این تعدیل بیتاثیر است
بدون شک کنترل نرخ محصولات لبنی در کشور با توجه به کاهش روزافزون توان خرید مصرفکنندگان از اهمیت خاصی برخوردار است.
اهمیت این موضوع تا حدی است که برخی از کارشناسان سلامت معتقدند حتی اگر یارانه از کالای استراتژیکی مثل دارو برداشته شود، بهتر از این است که یارانه شیر و لبنیات حذف شود زیرا سلامت عمومی نسلهای آینده کشور، به برنامهریزیهای امروز و قرار گرفتن لبنیات در سبد غذایی خانوارها بستگی دارد.
آخرین راهکاری که دستاندرکاران و سیاستگذاران حوزه لبنیات آن را در دستور کار قرار دادهاند، کاهش ۱۰ درصدی نرخ ۳ مورد از اقلام پرمصرف لبنی بوده که هفتههای اخیر در رسانهها مطرح و در هفته جاری عملیاتی شد.
اما در کشوری که نرخ تورم در آن بیش از ۴۰ درصد است و توان خرید مردم روزبهروز کاهش مییابد این میزان از کاهش نرخ تا چه زمانی میتواند دوام داشته باشد؟ درواقع در شرایطی که طی چند ماه گذشته شاهد افزایش قیمتهای بالای ۳۰درصد در حوزه لبنیات بودهایم و احتمال تکرار این وضعیت در ماههای آینده نیز وجود دارد، تا چه حد میتوان به تاثیرگذاری کاهش ۱۰ درصدی در حوزه لبنیات -آن هم تنها در مورد ۳ محصول- امید داشت؟
در این شرایط آنچه به نظر میرسد این است که با کوچکترین نوسان در هر یک از اجزای زنجیره تولید این محصولات، این تخفیفها و تعدیلها، اثر خود را از دست بدهند و حکایت مصرفکنندگان و بازار لبنیات حکایت هماناش و همان کاسه سابق شود. بنابراین تنها زمانی میتوان درباره این تعدیل نرخ و استمرار آن در بازار لبنیات کشور سخن گفت که ضمانتی برای ثبات در قیمتهای تمام اجزای تولید، از نهادههای دامی گرفته تا کرایههای حمل کالا وجود داشته باشد.
گذشته از این، آیا این میزان کاهش نرخ میتواند نقشی در بهبود معیشت خانوارها داشته باشد؟ حال ببینیم اگر کالایی مثل شیر کیسهای ۹۰۰ گرمی که برای تامین یک لیوان شیر روزانه مورد نیاز یک خانواده ۳ نفره کافی درنظر گرفته شود، چه تاثیری بر بهبود معیشت این خانواده خواهد داشت.
اگر هر عدد شیر کیسهای بدون تعدیل قیمت، ۱۰ هزار تومان درنظر گرفته شود، یعنی این خانوار میتواند از محل تعدیل نرخ این محصول هزار تومان پسانداز کند. این در حالی است که بهای بلیت اتوبوس داخل شهری -بهعنوان ارزانترین سرویس حملونقل عمومی- درحالحاضر حدود ۲۰۰۰ تومان است.
جمع پسانداز این خانواده ۳ نفره از تخفیف شیر مصرفی، در ماه ۳۰ هزار تومان خواهد بود. حالا به این موضوع فکر کنید که در وضعیت اقتصادی کنونی، با ۳۰ هزار تومان در ماه چه گرههایی را میتوان از معیشت این خانواده باز کرد؟!
با احترام به تمام تولیدکنندگان و عرضهکنندگان محصولات لبنی که از بخشی از سود قانونی خود برای تعدیل نرخ مایحتاج عمومی مردم کاستهاند، به نظر نمیرسد اتخاذ چنین روشهایی توسط نهادهای دستاندرکار سیاستگذار در حوزه معیشت مردم بتواند نقش قابلتوجهی در بهبود معیشت مردم بهویژه اقشار کمدرآمد داشته باشد.
این میزان از کاهش نرخ یک یا چند کالای محدود اگرچه شاید برای پر کردن ستون نشریات و رسانهها مناسب باشد اما گشایشی در معیشت مردم ایجاد نمیکند.
در نهایت اینکه اگر نهادهای بالادست در اندیشه بهبودبخشی به معیشت اقشار آسیبپذیر جامعه هستند، باید برنامهای جامع در این راستا داشته باشند تا علاوهبر اینکه کاری اصولی در راستای تامین کالاهای ضروری مردم انجام میدهند، در مضان اتهام اصطلاحاتی مانند شوآف و اقدامات پوپولیستی نیز نباشند.