دانش‌بنیان‌های داخلی از صنایع می‌خواهند که به آنها اعتماد ‌کنند تا بیماری واردات و مافیای پشت آن، دست از سر اقتصاد کشور بردارد. در این میان، یکی از راهکارهای مهم و اصلی، حذف موانع معافیت مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان است که در قانون تشکیل شرکت‌های دانش‌بنیان پیش‌بینی شده است. البته معافیت مالیاتی این شرکت‌ها مشروط به استقرار آنها و نوع فعالیتی است که دارند و این امر، بسیاری از آن شرکت‌ها را ملزم به پرداخت مالیات کرده که عملا قانون حذف مالیات شرکت‌های دانش‌بنیان را نقض می‌کند.

بررسی خارج از نوبت پرونده‌های مالیاتی دانش‌بنیان‌ها

چندی پیش، رئیس مرکز عالی دادخواهی مالیاتی و تشخیص صلاحیت حرفه‌ای وزارت امور اقتصادی و دارایی از بررسی خارج از نوبت و در اسرع وقت، پرونده‌های مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد. مجتبی فراهانی در این‌باره اظهار کرد: با توجه به شعار سال ۱۴۰۱ و تاکید وزیر امور اقتصادی و دارایی به‌منظور حمایت همه‌جانبه از شرکت‌های دانش‌بنیان، این مرکز به تبعیت از فرمایشات رهبر معظم انقلاب به تمام دادرسان و مستشاران در ستاد و همه استان‌ها ابلاغ کرده که پرونده‌های شرکت‌های موصوف در مرکز یادشده و سایر استان‌ها خارج از نوبت و در اسرع وقت موردرسیدگی قرار گیرد. این در حالی است که به اعتقاد یکی از صاحبان یک شرکت دانش‌بنیان در زمینه ساخت و تولید دستگاه‌های چاپگر زیستی، معافیت مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان تنها یک شوخی است. پرداخت مالیات یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان است. برخلاف آنچه در اخبار منتشر می‌شود، شرکت‌های دانش‌بنیان معافیت مالیاتی ندارند. سازمان امور مالیاتی کشور معتقد است تنها شرکت‌های دانش‌بنیان نوع یک معافیت مالیاتی دارند. این در حالی است که ما یک شرکت نوع یک هستیم اما هنگامی‌که موضوع را پیگیری می‌کنیم، مسئولان اجرایی اطلاعی از قانون کشوری یعنی معافیت مالیاتی ما ندارند. پس از پیگیری‌های متعدد توانستیم دستگاه‌های تولیدی را مشمول معافیت کنیم اما خدمات ما مشمول پرداخت مالیات است. تنها دلخوشی ما معافیت مالیاتی است که از آن محروم هستیم.

بالاترین صدا برای حمایت از تولیدکننده

سیداحسان خاندوزی در نشست پیگیری رفع موانع تولید و سرمایه‌گذاری با تاکید بر اینکه اقدام دولت برای حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی خود بالاترین صدا برای حمایت از تولید بوده، افزود: اگر قرار به حمایت است باید از تولیدکننده داخلی باشد، نه آنکه از واردکننده حمایت کنیم. در حوزه‌های گوناگون برای هرکدام از زیرمجموعه‌های وزارت اقتصاد آیین‌نامه‌ای تدوین‌شده که هر کدام از این بخش‌ها بدانند در چه حوزه باید به شرکت‌های دانش‌بنیان کمک کنند.

وزیر اقتصاد ادامه داد: در موضوع شرکت‌های دانش‌بنیان،تعاملی با معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری داشتیم که بخشی از تکالیفی که مقررشده مربوط به قانون جهش دانش‌بنیان مجلس بوده و بخشی از آن تکالیفی است مربوط به حوزه‌های ذیل وزارت اقتصاد. امیدوارم ویرایش نهایی این توافقنامه در روزهای آینده ابلاغ شود که کمک شایانی به رفع محدودیت‌ها خواهد کرد.

وی تاکید کرد: با توجه به دغدغه مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان، از سازمان امور مالیاتی می‌خواهیم کمیته‌ای برای رسیدگی به مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان تشکیل شود. امیدواریم با توجه به شعار سال، مسائل مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان به‌‌طور کامل برطرف شود. ضمن اینکه مشکلات پراکنده‌ای که در زیرمجموعه‌های وزارت اقتصاد وجود دارد باید جمع‌آوری و خروجی رفع این موارد گزارش شود.

