شناور پاک‌بوم ۵ به آب‌انداخته شد
شناور جمع‌آوری آلودگی‌های نفتی پاک‌بوم ۵ همزمان با دهه مبارک فجر با تلاش مضاعف مهندسان و کارگران ایزوایکو به آب‌اندازی و تحویل کارفرما شد.
منطقه خلیج فارس و دریای عمان براساس آخرین آمار اعلام شده در گزارش های جهانی، بر اثر ورود آلاینده ها از کشتی های نفتی و تجاری و ۱۰ میلیون تن آلاینده های ناشی از جنگ و فاضلاب های شهری، یکی از آلوده ترین مناطق دریایی جهان است. آلودگی نفتی در اثر تخلیه عمدی، تصادف دریایی، جابه جایی نفت، تعمیر شناورها، آب موتورخانه و قاچاق سوخت انجام می شود. بیشترین آلودگی هایی که در خلیج فارس و تنگه هرمز ایجادشده ناشی از چاه های نفت و سکوهای نفتی است.
مرغابی سیاه در خلیج سانفرانسیسکو
آلودگی نفتی یکی از عوامل آلودگی دریاست. آلودگی نفتی می تواند از طریق ریختن نفت، ترکیدن لوله های نفت و سایر تصادفات صنعتی ایجاد شود. سالانه ۱۴۰۰۰ هزار حادثه نشت نفت رخ می دهد که بسیاری از آنها در ابعاد کوچک و قابل جمع آوری هستند، اما برخی هم فاجعه بار و آسیب زننده هستند. برای مثال در سال ۱۹۸۹ تنگه یرنس ویلیام در آلاسکا شاهد نشت ۴۲ میلیون لیتر نفت خام توسط نفتکش اکسون والدز بود یا جنگ خلیج فارس باعث ریزش حجم زیادی از نفت و آلوده شدن این خلیج شد. در سال ۲۰۰۲ نفتکش پرستیژ که حامل ۵.۸۵ میلیون لیتر نفت خام بود، در نزدیکی سواحل اسپانیا غرق شد. اگرچه بیشتر محموله این نفتکش در تانکرها بود، با این حال، ۵.۷ میلیون لیتر آن وارد آب شد. مرگ و میر مرغان دریایی، ماهی ها و پستانداران دریایی از نتایج میان مدت این گونه حوادث است.
روزانه ۱۷ میلیون بشکه نفت از تنگه هرمز جابه جا می شود و ۴۰ تا ۵۰ هزار شناور بزرگ بالای ۱۰ هزار تن GT در خلیج فارس تردد می کنند. نشت ۱۵ هزار تن در مقیاس متریک مواد نفتی بر اثر تراکم رفت و آمد نفتکش ها، خلیج فارس را تبدیل به آلوده ترین خلیج های دنیا کرده است. براساس اخبار هم اکنون نیز ۹۰ درصد نفت منطقه و ۴۵ درصد نفت مورد نیاز دنیا از تنگه هرمز جابه جا می شود.
براساس آمارهای موجود، ۵۷ درصد آلودگی های نفتی خلیج فارس ناشی از حمل ونقل نفتکش هاست و این در حالی است که این شاخص در دیگر دریاهای جهان در بدترین شرایط بین ۴ تا ۱۵ درصد است.
در حال حاضر میزان آلودگی زیست محیطی خلیج فارس و دریای عمان ۴۷ برابر حد متوسط استاندارد است و بزرگ ترین آلودگی ایجادشده در خلیج فارس به زمان جنگ ایران و عراق باز می گردد که ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت در دریا رها شد. داده های یاد شده اهمیت ساخت و به آب اندازی نخستین شناور ایرانی جمع آوری آلودگی های نفتی توسط مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران را بیش از پیش نشان می دهد.
اقدامات ایزوایکو برای دریای پاک
ایزوایکو کار ساخت جکت، سکوهای نفتی و گازی، تامین تجهیزات، ساخت کشتی های اقیانوس پیما، بزرگ و کوچک و تعمیر شناورهای مختلف را برعهده دارد و در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس واقع است. شناور جمع آوری آلودگی های نفتی پاک بوم ۵ نیز همزمان با دهه مبارک فجر با تلاش مضاعف مهندسان و کارگران ایزوایکو به آب اندازی و تحویل کارفرما شد.
به گزارش ایدرونیوز، مدیرعامل مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران گفت: ۳ فروند از این نوع شناور در بین سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ به کارفرما تحویل شده و ایزوایکو را به مقصد بندر امام خمینی، بندر شهید رجایی و بندر خرمشهر ترک کرده اند تا ماموریت های پیش بینی شده را انجام دهند.
سلمان ضربی افزود: شناور پاک بوم ۵ پس از به آب اندازی به مقصد بندر بوشهر حرکت و ماموریت پاکسازی آلودگی های نفتی را در این منطقه بر عهده دارد.
