از بهره ‌ برداری معدن تا توسعه فرهنگی-اجتماعی با کمک «ومعادن»

گره معدن: بخش معدن و صنایع معدنی در سال ‌ های اخیر نقش مهمی در توسعه اقتصاد غیرنفتی ایفا کرده، این در حالی است که اجرای پروژه ‌ های معدنی که به ‌ طور عمده در مناطق محروم قرار دارند، منجر به توسعه فرهنگی و اجتماعی می ‌ شود و با افزایش اشتغالزایی کاهش محرومیت را به ‌ دنبال دارد. حال شرکت سرمایه ‌ گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن) با حضور در مناطقی همچون سیستان و بلوچستان در تلاش است علاوه بر توسعه بخش معدن، در توسعه اجتماعی به کمک دولت بیاید.

بهره ‌ برداری از معادن و اجرای پروژه ‌ های توسعه ‌ ای در این بخش، یکی از اصلی ‌ ترین گام ‌ ها برای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی است که می ‌ تواند به کمک دولت در تحقق برنامه ‌ ها بیاید. در این بین گسترش بخش خصوصی و واگذاری ‌‌ پروژه ‌ های مختلف به فعالان این بخش که دارای اهلیت و تخصص هستند، توانسته سرعت توسعه را افزایش دهد.

از سویی دیگر ورود بخش خصوصی به پروژه ‌ های بیشتر باعث شده بهره ‌ برداری از ذخایر معدنی با سرعت بیشتری انجام شود. در واقع بخش خصوصی به ‌ عنوان بازوی اجرایی توانمند دولت در بخش معدن تلاش می ‌ کند عقب ‌ ماندگی ‌ های موجود در این بخش به ‌ ویژه در حوزه اکتشاف را جبران کند. در کنار این موضوع بهره ‌ برداری از پروژه ‌ های معدنی در حوزه اجتماعی و فرهنگی نیز نقش مهمی دارد. به گزارش صمت، باتوجه به قرارگیری بیشتر معادن در مناطق محروم و کمترتوسعه ‌ یافته، فعال شدن یک پروژه معدنی به ‌ معنای بکارگیری نیروی بومی، تامین زیرساخت و عمل به وظایف تعریف ‌ شده در حوزه مسئولیت ‌ های اجتماعی است که در نهایت منجر به توسعه اجتماعی و فرهنگی در این مناطق می ‌ شود و امنیت را ارتقا می ‌ دهد. این مسئله در مناطق مرزی از اهمیت بیشتری برخوردار است.شرکت سرمایه ‌ گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن) در سال ‌ های اخیر با تغییر نگاه و ورود به حوزه ‌ های متفاوت که از توجیه اقتصادی برخوردار است، تلاش می ‌ کند توسعه بخش معدن را محقق کند و سهم معدن و صنایع معدنی در اقتصاد غیرنفتی را افزایش دهد. این روند وابستگی به درآمدهای نفتی را در شرایط تحریمی کاهش می ‌ دهد و می ‌ تواند با ارزآوری از محل صادرات به افزایش ذخیره ارزی کشور نیز کمک کند. اما بدون ‌ شک اثرات مثبت این طرح ‌ ها از نگاه جامعه بیش از هر نکته دیگری دارای اهمیت است. باتوجه به وجود ذخایر غنی مس در کشور، شرکت «ومعادن» با ورود به این حوزه تصمیم به بهره ‌ برداری از ذخایر مس در منطقه «جانجا» دارد؛ معدنی که سال گذشته شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) در مزایده ‌ ای بهره ‌ برداری از آن را به کنسرسیومی معدنی با حضور شرکت ‌ های بزرگ چادرملو، گل ‌ گهر، گهرزمین، سرمایه ‌ گذاری غدیر و تجلی سپرد.

باتوجه به ارزیابی ‌ های صورت گرفته از وضعیت تقاضای مس در بازارهای جهانی در سال ‌ های پیش رو، ورود ومعادن و زیرمجموعه آن یعنی تجلی به پروژه معدن مس جانجا از توجیه اقتصادی خوبی برخوردار است و می ‌ تواند حمایت سهامداران را افزایش دهد. در کنار این مسئله بهره ‌ برداری از این ذخیره معدنی که در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد، نقش مهمی در محرومیت ‌ زدایی و اشتغالزایی در این منطقه خواهد داشت.

ایجاد رونق اقتصادی در منطقه

امین صفری، معاون امور معادن و صنایع معدنی ومعادن در گفت ‌ وگو با صمت با اشاره به کلیات این پروژه، اظهار کرد: براساس پیش ‌ بینی ‌ های صورت گرفته، پروژه نیازمند زمانی پنج ‌ ساله برای مطالعات، استخراج و ساخت کارخانه است، اما این مراحل در فازهای مختلف انجام می ‌ شود. به ‌ عنوان مثال بخش لیچینگ در مدت ۲ تا ۲ . ۵ سال راه ‌ اندازی می ‌ شود. میزان ظرفیت ‌ های تعریف شده نیز در بخش کنسانتره ۱۳۰ هزار تن و در بخش کاتد مس حدود ۵ هزار تن است.

