارد. در چنین شرایطی، توسعه صادرات به‌عنوان راهکاری برای تداوم تولید در صنایع فولادی کشور شناخته می‌شود و باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

رضا شهرستانی- عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران