شنیده‌ها حاکی از این است که در کمیسیون درباره اینکه روز تعطیل، پنجشنبه باشد یا شنبه، اختلاف‌نظر وجود دارد که باید اعضا در جلسه آینده به نتایجی دست یابند و اعلام کنند. اکنون که زمانی کوتاه تا تصمیم‌گیری برای تعیین روز تعطیل، باقی‌ مانده خود را موظف دانستیم تا نظرات کارشناسی در این باره را بار دیگر به گوش مسئولان برسانیم. حال اینکه گوش شنوایی برای گفته‌های ما باشد یا خیر بحثی دیگر است! با همراه باشید.

مجلس بر سر دوراهی!

دولت برای افزایش تعطیلات آخر هفته به ۲ روز، لایحه‌ای را تحت عنوان لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری، ۵ آذر سال گذشته به مجلس ارسال کرد و این لایحه به کمیسیون اجتماعی مجلس ارجاع شد. براساس این لایحه دولت به‌دنبال تعطیلی سراسری کشور در روزهای پنجشنبه‌ بود، اما برخی نمایندگان مجلس از جمله محسن پیرهادی، نماینده تهران پیشنهاد تعطیلی شنبه‌ها را مطرح کردند. در صورت تعطیلی شنبه یک روز از تعطیلات ما هماهنگ با الگوی تعطیلات جهانی است و با تعطیلی شنبه ارتباطات تجاری ما برای ۴ روز با بازارهای جهانی قطع نمی‌شود و این قطع ارتباط به ۳ روز می‌رسد. یک عضو کمیسیون اجتماعی مجلس نیز اعلام کرد نظر نمایندگان بیشتر به تعطیلی شنبه‌ها است، اما پیشنهادهایی نیز در کمیسیون اجتماعی برای کاهش ساعت کاری در هفته به ۴۰ ساعت وجود دارد که هنوز بررسی نشده است. البته جزئیات لایحه افزایش تعطیلی آخر هفته‌ به 2 روز هنوز در کمیسیون اجتماعی به تصویب نرسیده است. کیومرث سرمدی، عضو هیات رئیسه کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی درباره بخشی از لایحه اصلاح قانون مدیریت خدمات کشوری که به موضوع تعطیلات آخر هفته مربوط می‌شود، بیان کرد: در کشور ما پنجشنبه‌ها به‌نوعی تعطیل است و تعطیلات جهانی روزهای شنبه و یکشنبه است که همین باعث می‌شود ما با تعطیلی جمعه‌ها قطع ارتباط چهارروزه‌ با بازارها و مسائل جهانی داشته باشیم؛ بنابراین رسمی شدن تعطیلی پنجشنبه‌ها خیلی به نفع ما نیست و پیشنهاد ما تعطیلی روز شنبه است. این موضوع در حالی بیان می‌شود که دبیر کل اتاق بازرگانی تهران چندی پیش گفت: فضای کسب‌وکار کشور با تعطیلی شنبه‌ها موافق و با تعطیلی پنجشنبه‌ها مخالف است. در واقع مجلس شورای اسلامی در یک دوراهی مانده که امیدوارم تصمیم درستی اتخاذ و در این باره حداقل به نظرات کارشناسی توجه شود.

تاثیرات خوب بر بازار

علی توسطی، نایب رئیس دوم اتاق اصناف ایران با اشاره به دوراهی مجلس برای انتخاب روز تعطیل از بین پنجشنبه و شنبه به صمت گفت: برای بررسی هر موضوعی باید ابعاد مختلف آن را در نظر گرفت. هر پدیده‌ای اگر به‌شکل منفرد بررسی شود و همخوانی آن با بخش‌های دیگر اجتماع در نظر گرفته نشود، ممکن است به برخی از حوزه‌ها آسیب‌ برساند. طبق بررسی‌هایی که بنده انجام دادم، ۳ کشور ایران، افغانستان و جیبوتی یک روز را در هفته تعطیل هستند، ۹ کشور فقط یکشنبه‌ها تعطیل هستند و ۱۰۲ کشور دنیا از تعطیلات دوروزه که شنبه و یکشنبه است، استفاده می‌کنند.

وی با اشاره به مزیت تعطیلی شنبه‌ها برای روابط تجاری کشور اظهار کرد: ناهماهنگی تعطیلات ما با تعطیلات جهانی برای مناسبات تجاری ما باتوجه به تحریم‌های موجود آسیب‌زننده است و بسیاری از مراودات را به تاخیر می‌اندازد؛ بر همین اساس طرح اخیر ساماندهی تعطیلات مفید و تسهیل‌کننده شرایط تولید و صنعت کشور است. این طرح به تقویت و توسعه ارتباط ایران با جامعه جهانی کمک می‌کند. در واقع تعطیلی جمعه و شنبه تعداد روزهای جدایی ایران از بازارهای جهانی را کاهش می‌دهد و موجب نزدیکی بیشتر فعالان اقتصادی با بازارهای جهانی خواهد شد. نباید نگاه آرمان‌گرایانه به این موضوع داشته باشیم، زیرا بیشترین فعالیت‌های تجاری کشور در نمایشگاه‌ها و هیات‌های تجاری انجام می‌شود که به‌صورت هدفمند حضور پیدا می‌کنند و برای بستن قراردادها اعزام می‌شوند.

