با این وجود باید خاطرنشان کرد که تولید و توسعه پایدار نیازمند تامین الزامات و زیرساخت‌های گوناگون از جمله در بخش انرژی است. با توجه به محدودیت‌های یادشده، انتظار می‌رود از یک‌سو توجه بیشتری به اجرای پروژه‌های گازی کشور شود و از سوی دیگر، به‌‌طور همزمان میزان مصرف انرژی در کشور مرتب پایش شود تا دوباره در چنین شرایط کمبودی قرار نگیریم.

تامین پایدار انرژی، لازمه تداوم تولید
حسین چهرگانی، مدیرعامل شرکت سیمان پیوند گلستان در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: صنعت سیمان یکی از صنایع مصرف‌کننده گاز و برق به‌شمار می‌رود. تامین پایدار سوخت و انرژی اولویتی اساسی برای تداوم تولید در این مجموعه‌هاست. با این وجود در سال‌های اخیر چالش‌های جدی در روند تامین انرژی صنایع داشته‌ایم که این موضوع آسیب‌هایی را به صنعت سیمان کشور نیز تحمیل کرده است. وی افزود: در سال گذشته تامین نشدن برق و گاز صنایع، خسارت‌هایی به واحدهای سیمانی کشور وارد کرد و حتی از میزان تولید آنها کاست.
چهرگانی درباره احتمال تداوم قطع گاز در امسال و تاثیر آن بر عملکرد واحدهای سیمانی کشور، گفت: این موضوع به منزله تکرار مشکلات گذشته است. واحدهای سیمانی در شرایطی که محدودیت تامین گاز داشتند، تولید خود را متوقف یا از مازوت به‌عنوان سوخت جایگزین استفاده کردند. تامین مازوت به‌عنوان سوخت جایگزین نیز مشکلات بسیاری داشت.
ازجمله آنکه سودجویان در فرآیند تحویل و حمل مازوت، این سوخت را با آب یا ضایعات مخلوط می‌کردند و در موارد متعددی، این سوخت به‌صورت خالص در اختیار صنعتگران قرار نمی‌گرفت و آسیب‌های جدی به بخش تولید و تجهیزات صنایع سیمان کشور وارد می‌کرد.
این فعال صنعت سیمان با تاکید بر مزیت‌های استفاده از گاز به‌عنوان سوخت صنایع، اظهارکرد: از گاز به‌عنوان سوخت پاک یادمی‌شود. از آنجا که خطوط تولید واحدهای صنعتی کشور بر پایه استفاده از گاز طراحی شده، فعالان صنعت سیمان ترجیح می‌دهند از این سوخت در روند تولید خود استفاده کنند. با این وجود در روزهایی که کمبود گاز در کشور به‌شدت افزایش می‌یابد و تامین این انرژی حتی برای مصارف خانگی نیز با محدودیت روبه‌رو می‌شود، فعالان صنعت سیمان نیز در تعامل با دولت، سوخت مصرفی خود را به مازوت تغییر می‌دهند. با این وجود انتظار می‌رود مسئولان شرکت پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی، مسئولیت وظایف خود را در قبال تامین مازوت بپذیرد.
چهرگانی افزود: ناوگان حمل سوخت مازوت زیرنظر شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران فعالیت می‌کند؛ بنابراین از این شرکت انتظار می‌رود مازوت را با برنامه‌ریزی دقیق در اختیار صنعتگران قرار دهند.
هرچند در عمل شاهد بی‌برنامگی‌های در تامین سوخت صنایع بوده‌ایم و چالش‌های متعددی در مسیر تامین سوخت صنایع وجود دارد. تفاوت نرخ میان گاز و مازوت، احتساب هزینه حمل مازوت تا واحدهای تولیدی و... بار مضاعفی بر صنایع تحمیل می‌کنند.
این مشکلات در حالی در مسیر فعالان صنعتی سد می‌شوند که دولت وظیفه تامین زیرساخت‌های انرژی را در کشور بر عهده دارد. با این وجود، نبود سرمایه‌گذاری کافی برای استخراج گاز به چالشی بزرگ در مسیر فعالیت صنایع بدل شده و هر ساله در روزهای سرد سال، عملکرد صنعتگران را تحت‌تاثیر منفی قرار می‌دهد.
