بازار تایر نیمه دوم سال را با افزایش قیمت و کمبود تایر در کشور آغاز کرد و در نهایت برای کنترل این بازار تهمیداتی از جمله کاهش تعرفه واردات اجرایی شد. به این ترتیب از نیمه آبان، تعرفه واردات لاستیک از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافت و توزیع تایر از طریق سامانه‌های فروش وزارت صمت و شرکت‌های تولید‌کننده به صورت مستقیم با نرخ مصوب شدت گرفت. هرچند مسئولان موضوع تامین و توزیع تایر را از یکدیگر جدا می‌دانند اما تامین ارز واردات و کنترل نظام توزیع، بازار تایر را ساماندهی کرده است.

رئیس انجمن تایر ایران با بیان اینکه سامانه عرضه اینترنتی تایر دولتی فعال است، گفت: با افزایش عرضه، تقاضا برای خرید تایر در بازار به شدت کاهش پیدا کرده است و نگرانی برای تامین لاستیک در بازار وجود ندارد.

جمال میرزایی در گفت‌وگو با ایرنا با اشاره به آخرین وضعیت بازار تایر، اظهارکرد: اکنون عرضه اینترنتی تایر دولتی فعال است و مصرف‌کنندگان واقعی می‌توانند وارد سامانه شده و اقدام به ثبت و خرید کنند یا به نمایندگی‌های عرضه تایر مراجعه کرده و از این طریق خرید را انجام دهند. وی افزود: عرضه اینترنتی تایر برای استان تهران فراهم شده است و برای استان‌های اصفهان و مشهد نیز این طرح گسترش پیدا خواهد کرد. رئیس انجمن تایر ایران با بیان اینکه ۹ تولیدکننده تایر در سطح کشور داریم، گفت: این تولیدکنندگان اقدام به افزایش تولید در امسال کرده‌اند از این تعداد، ۲ شرکت عرضه مستقیم تایر را از طریق سایت دارند.

 وی ادامه داد: اکنون وضعیت تایر در بازار متعادل است و نرخ تایر در بازار آزاد به شدت کاهش پیدا کرده و عطش مردم برای خرید فروکش کرده است. میرزایی با اشاره به افزایش ۱۰ هزار تن تایر در امسال، گفت: امسال عرضه را زیاد کرده‌ایم و تولید را افزایش داده‌ایم امیدواریم به شرایطی دست یابیم که مصرف‌کنندگان زیر نرخ مصوب موفق به خرید تایر شوند. وی تاکید کرد: تا پایان امسال ۲۵ هزار تن به ظرفیت تایر سواری و ۲۰هزار تن به ظرفیت تایر اتوبوسی و باری افزوده می‌شود و بر اساس پیش‌بینی‌های تولیدکنندگان تایر، تا پایان سال آینده حدود ۱۰۰ هزار تا به ظرفیت تایر در کشور اضافه می‌شود.

رئیس انجمن تایر ایران با بیان اینکه در حوزه تولید تایر سواری به خودکفایی رسیده‌ایم گفت: با این روند افزایش تولید، ۱۰ درصد مازاد مصرف داخل در کشور خواهیم داشت که در این زمینه صادرات صورت می‌گیرد.وی بیان کرد: با رسیدن بازار به تعادل در عرضه و تقاضا، خوابیدن هیجانات و از بین رفتن تقاضای کاذب، هیچ‌گونه نگرانی بابت مصرف وجود ندارد.

جمال میرزایی، رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان لاستیک، درباره دونرخی بودن لاستیک گفت افزایش نرخ به واسطه تغییر نرخ ارز ترجیحی بود. با توجه به اینکه با این اقدام مشکل ارز تا حدود زیادی تأمین شد و طی ۸ ماه ابتدایی سال ۱۴ میلیون حلقه لاستیک تولید شده که نشان می‌دهد تولید نقش خود را ایفا کرده است. دو هفته قبل متعهد شدیم که ۷۰۰ هزار حلقه لاستیک را در بازار عرضه کنیم. بیش از ۳۰۰ هزار حلقه در بخش نمایندگان، ۱۰۰ هزار حلقه در بخش عرضه مستقیم و بخشی هم به سازمان‌ها و حمل‌ونقل عمومی عرضه شده که مجموعا به ۶۰۰ هزار حلقه می‌رسد و باقی آن نیز به‌زودی عرضه می‌شود.

