زنجان از استان‌های معدنی کشور محسوب می‌شود و وجود معادن غنی در شعاع ۲۰۰ کیلومتری زنجان زمینه و ظرفیت مناسب و قابل توجهی را برای راه‌اندازی واحدهای فرآوری در آن ایجاد کرده است.

به گزارش خبرنگار صمت از استان زنجان، بنابر اعلام اداره صنعت، معدن و تجارت استان زنجان تاکنون بالغ بر ۳هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در معادن استان انجام شده است و بیش از ۳هزار نفر در این بخش اشتغال دارند. در این راستا نمایشگاه معدن، صنایع معدنی، فرآوری مواد معدنی، ماشین‌آلات معدنی و راهسازی و تجهیزات وابسته از در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی کاسپین زنجان برگزار شد.در حاشیه این نمایشگاه در میزگردی با حضور مجید گلشنی منفرد مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان، رامین سلسانی رئیس خانه معدن استان زنجان و رضا قندیلی مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی زنجان، ابعاد مختلف برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی بر توسعه صنایع معدنی زنجان و همچنین چالش‌های این حوزه در استان بررسی شد.

ظرفیت‌های معدنی زنجان

استان زنجان با دارا بودن حدود ۴۰نوع ماده معدنی فلزی و غیرفلزی یکی از استان‌های غنی و ثروتمند در ایران به‌ شمار می‌رود و سنگ‌های معدنی در این میان سهم بالایی را به خود اختصاص داده است. گرانیت، کروم و سنگ‌های تزئینی و نما از مهم‌ترین سنگ‌های معدنی استان زنجان است. اما آنچه این استان را مطرح می‌کند، وجود معادن خاص و ویژه‌ مثل فلدستاپ، سرب و روی، پتاس و فسفات است. در این میان توجه به فرآوری سنگ‌های معدنی توسعه اقتصادی و اشتغال را به دنبال دارد، زیرا معادن تامین‌کننده مواد اولیه مورد نیاز بسیاری از صنایع هستند و مجموع این عوامل در ایجاد اشتغال و افزایش تولید ناخالص ملی بسیار تاثیر‌گذار هستند.

اساسی ‏ترین محور در بخش معدن، سرمایه‌گذاری و تامین زیرساخت‏های مورد نیاز تولید است و یکی از مهم‌ترین فرصت‏های موجود برای توسعه اقتصاد کشور، برنامه‌ریزی مدیریت در بخش معدن است. استان زنجان از نظر وجود ذخایر معدنی دارای ظرفیت‌‌های بسیار غنی بوده و رتبه دو کشوری و یکی از قطب‌‌های معدنی کشور است. استان زنجان از استان‌های غنی در زمینه سنگ‌های معدنی به‌‌ویژه در تولید سنگ‌های تزئینی و نما است و سالانه بخش مهمی از صادرات این استان را به خود اختصاص می‌دهد.محصولات متنوعی از استان زنجان به سایر استان‌های همجوار و دیگر استان‌ها صادر می‌شود و علاوه بر استان‌های همجوار برخی از محصولات تولیدی در استان زنجان نیز به سایر کشورها صادر می‌شود که یکی از این محصولات صادراتی، سنگ‌های تزئینی استخراج شده از معادن استان است.

تحقق سرمایه‌گذاری و سرمایه پذیری

مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی کاسپین زنجان اهداف برگزاری نمایشگاه معدن و صنایع معدنی را تکمیل زنجیره تولید مواد معدنی، تامین ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز معدن، سرمایه‌گذاری در حوزه صنایع پایین دستی و بالا دستی معادن ذکر کرد.

رضا قندیلی اظهارکرد: در این نمایشگاه ۷۰ شرکت‌کننده از استان‌های تهران، اصفهان، البرز، قزوین، خراسان رضوی، آذربایجان‌شرقی و غربی، گیلان و نمایندگانی از کشورهای سوئد، نروژ، چین و ترکیه شرکت کردند.

مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی کاسپین بااشاره به ظرفیت‌های استان زنجان در حوزه معدن گفت: این نمایشگاه بخش کوچکی از ظرفیت‌ها و ظرفیت‌های استان را به نمایش گذاشت.

وی اضافه کرد: زمینه فعالیت مشارکت‌کنندگان در گروه کالایی شامل معادن روباز و زیرزمینی، اکتشاف، استخراج، بهره‌برداری و فرآوری مواد معدنی، ماشین‌آلات معدنی و راهسازی، مهندسان مشاور و پیمانکاران معادن، تولیدکنندگان تجهیزات خردایش و فرآوری مواد معدنی است. قندیلی افزود: هدف از برگزاری این نمایشگاه معرفی استان زنجان به عنوان قطب معدنی شمال‌غرب کشور بود اما متاسفانه زیرساخت‌های لازم برای برگزاری چنین نمایشگاهی فراهم نیست. وی خاطرنشان کرد: استان زنجان ظرفیت‌های بالایی دارد و این نمایشگاه بخش کوچکی از ظرفیت‌های استان را به نمایش گذاشته است.