خاندوزی ادامه داد: اواخر سال گذشته در شورای گفت‌وگوی دولت برای یکی از مسائل که بحث شناسایی سود ناشی از تسعیر بود و به سبب استدلال‌های حقوقی که مطرح شد، سازمان امور مالیاتی پذیرفت که این سود مشمول مالیات نشود و در اردیبهشت‌ماه این موضوع اصلاح شد.

وزیر اقتصاد با اشاره به خواسته برخی فعالان اقتصادی گفت: در بحث مالیات‌های توافقی، این مسئله معنایی ندارد. حتی در حوزه مشمولان ماده ۱۰۰ به این سمت حرکت کرد‌ه‌ایم که از مواجهه رودررو فاصله بگیریم. دلیلی ندارد با وجود حساب‌های شرکت‌ها همچنان روند گذشته ادامه داشته باشد. شرکت‌ها باید این موارد را به سازمان امور مالیاتی اعلام و سازمان نیز باید ظرف یک ماه به این موارد رسیدگی و متخلفان را جریمه کند.

وی تاکید کرد: باید بتوانیم از جمع‌سپاری فعالان اقتصادی در حوزه نظارت استفاده کنیم. گاهی گفته می‌شود وقتی شرکتی سودآوری می‌کند، دولت به‌دنبال دریافت هزینه بیشتر از آنها می‌رود. دولت در این مسیر حرکت نمی‌کند و مالیات تولید را نیز ۵ درصد کاهش داده است. ما به‌دنبال این هستیم که با وضع به عوارض صادراتی عرضه داخلی را کنترل کنیم اما به‌دنبال این بودیم تا ممنوعیتی در این زمینه رخ ندهد تا این شرکت‌ها بتوانند به تعهدات خارجی خود عمل کنند و سودشان کاهش نیابد.

وزیر اقتصاد گفت: درباره ال‌سی‌های داخلی و تامین مالی با بانک مرکزی هماهنگی‌های لازم انجام خواهد شد. مشکلات دیگری که به بانک مرکزی مربوط می‌شود نیز پیگیری خواهد شد. در آیین‌نامه تبصره ۱۸ قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان نیز تلاش‌شده نهادهای حمایتی حوزه دانش‌بنیان‌ها موردتوجه قرار بگیرد. درباره ارزش‌گذاری معنوی شرکت‌های دانش‌بنیان نیز تلاش شده تا آیین‌نامه مشخصی در این زمینه تدوین و به این مسئله رسیدگی شود. 

پیشنهاد وزارت صمت برای تنظیم بازار

وی با اشاره به مشکلات کارآفرینان حوزه دانش‌بنیان گفت: باید بتوانیم تمام آیین‌نامه‌های وزارت اقتصاد را براساس اخذ نظر تخصصی انجمن‌های تخصصی و تولیدکنندگان به دولت ارسال کنیم تا دیگر نیازی به تغییرات پس از آن وجود نداشته باشد. همچنین با هدف حمایت از این بخش سازمان امور مالیاتی مکلف شد هیات ویژه‌ای برای بررسی مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد کند. 

در زمینه دسترسی به تسهیلات مقرر شد دانش‌بنیان‌ها تسهیلات با ۲ درصد سود پایین‌تر دریافت کنند که در این زمینه هم اقدام خواهد شد.

چرا دانش‌بنیان‌ها باید مالیات بدهند؟

لطف‌اله سیاهکلی، نماینده قزوین در مجلس شورای اسلامی که رئیس کمیته دانش‌بنیان مجلس نیز هست در گفت‌وگو با برنا اظهار کرد: قانون شرکت‌های دانش‌بنیان و جهش تولید در مجلس به تصویب رسیده و به‌زودی ابلاغ می‌شود که در آن مشکلات این شرکت‌ها در آن لحاظ شده و به جرأت می‌توان گفت، قانونی جامع و کامل است. در این قانون به بسیاری از مسائل این شرکت‌ها مانند حضور در مناقصات، فروش محصول، گمرک، واردات و صادرات و همچنین استفاده از تسهیلات بانکی و بسیاری از موارد دیگر توجه شده است.

