ترجیح شهروندان این است که سراغ محصولاتی بروند که در درجه اول نرخ مناسبی داشته باشد و در مرحله بعدی اهمیت وضعیت خدمات پس از فروش آنها است که باید به صورتی باشد که در آینده دچار مشکل نشوند. این در حالی است که در شرایط موجود امکان تعویض لوازم خانگی بسیار سخت است و مدتهاست که دیگر بسیاری از مردم از سر دل‌خوشی به سراغ این بازار نمی‌روند در نتیجه باید کالایی که خریداری می‌کنند مدتها برای آنها کار کند زیرا خبری از لوازم خانگی نو با این بازار گران نیست. صمت در این گزارش به بررسی بازار لوازم خانگی پرداخته است.

کاهش کیفیت لوازم خانگی به دلیل استفاده از قطعات ارزان

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ضمن انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری، گفت: برخی از واحدهای تولیدی اجباراً از قطعات کم‌کیفیت استفاده می‌کنند که این مسئله منجر به کاهش کیفیت تولیدات می‌شود.

به گزارش مهر، عباس هاشمی با بیان اینکه قیمت‌گذاری دستوری فعالیت‌های تولیدی را دچار اختلال کرده است، اظهار کرد: ما بارها این موضوع را به ستاد تنظیم بازار، سازمان حمایت و وزارت صمت منعکس کرده‌ایم. از سویی دیگر کمیسیون اقتصادی مجلس به موضوع قیمت‌گذاری دستوری ورود کرده است و انجمن نیز با همکاری این کمیسیون و دانشگاه شریف به دنبال راه‌حل علمی برای برون رفت از آثار منفی آن است.

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران افزود: راهکار انجمن برای برون رفت از آثار منفی قیمت‌گذاری دستوری همان شیوه‌های آزموده شده در جهان و تعیین نرخ در بازار بر مبنای مکانیسم عرضه و تقاضا است. همچنین باید توجه داشت که در کشور قانون ضد انحصار وجود دارد و لوازم خانگی نیز کالای انحصاری نیست، باید اجازه داد فضای رقابتی در این صنعت و بازار آن شکل بگیرد. پیشنهاد دوم انجمن نیز نظارت پسینی است.

وی با اشاره به نرخ نهاده‌های تولید، گفت: با توجه به افزایش شدید نرخ نهاده‌های تولید و نرخ خدمات پیمانکاری، افزایش نرخ محصولات باید اتفاق می‌افتاد اما دولت به دلیل مشکلات معیشتی مردم به‌دنبال قیمت‌گذاری دستوری است، اما همین مسئله منجر به کاهش سرعت تولید، کمبود کالا در بازار، افزایش نرخ و توسعه قاچاق خواهد شد.

هاشمی تصریح کد: همچنین از دیگر معایب این موضوع می‌توان به استفاده برخی از واحدهای تولیدی از قطعات کم‌کیفیت اشاره کرد که این مسئله منجر به کاهش کیفیت تولیدات می‌شود و در نهایت به ضرر تولید، مصرف‌کننده و صادرات است.

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در ادامه با اشاره میزان افزایش نرخ لوازم خانگی در بهار ۱۴۰۱، اظهار کرد: در حالی که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ضوابطی داشته و به تولیدکننده اجازه داده محصولات خود را با ۱۷ درصد سود بفروشد، حال چگونه است که برخی اقلام لوازم خانگی فقط اجازه ۱۰ درصد افزایش نرخ یافته‌اند؟

وی در مورد اینکه آیا انجمن خواستار افزایش نرخ است، گفت: نه این انجمن و نه تولیدکنندگان موافق گران شدن کالاها نیستند، زیرا به دلیل شرایط رکود نمی‌توانند سودی از این شرایط ببرند. حتی اگر دولت اجازه افزایش نرخ ۴۰ درصدی بدهد تولیدکننده این میزان افزایش را اعمال نمی‌کند. باید اجازه داد تولیدکننده همگام با تورم بتواند نسبت به افزایش قیمت‌ها اقدام کند.

هاشمی در مورد میزان صادرات اظهار کرد: صادرات لوازم خانگی در سال به صورت میانگین ۳۰۰ میلیون دلار است که بسیار کم ارزیابی می‌شود. البته کشور ما صادرات محور نبوده و پایه فعالیت‌ها بر اساس صادرات نیست. باید در این زمینه تدبیری اندیشیده شود. وی افزود: همچنین ارزبری صنعت لوازم خانگی بر اساس تولید سال ۱۴۰۰ معادل ۱.۳ میلیارد دلار است.

افزایش 10 درصدی قیمت لوازم خانگی

رسول ابن‌الرضا، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص وضعیت بازار لوازم خانگی اظهارکرد: بازار لوازم خانگی در رکود به سر می‌برد و خریدوفروش لوازم خانگی به دلیل کاهش قدرت خرید مردم کم شده است.

وی با بیان اینکه نرخ لوازم خانگی در ابتدای سال به طور میانگین ۵ تا ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است، افزود: نرخ لوازم خانگی تنها در ابتدای سال به دلیل افزایش حقوق کارگری و انرژی افزایش داشته و تاکنون افزایش مجددی در نرخ لوازم خانگی نداشته‌ایم. اکنون نرخ لوازم خانگی بر اساس نوع برند و کیفیت آن متفاوت است.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد درباره واردات لوازم خانگی عنوان کرد: درحال‌حاضر واردات لوازم خانگی انجام نشده و کالاهای خارجی موجود در بازار قاچاق محسوب می‌شود. البته خریدوفروش کالاهای خارجی بیشتر از طریق سایت بوده و کالاهای خارجی در بازار بسیار اندک است.

وی بیان کرد: تنها نقطه قوت واردات لوازم خانگی این است که یک ثبات قیمتی به کالاها داده و سبب رقابت قیمت‌ها و رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و خارجی ایجاد می‌کند.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد کاهش قدرت خرید مردم را ناشی از تورم ذکر و تصریح کرد: در بازار لوازم خانگی هیچ کمبودی وجود ندارد و کالا فراوان است. همچنین به دلیل رکود بازار بسیاری از واحدهای صنفی لوازم خانگی به اجبار نرخ کالاهای خود را برای برگشت سرمایه اولیه کاهش داده‌اند، به طوری که حتی برخی از آنان متضرر شده‌اند. اکنون فرصت خوبی برای مردم است تا لوازم خانگی مورد نیاز خود را تهیه کنند.

ابن‌الرضا درباره وضعیت واحدهای صنفی فروش لوازم خانگی تصریح کرد: تاکنون هیچ واحد صنفی لوازم خانگی جمع‌آوری نشده اما اگر وضعیت بازار به همین صورت ادامه پیدا کند احتمال جمع‌آوری واحدهای صنفی بسیار زیاد است. همچنین با افتتاح فروشگاه‌های زنجیره‌ای با ۲۰۰۰ متر مربع در شهرهای بزرگ، فروشگاه‌های کوچک جمع‌آوری خواهند شد که البته تاکنون در مشهد چنین اتفاقی رخ نداده است.

وی به کیفیت مطلوب تولیدات داخلی لوازم خانگی اشاره کرد و افزود: در حالی که کالاهای ایرانی نمی‌توانند با کالاهای اروپایی رقابت کنند، اما بسیاری از کالاهای ایرانی قابلیت رقابت با کالاهای کره‌ای را دارند. درحال‌حاضر صحبتی از واردات لوازم خانگی وجود ندارد و کالاهای موجود در بازار لوازم خانگی همگی تولید داخلی هستند. برخی از تولیدکنندگان کالاهای داخلی را با برندهای اروپایی به تولید می‌رسانند.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد ادامه داد: مردم خریدار لوازم خانگی داخلی هستند و نمی‌توان گفت که تمام مردم رغبتی به کالای ایرانی ندارند. به طور کلی تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی خدمات مطلوبی را از لحاظ کیفیت به مردم ارائه می‌دهند، حتی اگر شرکت‌های تولیدکننده در ارائه خدمات کوتاهی کنند.

 اتحادیه صنفی لوازم خانگی پیگیری‌های لازم را در این خصوص انجام داده تا مشکلات را حل و فصل کند.

وی در خصوص تاثیرات نوسانات نرخ دلار بر نرخ لوازم خانگی عنوان کرد: نوسانات نرخ دلار به دلیل رکود بازار تاثیری بر نرخ لوازم خانگی نداشته است و شاید تأثیر خود را در آینده نشان دهد.

 بر این اساس به دلیل رکود وضعیت بازار لوازم خانگی و نبودن خریدار در این بازار نوسانات نرخ دلار تاثیری بر نرخ لوازم خانگی ندارد. همچنین کارخانجات تولید لوازم خانگی به دلیل اینکه روند تولید خود را دارند، نمی‌توانند تغییراتی در نرخ اعمال کنند، زیرا تولیدات آنان به دلیل گرانی و عدم فروش انبار می‌شود.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد افزود: افراد برای نگه‌داشتن سرمایه خود به خرید خودرو، طلا و دلار روی می‌آورند، اما لوازم خانگی یک کالای مصرفی محسوب شده و تنها در صورت نیاز خریدوفروش می‌شود.

بنابراین در غیر این صورت خرید آن معنی نخواهد داشت، زیرا با فروش لوازم خانگی سرمایه اولیه برگشت‌ناپذیر است. حتی فروشندگان در صورت خرید لوازم خانگی برای ذخیره سرمایه خود و بالا رفتن نرخ لوازم خانگی هم نمی‌توانند کالاهای ذخیره شده را به فروش برسانند.

رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی مشهد خاطرنشان کرد: وضعیت بازار لوازم خانگی غیر قابل پیش‌بینی است، اما اصولاً در پایان سال همواره وضعیت بازار بهتر بوده و احتمال رونق بازار لوازم خانگی تا پایان سال زیاد است.

مردم انگیزه‌ای برای خرید ندارند

علیرضا قندی، رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی اصفهان در گفت‌وگو با ایسنا درباره شرایط بازار لوازم‌خانگی اصفهان با توجه به نوسانات اخیر ارز، اظهار کرد: امروز اگر مردم به ناچار کالایی را احتیاج داشته باشند، خرید می‌کنند و اگر برای خرید زمان داشته باشند، آن را به زمان دیگری موکول می‌کنند که قیمت‌ها به لحاظ ارزی کاهش یابد.

وی با اشاره به رکود بازار و نبود انگیزه مردم برای خرید در بازار، گفت: درحال‌حاضر افزایش نرخ درهم بر برخی کالاهای خارجی تأثیر گذاشته و لوازم‌خانگی که عموماً به‌طور قاچاق از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس وارد کشور می‌شوند، افزایش نرخ داشته است.

رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی اصفهان تصریح کرد: نوسانات نرخ ارز تأثیری بر بازار لوازم‌خانگی نداشته است و تنها بر روی کالاهای خارجی اثرگذار بوده که این محصولات از نظر اتحادیه لوازم‌خانگی به‌طورکلی ممنوع است و قاچاق محسوب می‌شود، چراکه ضمانت و خدمات پس از فروش ندارند.

وی در پاسخ به این سؤال که اکنون فروشندگان حتی در زمان خرید لوازم‌خانگی داخلی نرخ لحظه‌ای آن را در بازار می‌پرسند، گفت: فروشندگانی که این مدل رفتار می‌کنند، بیشتر تحت‌تاثیر نوسانات نرخ دلار، از بازار جویای نرخ می‌شوند، اما هیچ‌یک از کالاهای داخلی ما به‌ویژه طی چند ماه اخیر افزایش نرخ نداشته است.

رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی اصفهان  افزود: البته درصد دقیق افزایش نرخ لوازم‌خانگی را نمی‌توان اعلام کرد، چراکه افزایش نرخ ارز مربوط به یک ماه اخیر بوده و چون انگیزه برای خرید کالا کم است، بنابراین تأثیری بر کالای داخلی نداشته و خود مردم مقداری از خرید کالای داخلی صرفه نظر
 کرده‌اند.

وی با اعتقاد بر اینکه شرایط اخیر کشور تأثیری بر بازار لوازم‌خانگی نداشته است، توضیح داد: ما در اتحادیه اعلام کرده‌ایم که کالاهای خارجی فاقد ضمانت است و گارانتی آنها معتبر نیست.

رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی اصفهان  با بیان اینکه امروز مردم بیشتر به سمت تعمیر لوازم‌خانگی خود می‌روند، توضیح داد: با توجه به هزینه بالای تعمیرات و گرانی قطعه، نرخ تعمیر لوازم‌خانگی نیز بالا رفته است.

وی تصریح کرد: البته مشتریان وقتی می‌بینند که هزینه تعمیرات بالا است، شاید از این موضوع صرفه‌نظر کنند و کالا را دیگر استفاده نکنند، مگر کالایی که مستقیماً در روز به آن احتیاج داشته باشند و با هر هزینه‌ای حاضر به تعمیر آن باشند.

رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی اصفهان  در پاسخ به این سؤال که لوازم‌خانگی تا پایان امسال گران می‌شود یا خیر؟ توضیح داد: این موضوع قابل پیش‌بینی نیست و وقتی انگیزه‌ای برای خرید نیست و مردم کمتر به خاطر گرانی‌هایی به سمت خرید لوازم‌خانگی می‌روند که حتی سال گذشته افزایش نرخ داشته است.

سخن پایانی

ظاهراً هیچ چیز در بازار لوازم خانگی قابل پیش‌بینی نیست و هر روز شاهد اتفاقی جدید در این بازار از نفس افتاده هستیم. بازاری که مدت‌هاست روزگار خوش به خود ندیده و هر روز درگیری معضلی جدید می‌شود. از سوی دیگر مردم نیز مدتهاست دور این بازار را خط کشیدند و تنها از سر اجبار به سراغ آن می‌روند. باید منتظر ماند و دید که دولت چه راهکارهایی برای رونق این بازار خواهد داشت.