دو نرخی بودن لاستیک ادامه دارد

غلامعلی مهدوی، دبیر هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی وزارت صمت، در مورد دو نرخی بودن لاستیک گفت: با وجود اقدامات اصلاحی در بازار تایر، این کالا همچنان با دو نرخ آزاد و دولتی در بازار عرضه می‌شود. وی افزود: التهابی کم در بازار ایجاد شده بود که بخشی از آن به تولید بازمی‌گشت که با تمهیدات لازم مشکل‌ تولید مرتفع شده است. وی افزود: در فرآیند بازار، با بروز مشکل در بخش تولید، با کاهش در سطح عرضه مواجه شده و در نهایت التهاب و تقاضای کاذب در بازار ایجاد می‌شود. بنابراین هدف این است که در قالب سامانه‌ها عرضه لاستیک را شفاف کنیم. این طرح‌ها به صورت آزمایشی در بعضی شهر‌ها ایجاد شده که نتایج خوبی داشته است.

دبیر هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی وزارت صمت افزود: درحال‌حاضر در بستر سامانه جامع تجارت این امکان فراهم شده که واحد‌های صنفی دارای کد نقش و مجوز صنفی، خرید خود را ثبت کنند تا میزان تقاضا مدیریت شود و تقاضای کاذب ایجاد نشود.

مهدوی تاکید کرد: قول ما این است که شفافیت لازم ایجاد شود که بخشی از این شفافیت از طریق سکو‌های اینترنتی و بخش زیادی از آن از طریق ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجاری خواهد بود.

تنظیم بازار لاستیک

نیک‌منش، معاون بازرسی اتاق بازرگانی و اصناف ایران، در خصوص تنظیم بازار لاستیک اظهار کرد: بعد از التهابی که در بازار لاستیک به وجود آمد و پس از بازرسی اتاق‌های اصناف کشور، گزارش‌ها به ستاد تنظیم بازار داده شد و جلسات متعددی با وزارت صمت گذاشته شد.معاون بازرسی اتاق بازرگانی و اصناف ایران با تاکید بر نظام‌مندی عرضه در رینگ‌های پرتقاضا گفت: با وجود تمام تلاش‌ها به طور مطلوبی این اتفاق نیفتاده است و این کمبود همچنان در بازار وجود دارد. در سه ماه اول سال آنچنان که باید تولید نداشتیم و در یکی دو ماهه اخیر تولید افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: خرده فروش‌ها و عمده فروش‌ها هم از سامانه جامع تجارت و هم از سکوی‌های اینترنتی استقبال می‌کنند. این سامانه‌ها می‌تواند در تعادل بازار کمک کند، اما تسریع در فرآیند خرید تایر می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد.

سخن پایانی

سالانه ۲۱ میلیون حلقه لاستیک در کشور تولید و ۳.۷ میلیون حلقه لاستیک وارد می‌شود اما نیاز کشور در این زمینه ۲۶ تا ۲۷ میلیون حلقه است. این امر باعث می‌شود در برخی مواقع بازار با کمبود تایر رو‌به‌رو شده و در ادامه با افزایش نرخ د ر این حوزه مواجه می‌شویم. طرحی در وزارت صمت وجود دارد که در حوزه نهاده‌های تولید، به تولید‌کنندگان کمک می‌شود تا بتوانند، تولید را افزایش داده و با حمایت‌های ارزی مشکلات این بازار رفع شده است. در حوزه واردات نیز، تعرفه واردات لاستیک از ۳۲ درصد به ۱۰ درصد کاهش یافته و درنهایت ناترازی بازار با واردات و افزایش تولید داخلی رفع شده است.