گردشگری از آن دست صنایعی است که همه باور دارند آینده کشورها را تغییر می ‌ دهد. حوزه ‌ ای زیربنایی با زنجیره ‌ ای گسترده از مشاغل و کسب ‌ وکارهای مرتبط که بسیار هم برای کشورها ارزآوری دارد، از این ‌ رو تعریف اقتصاد گردشگری و حوزه ‌ های آن اهمیت ویژه ‌ ای دارد. گفتنی است، یکی از درخشان ‌ ترین دوران سیاحت در ایران در زمان صفویه رقم خورد که مهم ‌ ترین عوامل آن توسعه کسب ‌ وکار، افزایش امنیت، احداث راه ‌ های ارتباطی مناسب و تاسیسات متعددی بوده که در این دوره در ایران ایجاد شده است. به ‎ عبارتی، در زمان صفویه، سرمایه ‌ گذاری مناسب در بخش گردشگری انجام گرفته و در نتیجه، به ‌ شکل مناسبی نیز از این بخش بهره ‌ برداری شده بود. این در حالی است که در حال ‌ حاضر چالش مهم صنعت گردشگری کشور سهم ناچیز گردشگری ایران در جهان است و طبق اعلام مسئولان گردشگری، سهم ایران از بازار گردشگری جهان در حدود ۰ . ۰۸ درصد است. در بین 14 شاخص، تنها شاخص رقابت ‌ پذیری قیمت ‌ ها وضعیت مطلوبی دارد و البته این مسئله به ‌ دلیل جهش نرخ ارز در سال ‌ های اخیر است که هر چند رقابت ‌ پذیری را بهبود داده، اما از طرفی نوسان ‌ های زیاد نرخ ارز سبب تشدید نااطمینانی اقتصادی شده که اثر منفی بر گردشگری دارد. در کل، رتبه ایران در جهان به ‌ لحاظ شاخص رقابت ‌ پذیری سفر و گردشگری ۸۹ است و باتوجه به ظرفیت ‌ های موجود در کشور، این رتبه مناسب نیست. از سویی، پاندمی کرونا در 2 سال اخیر نیز، آسیب ‌ های جدی به این بخش وارد کرده، 70 درصد این صنعت را در جهان تحت ‌ تاثیر منفی خود قرار داده است. برای مثال، اصفهان استانی تاریخی با آثار باستانی و منابع گردشگری فراوان است که موردتوجه گردشگران بسیاری در سراسر جهان است، اما با این حال، این صنعت چندان موفق نبوده و باید عوامل موثر بر این بخش موردبررسی قرار گیرد. یکی از عوامل موثر بر توسعه این صنعت، سرمایه ‌ گذاری مستقیم خارجی است که در پژوهش حاضر با تصریح یک الگوی تقاضای تجارت خدمات مبتنی بر تئوری تقاضا تلاش شد تا پاسخی برای این سئوال اساسی که جذب سرمایه ‌ گذاری مستقیم خارجی بر توسعه گردشگری استان اصفهان نقش ‌ آفرین است یا خیر؟ پیدا شود.

مزایای سرمایه ‌ گذاری مستقیم خارجی شامل انتقال تکنولوژی، اثرات سرریزی، انتقال شیوه ‌ های نوین مدیریتی، ارائه محصولات و خدمات ارزان ‌ تر باکیفیت بالاتر بیانگر آن است که اگر سرمایه ‌ گذاری پاک به بخش گردشگری وارد شود، علاوه بر توسعه این بخش، سبب دستیابی کشور به توسعه پایدار نیز می ‌ شود. اثرات مولفه ‌ هایی نظیر نرخ ارز، تولید ناخالص داخلی، قیمت ‌ های نسبی و وضعیت اقلیمی بر صنعت گردشگری مشهود است. کمبود مراکز اقامتی استاندارد، کیفیت نامناسب ارائه خدمات تغذیه، کیفیت نامطلوب حمل ‌ ونقل درون استانی و بی ‌ توجهی و نبود هماهنگی لازم میان نهادهای متعدد دخیل در ارائه خدمات گردشگری، از چالش ‌ های اساسی توسعه گردشگری استان اصفهان است. براساس یافته ‌ های این پژوهش، سرمایه ‌ گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت و معنی ‌ داری بر توسعه گردشگری استان اصفهان داشته و اثر مثبت نرخ ارز بر توسعه این صنعت موردتایید قرار گرفته است، البته ثبات در بازار ارز و ممانعت از نوسان ‌ های نرخ ارز، بسیار ضروری است. ضرورت بسترسازی در راستای جذب سرمایه ‌ گذاری ‌ های داخلی و خارجی برای تداوم حیات گردشگری در ایران احساس می ‌ شود و باید سیاست ‌ های جذب سرمایه ‌ گذاری مستقیم خارجی از ایرانیان مقیم خارج و بنگاه ‌ های خارجی متخصص در زمینه گردشگری را به کار گرفت، همچنین رفع موانع ورود آنها، برای تقویت این صنعت یک موضع مهم است که خوب است مسئولان امر توجه ویژه داشته باشند. خوب است، به ‌ جای اینکه به ‌ دنبال بالا بردن سهم بخش خارجی اقتصاد در تولید ناخالص اقتصاد از طریق صادرات مواد خام و اولیه باشیم، به رونق گردشگری بین ‌ المللی بیندیشیم که بدون شک فرصت طلایی در دوران بعد از بحران کرونا به ‌ وجود می ‌ آید.