همواره در بسیاری از متون، دانش‌بنیان بودن به فناوری‌های ‌های‌تک (فناوری‌های نوین با ساختار پیچیده) اشاره دارد، در حالی‌که شمار نیازهایی که با فناوری‌های غیرهای‌تک در کشور برطرف می‌شوند، کم نیستند و می‌توانیم با حمایت و ارائه تسهیلات، به توسعه فعالیت آنها بپردازیم. شاید بتوان گفت شکاف اصلی در این زمینه، حل مشکلات کشور به‌دست فناوران است و لازم است که بخشی از بودجه درنظرگرفته‌شده به این افراد و فعالیت‌شان اختصاص پیدا کند. به‌عبارت‌روشن‌تر، استارت‌آپ‌های زیادی می‌توانند با این ایده حمایت شوند و توسعه پیدا کنند.

طبق قانون صندوق نوآوری و شکوفایی هم به شرکت‌هایی که از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری به‌عنوان دانش‌بنیان شناخته می‌شوند، تسهیلات ارائه می‌دهد و حمایت مالی می‌کند. در این شرایط، باید مجموعه‌ای وجود داشته باشد که از یک‌سری مراحلی که به‌عنوان دره مرگ شناخته می‌شود نیز حمایت کند. درحال‌حاضر، در مراحل ابتدایی اکوسیستم دانش‌بنیان حمایت درخوری انجام نمی‌شود و امروز مشکل اصلی کشور، تبدیل دانش به فناوری است که در این زمینه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری کمابیش اقداماتی را مدنظر قرار داده، اما می‌توان گفت آن‌گونه که باید، هنوز اقدامات درخوری انجام نشده است. استارت‌آپ‌ها سرچشمه دانش‌بنیان‌ها هستند که روند حمایتی مشخصی در نهادها برای آنها وجود ندارد. در واقع، مشکل اصلی در ایجاد شرکت‌های دانش پایه است که خوب است در این زمینه بودجه تخصیص داده شود. شرکت‌های دانش پایه به آن دسته از شرکت‌هایی گفته می‌شود که برمبنای فناوری و دانش موجود به رفع نیازهای موجود می‌پردازند. ناگفته نماند که طبق قانون، صندوق نوآوری و شکوفایی مجوز کافی برای حمایت از استارت‌آپ‌ها را ندارد، اما تلاش خود را می‌کند و تا حدی هم به‌صورت پراکنده، بودجه‌هایی را تخصیص داده است. واقعیت این است که این نوع حمایت‌ها به‌اندازه کافی نیست و نمی‌توان این مجموعه را مورد بازخواست قرار داد. باید قانونی در این زمینه تدوین شود تا فرآیند تبدیل ایده به فناوری تسهیل شود. فقدان یک ساختار ‌بهم‌رسانی رفع نیازها در سیستم وزارتخانه‌ای کشور احساس می‌شود و جایی را نداشته‌ایم که به نیازها با فناوری و دستاوردهای فناورانه پاسخ بدهیم. وزارت علوم با طراحی نظام ایده‌ها و نیازها که به اختصار (نان) خوانده می‌شود، این اتفاق را تا حدی رقم زد و توانستیم در بودجه ۱۴۰۰ قرار بدهیم، اما هنوز این فرآیند به نقطه موردنظر نرسیده است. اگر مجموعه‌های دولتی یا خصوصی، نیازها و ضرورت کاربرد فناوری در حل معضلات خود را در بستری شفاف ارائه دهند، فناورانی هم که کلید حل مشکل را در دست دارند، می‌توانند تعامل موثری را با آنها برقرار کنند. متاسفانه مجموعه‌های دولتی نظیر وزارتخانه‌ها انگیزه کافی برای بکارگیری فناوری با هدف حل مشکلات خود را ندارند. برای حل این معضل، طراحی تضامین و بیمه‌های فناوری یک راهکار جدی است که امیدواریم استفاده از فناوری‌های تولیدشده در داخل توسعه پیدا کند. برای مثال، وقتی کرونا جامعه را فراگرفت، به توان دانش‌بنیان‌ها باور پیدا کردیم. به‌همین‌دلیل، انگیزه لازم باید به‌نحوی ایجاد شود و فرآیندی به‌وجود بیاید که وزارتخانه‌ها به‌سوی دانش‌بنیان شدن بروند. این نوع حمایت‌ها به‌عنوان خرید تضمینی یا خرید دولتی شناخته می‌شوند که یکی از بخش‌های چندگانه، کمک به تولید داخلی است. یکی از موضوعاتی که به‌صورت چالشی مطرح می‌شود، ورود به صندوق‌های خطرپذیر است که در عمل این مجموعه‌ها خود را در وضعیت خطرپذیر قرار نمی‌دهند و عموما به‌سمت فعالیت‌های کم‌خطرتر می‌روند. باید حمایت‌هایی در قالب اوراق تضمینی برای صندوق‌های خطرپذیری واقعی به‌وجود بیاید تا بودجه‌ای برای آنها پیش‌بینی شود. این روند می‌تواند تاثیر جدی در توسعه اکوسیستم دانش‌بنیانی داشته باشد. در کل، یکی از راهکارهای کمک به چرخه اکوسیستم دانش‌بنیان‌ها، تخصیص بودجه و مدنظر قرار دادن آنها در حل مشکلات کشور است. به‌عبارت روشن‌تر، طبق یک اصل روانشناسی که اگر برای هر مولفه‌ای هزینه صرف شود، در ذهن اهمیت پیدا می‌کند، شاید بتوان گفت تخصیص بودجه می‌تواند تاثیر جدی در دانش‌بنیان کردن نهادهای کشور در زمینه‌های گوناگون بگذارد. باتوجه به اینکه دانش‌بنیان‌ها می‌توانند با توسعه خود نه‌تنها ارزآوری هم داشته باشند، بلکه از خروج ارز بکاهند، می‌توان گفت تخصیص بودجه به‌صورت مستقل می‌تواند نوعی از سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلند‌مدت به‌حساب بیاید. همچنین لازم است صندوق‌های خطرپذیر باتوجه به رسالتی که دارند و با حمایت‌های دولتی در لوایح بودجه، آنها را به‌سمت دنیای خطرپذیری اکوسیستم دانش‌بنیانی سوق داد.