صفری درباره میزان اشتغالزایی این پروژه نیز بیان کرد: با اجرای این پروژه به ‌ طور مستقیم حداقل ۱۵۰۰ نفر مشغول کار می ‌ شوند و میزان اشتغالزایی غیرمستقیم آن چند برابر این عدد خواهد بود، این در حالی است که معدن مس جانجا در منطقه ‌ ای قرار دارد که بالاترین نرخ بیکاری را از آن خود کرده است. باتوجه به آمارهای مطرح شده از میزان اشتغال مستقیم این پروژه، می ‌ توان پیش ‌ بینی کرد بهره ‌ برداری از معدن جانجا منجر به اتفاقی بزرگ در منطقه خواهد شد. چنین موضوعاتی می ‌ تواند معارضان محلی را که یکی از مشکلات معدنکاران محسوب می ‌ شوند، به مدافعان معدنی تبدیل کند.

معاون امور معادن و صنایع معدنی ومعادن در ادامه با تاکید بر ایجاد رونق اقتصادی در منطقه، تصریح کرد: بهره ‌ برداری از این پروژه رونق و امنیت اقتصادی بی ‌ نظیری به همراه دارد، این در حالی است که امروز تنها بخشی از محدوده توسط ایمپاسکو مورد اکتشاف قرار گرفته و در اطراف آن اکتشافی صورت نگرفته و باید مطالعات در زمینه جانمایی انجام شود. با انجام اکتشافات تکمیلی و جانمایی تا پایان سال، می ‌ توان از ابتدای سال آینده عملیات اجرایی را آغاز کرد.

به ‌ گفته صفری، میزان ذخیره معدن حدود ۳۰۰ میلیون تن با عیار ۰ . ۲۶ درصد است که باتوجه به پایین بودن عیار نیازمند فناوری روزآمد و حجم بیشتر عملیات هستیم. باتوجه به موضوعات اشاره شده و همچنین اولویت ومعادن مبنی بر استفاده از نیروهای بومی باید دوره ‌ های آموزشی نیز برگزار شود؛ اتفاقی که توسعه فرهنگی منطقه را هم به همراه دارد.

وی با اشاره به اهمیت این موضوع، بیان کرد: کار در بخش آموزش آغاز شده و یکی از اهداف اصلی ما آن است که به موازات اجرای پروژه، دوره ‌ های آموزشی را هم پیش ببریم. به ‌ عنوان مثال در بخش حفاری دوره ‌ های آموزشی تربیت حفار را برگزار کرده ‌ ایم که نتایج بسیار خوبی داشت. آموزش نیرو ‌ های بومی علاوه بر ارتقای فرهنگی و اجتماعی منطقه باعث می ‌ شود هزینه ‌ های ما در این پروژه کاهش پیدا کند. در همین راستا قرار است جلساتی با دانشگاه ‌ ها برای تربیت نیروهای ماهر داشته باشیم. در چنین شرایطی بی ‌ تردید همراهی مردم منطقه با پروژه و حتی در ادامه اجرای طرح ‌ های توسعه ‌ ای بیشتر خواهد شد. این اتفاق از مهاجرت مردم مناطق معدنی جلوگیری می ‌ کند و امنیت مناطق مرزی کشور را افزایش می ‌ دهد. در واقع دولت به کمک بخش معدن می ‌ تواند میزان امنیت را در مناطق مرزی بالا ببرد و توسعه این بخش را محقق کند.

معاون امور معادن و صنایع معدنی ومعادن در این باره تصریح کرد: خوشبختانه همراهی مردم منطقه بسیار خوب است و در جلساتی که با آنها داشتیم بسیار به آینده امیدوار هستند. البته باید به این نکته توجه داشت که فرهنگ و شرایط منطقه عملکرد خاص خود را می ‌ طلبد و کار در این منطقه با فعالیت در استانی همچون یزد و کرمان متفاوت است.

سخن پایانی

همان ‌ طور که اشاره شد، بهره ‌ برداری از ذخیره مس جانجا می ‌ تواند علاوه بر توسعه اقتصادی منجر به توسعه فرهنگی و اجتماعی شود که دستاوردی مهم برای استان سیستان و بلوچستان است. در واقع اجرای این پروژه نشان می ‌ دهد می ‌ توان به کمک بخش معدن، محرومیت را از چهره مناطق مرزی کشور پاک کرد، اما دستاورد مهم دیگر را باید تغییر نگاه جامعه نسبت به فعالیت ‌ های معدنی دانست. اجرای چنین پروژه ‌ هایی نشان می ‌ دهد بهره ‌ برداری از معادن به نفع مردم منطقه و عامل رفع برخی چالش ‌ ها و معضلات اجتماعی خواهد بود.