مدیرعامل ایزوایکو گفت: این شناور با ۴۳ متر طول، ۱۰ متر عرض و ۳ متر ارتفاع، قادر است به وسیله رولرهای نصب شده بر وینچ، ضایعات نفتی را مهار و در مخازنی که به آن مجهز هستند انتقال دهد.
ضربی یکی از الزامات بین المللی دریانوردی را مقابله و جمع آوری آلودگی های نفتی از آب های ساحلی تحت حاکمیت کشور عنوان و اظهارکرد: ایزوایکو با سفارش سازمان بنادر و دریانوردی، تاکنون نسبت به ساخت ۴ فروند بارج با ظرفیت جمع آوری ۵۰۰ تن آلودگی نفتی اقدام کرده است.
دریاپاک، نخستین شناور جمع آوری آلودگی نفتی
سال ۱۳۹۴ نیز با آب اندازی شناور دریا پاک یک، نخستین شناور ایرانی جمع آوری آلودگی های نفتی وارد خلیج فارس شد. در آن ایام مدیرعامل شرکت بحر گسترش هرمز در مراسم به آب اندازی این کشتی گفت: شناور جمع آوری آلودگی های نفتی توسط این شرکت (از شرکت های تابعه ایزوایکو) در مجموعه کشتی سازی ایزوایکو ساخته شده است.
عباس رئیسی ماکیانی افزود: این شناور با طول ۵۵ متر و ۵۰ سانتیمتر، عرض ۱۳ متر و ارتفاع شش و نیم متری تا عرشه، خط آبخور ۳.۹۵ و سرعت ۱۶ نات (گره دریایی) نخستین شناور جمع آوری آلودگی نفتی است که توسط متخصصان ایرانی ساخته شده است.
وی ادامه داد: این شناور استراتژیک دارای ۴ موتور شاتل و ۳ ژنراتور است که به سفارش سازمان بنادر و دریانوردی در مدت ۴سال ساخته شده است.
مدیرعامل شرکت بحر گسترش هرمز یادآور شد: هزینه ساخت این شناور حدود ۲۵ میلیون دلار است که چون به دست متخصصان داخلی ایرانی ساخته شده، ۲۵ درصد صرفه جویی داشته است.
رئیسی ماکیانی خاطرنشان کرد: دریاپاک یک ویژه جمع آوری آلودگی های نفتی، ظرفیت جمع آوری ۵۵۰ مترمکعب آلودگی و ضایعات نفتی را دارد و یکی از پیشرفته ترین شناورهایی است که در سریع ترین زمان می تواند در پاکسازی آب های آلوده استفاده شود.
وی اضافه کرد: پیش بینی دو سامانه رانش به زاویه ۹۰ درجه برای جمع آوری سریع تر آلودگی های نفتی تا عمق ۲۵ متر دریا از مهم ترین ویژگی های این شناور است.
سخن پایانی
دست کم از ۵۰ سال قبل با افزایش قابل ملاحظه آلودگی محیط زیست به ویژه توسط مواد نفتی، جامعه جهانی و سازمان های بین المللی تلاش های بی سابقه ای را برای کاهش آلودگی محیط زیست آغاز کردند که حاصل آن تنظیم حداقل ۲۰۰ کنوانسیون بین المللی زیست محیطی بود. همواره دغدغه اصلی کارشناسان محیط زیست آلودگی های حاصل از مراحل تولید و انتقال نفت در دریاها می باشد حفاری چاه های دریایی با مشکلات خطرات زیست محیطی زیادی همراه است سکوهای نفتی داخل آب عملیات تانکرها تصادف نفت کش ها و اضافه شدن آبها و رودخانه های کثیف به دریا از مهم ترین عوامل پخش آلودگی های نفتی در دریا به شمار می رود از جمله پیامدهای انتشار و پخش انواع ترکیبات سبک و سنگین نفت خام در سطح دریا می توان به اثرات نا مطلوب زیست محیطی مرگ جانداران دریایی نامناسب شدن غذاهای دریایی برای مصرف انسانی کاهش قدرت پرواز پرندگان دریایی به دلیل آغشته شدن پرها به مواد نفتی و اثرات منفی دیگر اشاره نمود اگرچه پیشگیری و جلوگیری از انتشار و نشت آلودگی همواره بهترین راهکار بوده، اما واکنش سریع و مناسب در هنگام وقوع حادثه مستلزم داشتن آگاهی و دانش کافی در مورد روشهای مختلف جمع آوری آلودگی هاست آثار الودگی نفتی در دریا شامل خفگی ناشی از پوشش لکه نفتی و مسمومیت حاصل از نفت و کاهش در انتقال نور که باعث ممانعت عمل فتوسنتز گیاهان آبزی می شود لایه های نفتی سرعت جذب اکسیژن هوا به وسیله آب را بسیار کند می کند به اندازه ای که میزان انحلال اکسیژن در لایه های آب زیر لکه های نفتی حتی از لایه های عمیق آب نیز کمتر است.