سیاهکلی بیان کرد: با توجه به اینکه این شرکت‌ها نوپا هستند، باید برخی از شاخص‌ها را داشته باشند تا خریدار به آنها مراجعه و اعتماد کند. متاسفانه با شرایط کنونی این اعتماد هنوز بایدوشاید، شکل نگرفته اما در قانون یادشده به نهادهای دولتی این اجازه داده‌شده که شرکت‌های محصول اولی نگاه ویژه‌ای داشته باشند.

نماینده قزوین در مجلس شورای اسلامی در ادامه اضافه کرد: نمایندگان مجلس و کمیسیون‌های مربوطه در مجلس که به هر جهتی با این قانون سروکار دارند، به‌ویژه کمیسیون صنایع و معادن توجه زیادی به آن کرده و در تصویب آن مشارکت و تلاش حداکثری داشته‌اند و امیدواریم با ابلاغ آن همه کسانی که در حوزه دانش‌بنیان فعالیت می‌کنند از ظرفیت‌های خوب آن بهره‌مند شوند.

سیاهکلی همچنین از اختصاص تسهیلات ویژه برای شرکت‌های دانش‌بنیان خبر داد و اظهار کرد: منظور از تسهیلات ویژه برای دانش‌بنیانی‌ها، تعریف صندوق‌هایی است که با سودهای کم به این شرکت‌ها برای افرایش توان مالی خود تسهیلات ارائه دهند. در واقع در این قانون تمامی امور مربوط به دانش‌بنیان با دقت بررسی شده و به‌زودی نیز ابلاغ می‌شود.

وی در پایان در ارتباط با پرداخت مالیات دانش‌بنیانی‌ها نیز عنوان کرد: در مبحث مالیات مشکلات موجود دیده شده و فرصت‌هایی داده ‌شده که پیشنهاد می‌کنم شرکت‌های دانش‌بنیان این قانون را با دقت مطالعه کنند.

قانون جهش تولید، نقشه راه توسعه دانش‌بنیان‌ها

معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهوری در گفت‌وگو با ایسنا، تصویب قانون جهش تولید را نقشه راه توسعه دانش‌بنیان کشور تا ۱۵ سال آینده دانست و گفت: این قانون علاوه بر در برداشتن بندهایی برای روش‌های جدید سرمایه‌گذاری، بندهایی در حوزه استراتژی‌های تولید صنعتی دارد.

سورنا ستاری با تاکید بر اینکه معافیت مالیاتی فعالیت‌های تحقیق و توسعه یکی از بخش‌های مهم قانون جهش تولید به‌شمار می‌رود، اظهار کرد: اجرایی‌سازی این طرح یکی از برنامه‌های ما است و برای اجرایی‌سازی آن نیاز به ۱۲ آیین‌نامه و چندین دستورالعمل داریم که تاکنون برخی از این آیین‌نامه‌ها آماده شده و به‌سرعت در دستور کار دولت قرار می‌گیرد تا به‌سرعت این قانون را اجرایی کنیم.

ستاری ادامه داد: علاوه بر آن، مصوباتی با وزارتخانه‌ها داریم که اتفاق بزرگی برای توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیانی در کشور است.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری تعداد مصوبات همکاری این معاونت با وزارتخانه‌ها را ۱۲ مورد ذکر کرد و یادآور شد: این مصوبات با وزارتخانه‌هایی چون نفت، نیرو، کشاورزی، اقتصاد، ارتباطات و سایر وزارتخانه‌هاست.

وی با تاکید بر اینکه مصوبات همکاری ما با وزارت جهاد کشاورزی نهایی شده و نخستین وزارتخانه‌ای است که همکاری‌ها آغاز شد، خاطرنشان کرد: مصوبات ما با وزارت بهداشت در صحن دولت قرار دارد و بسته‌‌های وزارتخانه‌های نفت، نیرو، ارتباطات و کشور تهیه شده و در مرحله تصویب است. 

ستاری تاکید کرد: مصوبات معاونت علمی با وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در دستور کار قرار دارد.

سخن پایانی

با توجه موارد یادشده پرداخت مالیات یکی از مهم‌ترین مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان است. 

برخلاف آنچه در اخبار منتشر می‌شود، شرکت‌های دانش‌بنیان معافیت مالیاتی ندارند و با توجه به انتخاب شعار سال و توجه رهبر معظم انقلاب به دانش‌بنیان‌ها این معضل باید گزینه نخست حل مشکلاتی دانش‌بنیان‌ها باشد.