افزایش بهره‌وری

توسطی با بیان اینکه تعطیلی دوروزه بازدهی کاری کارگران را نیز ارتقا می‌دهد، افزود: تعطیلی روز شنبه باعث می‌شود کارگران 2 روز را در کنار خانواده باشند و با روحیه مناسب در محل کار خود حاضر شوند؛ ضمن اینکه مسافرت‌های پایان هفته نیز قابل‌برنامه‌ریزی می‌شود و تلفات جاده‌ای کاهش پیدا می‌کند.

پیشرفت صنعت گردشگری

نایب رئیس دوم اتاق اصناف ایران با اشاره به تاثیر این طرح بر رونق گردشگری اظهار کرد: با تعطیلی دوروزه آخر هفته، گردشگری نیز رونق پیدا می‌کند و با رونق گردشگری قطعا شاهد جان گرفتن کسب‌وکارهای خرد به‌ویژه کسب‌وکارهای حوزه صنایع‌دستی خواهیم بود.

وی با بیان اینکه بیش از ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد صنفی در کشور فعالیت دارند، افزود: از تعداد یادشده واحد صنفی، ۶۰۰ هزار واحد، تولیدی هستند که مصرف انرژی دارند و با هر روز تعطیلی ۴۰ درصد از مصرف انرژی این واحدها کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین می‌توان صرفه‌جویی در مصرف برق را نیز یکی از نکات مثبت این طرح دانست.

آثار طرح در بازار نمایان می‌شود

نایب رئیس دوم اتاق اصناف ایران با اشاره به برخی اظهارنظرها درباره طرح تعطیلی دوروزه بیان کرد: برخی عنوان می‌کنند تعطیلی شنبه‌ها برای بخش اداری و دولتی طراحی شده است. گرچه بازار منفک از بخش اداری است و این طرح در ظاهر برای محیط‌های اداری و دولتی طراحی شده، اما زمانی که این طرح اجرایی شود بازار و اصناف هم از آن تبعیت خواهند کرد. از سوی دیگر قطعا آثار این موضوع را در بازار نیز شاهد خواهیم بود.

شرطی لازم، اما ناکافی!

مرتضی افقه، کارشناس اقتصاد با اشاره به تاثیرات تعطیلی شنبه‌ به‌جای پنجشنبه به صمت گفت: بی‌شک با ارتباط بیشتر با بازارهای جهانی و رونق تجارت خارجی شاهد رونق کسب‌وکارهای خرد نیز خواهیم برد، زیرا این امر تاثیرات غیرمستقیم خود را بر بازار خواهد گذاشت. این دو مورد مانند حلقه‌های یک زنجیره به هم متصل هستند. گرچه کسب‌وکارهای کوچک ارتباط مستقیمی با خارج ندارند، اما همه کسب‌وکارها سرمایه حاصل از تجارت خارجی بهره‌مند خواهند شد. در نتیجه تردیدی نیست که تجارت خارجی در صورت رونق گرفتن به هر دلیلی، بر کسب‌وکارهای خرد نیز تاثیر غیرمستقیمی خواهد داشت.

باید روابط تجاری را بهبود بخشید

این کارشناس اقتصاد با اشاره به هماهنگی بیشتر با دنیا و بهبود روابط تجاری در صورت تعطیلی شنبه اظهار کرد: تعطیلی شنبه‌ها به‌جای پنجشنبه‌ها و هماهنگی بیشتر با دنیا یک شرط لازم است، اما کافی نیست؛ یعنی تنها یک محرک است. شرط اصلی این است که مسئولان مربوطه برای افزایش روابط تجاری با سایر کشورها تلاش کنند و این تلاش نتایج خوبی به همراه داشته باشد.

وی داشتن برنامه توسعه را نیز مانند تعطیلات یک شرط لازم دانست و افزود: داشتن برنامه توسعه نیز هرچند شرط لازم برای حرکت در مسیر مشخص است، اما کافی نیست. ده‌ها موضوع جانبی وجود دارد که در تحقق یک هدف باید به آن توجه داشت. وقتی این همه برنامه و سند چشم‌انداز در ایران محقق نشده، باید برنامه‌ریز و سیاست‌گذار به این نتیحه برسد که مشکل جای دیگری است و نمی‌شود به صرف آوردن آمال و آرزو روی کاغذ، انتظار تغییر و تحول داشت.