با توجه به چالش‌های یاد‌شده از مسئولان انتظار می‌رود این چالش‌ها و مشکلات را با دقت‌نظر بیشتری بررسی و امکانی برای رفع آنها در آینده نزدیک فراهم کنند تا بدین‌ترتیب از وارد آمدن خسارت‌های جدی‌تر به صنایع سیمان کشور جلوگیری شود.
این فعال صنعت سیمان گفت: با وجود چالش‌هایی که در مسیر فعالان صنعت سیمان کشور وجود داشت، این صنعتگران توانستند عملکرد مثبتی از خود به نمایش بگذارند. البته از میزان تولید در این بخش کاسته شد. با این وجود، محدودیت یادشده در مقایسه با قطع برق و گاز صنایع، ناچیز بود.
این فعال صنعت سیمان در ادامه افزود: تامین نشدن سوخت، تنها مشکل فعالان صنعت سیمان کشور نیست. در طول سال‌های اخیر تحریم و محدودیت در تعاملات بین‌المللی میان ایران و سایر کشورها بار مضاعفی بر دوش فعالان صنعت سیمان تحمیل کرده است.
 در سایه نبود تعاملی سازنده در سطح جهانی از یک‌سو واردات تجهیزات دشوار شده و از سوی دیگر، صادرات و فروش این محصول در بازارهای جهانی دشوار شده است.
وی خاطرنشان کرد: در حالت کلی، دولت‌ها وظیفه حمایت از صنایع را بر عهده دارند اما در طول سال‌های گذشته فعالان صنعت سیمان از حمایت‌های دولتی بهره‌مند نبوده‌اند. در همین حال، سیاست‌گذاران از کنترل نرخ سیمان به‌عنوان دستاوردی ارزشمند یاد می‌کنند. این در حالی است که نرخ تمام‌شده سیمان در نتیجه افزایش بهای عوامل تولید در این صنعت و همچنین تحت‌تاثیر تورم و حتی اقدامات دولت در افزایش نرخ انرژی، حقوق دولتی، هزینه‌های حمل‌ونقل و...، افزایش بسیار زیادی داشته است.
حتی نرخ مواد ناریه که توسط دولت تامین می‌شود، چند برابر بیشتر شده و حقوق دولتی معادن چندین برابر افزایش یافته است. در چنین شرایطی، اعمال فشار به صنعت سیمان با تکلیف کف عرضه به نوعی قیمت‌گذاری دستوری محسوب شده و به منزله تحمیل ضرر به صنعتگران است. بدین‌ترتیب باید این‌طور نتیجه گرفت که دولت به‌دنبال حمایت از صنعت سیمان نیست.
چهرگانی در پایان گفت: چنانچه تداوم تولید در صنعت سیمان موردتوجه مسئولان باشد، باید با افزایش نرخ پایه سیمان در بورس کالا و واقعی شدن قیمت‌ها زمینه تداوم تولید را در این صنعت فراهم کرد.

تداوم کمبود سوخت
حسن حسینقلی، رئیس هیات‌مدیره انجمن معادن و صنایع سرب و روی ایران در گفت‌وگو با صمت اظهارکرد: فعالان بخش معدن و صنایع معدنی در طول سال‌های گذشته با چالش کمبود گاز در ماه‌های سرد سال روبه‌رو شده‌اند. این کمبود از سال گذشته به شکل جدی‌تر ایجاد شد و فعالیت صنایع را در بخش معدن و صنایع معدنی تحت‌تاثیر قرار داد.
وی در ادامه افزود: در طول سال‌های گذشته آن‌طور که باید در بخش بالادستی صنایع گاز کشور سرمایه‌گذاری و در همین حال، به بهره‌برداری از میادین جدید گازی توجه کافی نشده است. همین موضوع، زمینه ناترازی گاز را از سال گذشته فراهم کرد؛ ناترازی که انتظار می‌رود به این‌زودی‌ها و بدون جذب سرمایه کافی در بخش تامین سوخت برطرف نشود.
