نرخ دارو تنها وابسته به مواد اولیه نیست
سیدسعید میرحسینیان-فعال دانش‌بنیان در زمینه فناوری‌های تولید دارو
یکی از معضلاتی که در نتیجه اعمال تحریم ها به وجود آمد و در صورت تخصیص یا عدم تخصیص اعتبار نیز همچنان باقی خواهد ماند، افت کیفیت داروهای تولیدی است. این معضل در آینده ای نه چندان دور مشکلات جدی را برای مردم ایجاد می کند. معضل کاهش کیفیت داروها آنجایی خود را نشان می دهد که باوجود تحریم ها، شرکت های داروسازی نمی توانند مواد اولیه باکیفیتی را که تا پیش از این از اروپا خریداری می کردند، تهیه کنند. در واقع، تحریم ها باعث شد کیفیت مواد اولیه برای تولید دارو در کشور با مشکل اساسی مواجه شود و امروزه مواد اولیه درجه ۳ دنیا را هم از دست داده ایم. اگر بتوانیم با توان دانش بنیان ها کیفیت مواد اولیه را در مرحله ساخت افزایش دهیم و از یک سو هم حمایت همه جانبه ای از تولید این مواد صورت گیرد، مهم ترین وجه داروسازی که افزایش کیفیت و کاستن هزینه های تامین دارو در زمان اوج گیری یک بیماری است، بهبود بخشیده ایم.از آنجایی که طول درمان مراحل متفاوتی دارد، هرچقدر کیفیت داروها در مراحل اولیه درمان بالاتر باشد و بیمار به مراحل بعدی بیماری و درمان نرسد، هزینه درمان کاهش می یابد. این روند یعنی کاهش هزینه درمان مستلزم ساخت داروهای باکیفیت است که هزینه زیادی بر مردم تحمیل نمی کند. در کل، اگر از دانش بنیان ها در تولید مواد اولیه دارو حمایت ویژه شود، از یک سو سلامت اولیه مردم کمتر به خطر می افتد و روند بیماری کند یا متوقف می شود و از سویی دیگر هم، با افزایش کیفیت، شاهد صادرات سودآورتری هم خواهیم بود. تا حدی شاهد تولید مواد اولیه باکیفیت از سوی برخی شرکت های دانش بنیان بوده ایم؛ اما هنوز به آن میزان موردانتظار نرسیده ایم. در حال حاضر مواد اولیه بیشتر داروهای ساخت داخل وارداتی است که کیفیت گذشته را هم ندارد. در واقع، مهم ترین بخش حمایت از دانش بنیان ها در ارتقای کیفیت دارو است. در چند سال اخیر به دلیل تحریم ها، کیفیت مواد اولیه وارداتی و داروهای ساخت داخل افت کرده است.
به عبارتی روشن، با افت کیفیت داروهای تولید داخل، نرخ داروهای خارجی بیش از گذشته افزایش یافته است. بنابراین اگر ظرفیت تولید مواد اولیه مرغوب داخلی را بالا ببریم، می توانیم در تولید بیشتر داروهای مهم و پرمصرف به خودکفایی با نرخ مناسب برسیم، بنابراین اگر حمایت پایه ای انجام شود تا تجهیزات لازم برای احداث چنین مجموعه هایی در تولید مواد اولیه ارزان تر تمام شود، افزون بر افزایش کیفیت مواد اولیه می توانیم شاهد ثبات نرخ دارو هم باشیم. مواد اولیه فعلی که به دلیل تحریم مجبور می شویم با کیفیت پایینی وارد کنیم، ما را به کیفیت داروهای یک دهه اخیر نمی رساند. در حال حاضر داروهایی که با مواد اولیه داخلی ساخته می شوند، توان رقابت با کشور کره و مشابه آن را دارند و این دستاورد بزرگی است. با تولید مواد اولیه داخلی هزینه درمان به صورت خودکار و در سیستم بیمه ای کاهش می یابد و با این روند نرخ دارو برای مردم پایین تر آورده می شود. نرخ دارو تنها وابسته به مواد اولیه نیست. وقتی در کل کشور، تورم ۴۰ تا ۴۵ درصدی وجود داشته باشد، به معنای افزایش هزینه در همه بخش های تولید است که روی نرخ کالا تاثیر جدی می گذارد که دارو از آن مستثنا نیست،زیرا همان گونه که پیش تر اشاره شد، تمام هزینه آن وابسته به مواد اولیه نیست، اما اگر نرخ اولیه را ثابت نگه داریم، افزایش قیمت های سالانه دارو به مردم و سازمان های بیمه گر فشار وارد نمی کند. در تامین مواد اولیه داروهای با فناوری پیشرفته، شرایط بسیار خوبی داریم و دانش بنیان ها توانستند مواد اولیه باکیفیتی را برای ساخت این داروها تولید کنند که با استانداردهای روز دنیا رقابت می کند. در کل، از نظر کیفیت مواد اولیه آنچه در داخل ساخته شده است، با استانداردهای اروپا برابری می کند، اگر هم در برخی موارد فاصله داریم؛ در بخش کنترل است، نه کیفیت.تاکنون ۳۰ تا ۴۰ درصد راه خودکفایی در تامین داروهای اولیه را رفته ایم. بی شک تا ۱۰ سال آینده با کمک شرکت های دانش بنیان، کشور به نقطه ای می رسد که تمامی مواد اولیه داروهای تولیدی از داخل کشور تامین می شود. باوجود دانش فنی تنها باید هزینه برای بسترسازی ساخت مواد اولیه ایجاد شود تا به این رویا برسیم.