تورم کجای قصه است؟

این کارشناس اقتصاد با اشاره به افزایش نرخ تورم و تاثیر آن بر بازار گفت: هنگامی که تورم تشدید و افسار آن از دست نهادهای دولتی خارج شود، ارزش پول کاهش پیدا می‌کند و عملا پول‌های باارزش مانند دلار جایگزین خواهند شد. مسئول این وضعیت، تورم است و تورم نیز ناشی از سوءتدبیر مدیران و بی‌تدبیری در حل مشکل تحریم‌ است. مجموع این روند موجب شده اقتصاد ما به سمت تورم‌های بسیارشدید حرکت کند.

وی درباره چالش‌های پیش روی اقتصاد اظهار کرد: در حال‌ حاضر اقتصاد ما از دو نقطه دچار ضربه شده که هر دو ریشه در سوءتدبیر دارد. اگر مشکل تحریم هم حل شود، تفکر ضدتوسعه حاکم در ساختارهای دولتی و بودجه‌بگیر از موانع اصلی است. اگر تحریم‌ها برطرف شود، درست است که مشکلات تا حدی رفع می‌شود، اما اصل مشکل و ناکارآمدی‌های داخلی همچنان وجود دارند و باعث می‌شوند ما همچنان وابسته به نفت و آسیب‌پذیر باشیم.

دولت بی‌تجربه!

افقه با بیان اینکه شاهد نوعی رهاشدگی در بازارهای گوناگون هستیم، گفت: بخش زیادی از وضعیت اقتصادی فعلی ناشی از این مسئله است که دولت تجربه چندانی ندارد. در این دولت شاهد حضور افرادی هستیم که اصلا دارای تجربه اجرایی نیستند و هیچ شناختی از ساختارهای اداری، اجرایی، بروکراسی و مدیریتی ندارند.

تحریم‌ها چقدر نقش دارند؟

این اقتصاددان درباره تاثیر تحریم‌ها بر روند اجرای برنامه‌های توسعه اظهار کرد: در حالی عملکرد ضعیف برنامه‌های پیشین توسعه را شاهد بودیم که در شرایط سخت تحریمی کنونی نبودیم. در همان فضا هم نتوانستیم موانع داخلی پیش رو تولید را برداریم و اقتصاد کشور را سامان بدهیم؛ حالا که «اف‌ای‌تی‌اف» به سنگ بزرگی پیش پای اقتصاد بدل شده و تشدید تحریم‌ها همه چیز را تحت تاثیر قرار داده است. افزایش روزهای تعطیل آخر هفته به ۲ روز، یک نیاز ضروری است که سال‌هاست مطرح بوده، اما به‌دلیل برخی تصورات و آمارهای نادرست به تعویق افتاده بود. حال چند وقتی است که مجلس موافقت خود را با این موضوع نشان داده، اما هنوز در دوراهی انتخاب بین پنجشنبه و شنبه برای تعطیل‌شدن مانده است! این در حالی است که تعطیلات آخر هفته بسیاری از کشورهایی که با آنها مراودات اقتصادی داریم، روزهای شنبه و یکشنبه و تعطیلات آخر هفته ما جمعه است؛ بر این اساس اگر نمایندگان مجلس به تعطیلی سراسری پنجشنبه‌ها رای بدهند ۴ روز هفته را برای روابط تجاری با دنیا از دست خواهیم داد. در نهایت امیدواریم طرحی به تصویب برسد که هم اوقات فراغت برای خانواده‌ها تامین و هم ارتباطات تجاری ما با بازارهای جهانی حفظ شود.

سخن پایانی

افزایش روزهای تعطیل آخر هفته به ۲ روز، یک نیاز ضروری است که سال‌هاست مطرح بوده، اما به‌دلیل برخی تصورات و آمارهای نادرست به تعویق افتاده بود. حال چند وقتی است که مجلس موافقت خود را با این موضوع نشان داده، اما هنوز در دوراهی انتخاب بین پنجشنبه و شنبه برای تعطیل‌شدن مانده است! این در حالی است که تعطیلات آخر هفته بسیاری از کشورهایی که با آنها مراودات اقتصادی داریم، روزهای شنبه و یکشنبه و تعطیلات آخر هفته ما جمعه است؛ بر این اساس اگر نمایندگان مجلس به تعطیلی سراسری پنجشنبه‌ها رای بدهند ۴ روز هفته را برای روابط تجاری با دنیا از دست خواهیم داد. در نهایت امیدواریم طرحی به تصویب برسد که هم اوقات فراغت برای خانواده‌ها تامین و هم ارتباطات تجاری ما با بازارهای جهانی حفظ شود.