این فعال بخش معدن گفت: در طول سال‌های گذشته به بهره‌وری مصرف انرژی گاز در بخش‌های گوناگون خانگی و حتی صنعتی توجه کافی نشده که همین موضوع زمینه افزایش بی‌رویه مصرف انرژی و کمبود سوخت را در ماه‌های سرد سال فراهم می‌کند.
حسینقلی گفت: هر زمان کشور با کمبود سوخت روبه‌رو می‌شود، در درجه نخست روند تامین گاز مضرفی صنایع تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد؛ یعنی فعالیت صنایع محدود و در مواردی متوقف می‌شود. در ادامه و با شدت گرفتن کمبود گاز، حتی شاهد کاهش تولید برق توسط نیروگاه‌ها نیز خواهیم بود و به مدت زمان کاهش تامین برق صنایع افزوده خواهد شد؛ یعنی چالشی جدید در مسیر فعالیت صنایع ایجاد می‌شود.
این فعال صنعتی گفت: در حالت کلی، دولت وظیفه تامین زیرساخت‌ها را بر عهده دارد. تامین سوخت گاز و حتی برق، از جمله این زیرساخت‌هاست. با این وجود، دولتمردان در طول سال‌های گذشته نسبت به توسعه این زیرساخت‌ها بی‌توجه بوده‌اند. درنتیجه شاهد تاسیس واحدهای گوناگون صنعتی در کشور بوده‌ایم که اکنون با کمبود جدی انرژی مواجه هستند.
وی افزود: در چنین شرایطی از مسئولان و سیاست‌گذاران انتظار می‌رود، ضمن درک شرایط، از تحمیل فشارهای بیشتر به صنعتگران خودداری کنند؛ یعنی با تصمیمات غلط مانع تداوم تولید و سودآوری شرکت‌های صنعتی نشوند. از جمله مهم‌ترین این تصمیمات اشتباه وضع عوارض صادراتی روی محصولات فلزی و معدنی است. این اقدام که با هدف تنظیم بازار داخلی اجرایی می‌شود، از یک‌سو هیچ نتیجه مثبتی را در کاهش نرخ محصولات مختلف در بازار داخلی نخواهد داشت و از سوی دیگر، عملکرد صنعتگران را بیش از پیش تحت‌تاثیر منفی قرار خواهد داد. در ادامه نیز با جذب سرمایه و برنامه‌ریزی دقیق، زمینه توسعه زیرساخت‌های انرژی فراهم شود.

سخن پایانی
ایجاد محدودیت در روند تامین گاز صنایع، تولید آنها را با وقفه و کاهش روبه‌رو خواهد کرد؛ یعنی از یک‌سو شاهد تحمیل خسارت‌هایی به صنعتگران هستیم و از سوی دیگر، باید منتظر رشد قابل‌توجه بهای محصولات نهایی در بازار داخلی باشیم. رفع این کمبود به تغییری جدی در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور به‌ویژه در حوزه انرژی نیاز دارد؛ بنابراین باید ضمن توجه به ارتقای شاخص‌های بهره‌وری انرژی در صنایع، برای توسعه زیرساخت‌های انرژی در کشور سرمایه‌گذاری کرد و به سمت بهره‌مندی از سایر ذخایر انرژی، به‌ویژه توسعه بهره‌مندی از ذخایر انرژی پاک، گام برداشت. به‌عنوان مثال می‌توان بخش قابل‌توجهی از انرژی موردنیاز بخش خانگی را از انرژی خورشیدی تامین کرد. ایران از ظرفیت‌های ویژه‌ای برای بهره‌مندی از ظرفیت‌های انرژی پاک برخوردار است و بدون تردید توجه به این منابع نقش ویژه‌ای در رفع بحران‌های محیط‌زیستی و همچنین کمبودهای زیرساختی در تامین انرژی موردنیاز صنایع ایفا خواهد کرد.