پیگیری برای ایجاد شهرک تخصصی فرآوری مواد معدنی

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی نباید جنبه صوری و از سربازکنی به خود بگیرد، گفت: فعالان و حاضران در چنین نمایشگاه‌هایی باید در این بسترها باهم ارتباط بگیرند و در واقع اقتصاد در این فضا موج بزند.

مجید گلشنی‌منفرد افزود: پایان نمایشگاه تخصصی باید یک آغاز برای شرکت‌کنندگان باشد تا نتیجه و ثمره ارتباط گیری‌ها را دریافت کنند.

وی به ضرورت آسیب‌شناسی برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی حوزه صنعت و معدن در استان تاکید کرد و گفت: لازم است همه‌جانبه‌گرایی را در چنین نمایشگاه‌هایی تقویت کنیم.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان با بیان اینکه ۲.۵ درصد سرمایه‌گذاری صنعتی کشور در این استان محقق شده است، گفت: این در حالی است که سهم جمعیتی استان از کشور، نصف این رقم است.

گلشنی‌منفرد به هدف‌گذاری نزدیک ۱۱ درصدی رشد در بخش صنعت و معدن طی امسال در استان اشاره کرد و ادامه داد: این هدف‌گذاری برای آن است تا رشد ۸.۵ درصدی استان محقق شود که در این راستا سهم صنعت و معدن نزدیک ۱۱ درصد تعیین شده است.

گلشنی منفرد از وجود ۴۴۷ معدن ثبت شده در استان زنجان خبر داد و گفت: از این تعداد حدود ۲۰۰ معدن در وضعیت فعال قرار دارند.

وی افزود: ما برای تحقق این میزان رشد هدف‌گذاری شده در امسال باید ۱۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان جذب سرمایه‌گذاری صنعتی و ۴۵۰ میلیارد تومان هم سرمایه‌گذاری معدنی داشته باشیم.

گلشنی‌منفرد از وجود ۴۴۷ معدن ثبت شده در استان زنجان خبر داد و گفت: از این تعداد حدود ۲۰۰ معدن در وضعیت فعال قرار دارند.

وی با بیان اینکه استان زنجان از حیث وجود مواد معدنی دارای ۳۶ نوع ماده معدنی است، افزود: در این زمینه زنجان جزو معدود استان‌های کشور با این تنوع مواد معدنی است.

گلشنی‌منفرد از پیگیری ایجاد شهرک تخصصی فرآوری مواد معدنی در زنجان خبر داد و گفت: در استان زنجان بیش از ۵۰ واحد فرآوری روی، ۳۰ واحد فرآوری سرب و ۲۰ واحد فرآوری مس فعال است که در هیچ استانی چنین وضعیتی را نداریم.

وی ادامه داد: فعالیت کارخانه‌های فرآوری نیازمند مدیریت پسماند است و از این رو ایجاد شهرک تخصصی فرآوری مواد معدنی با تدابیری که در این زمینه در آن لحاظ خواهد شد، می‌تواند پیامدهای زیست‌محیطی فعالیت‌های فرآوری مواد معدنی را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

گلشنی‌منفرد اکتشاف ضعیف و ناقص را از موانع توسعه معادن در زنجان عنوان کرد و گفت: بیشتر حفاری‌های اکتشافی در استان زنجان زیر ۱۰۰ متر است و ما همچنان سطحی کار می‌کنیم در حالی که در برخی استان‌های دیگر عمق حفاری‌ها چندین برابر است.

وی بر ضرورت ارتقای توان شرکت‌های بومی استان در انجام حفاری‌های عمیق تاکید کرد و گفت: لوازم درون چاهی برای اجرای حفاری‌های عمیق اغلب وارداتی است و برای تقویت این موضوع در استان در پی جذب سرمایه‌گذار و همچنین حضور شرکت‌های بزرگ و قوی در استان هستیم‌.

۹۸ درصد معادن زنجان کوچک مقیاس هستند

رئیس خانه معدن زنجان با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه تخصصی معدن زمینه تکمیل زنجیره فرآیندها را در حوزه صنایع معدنی شامل اکتشاف، استخراج و فرآوری فراهم می‌کند، گفت: البته در این نمایشگاه وزن بخش فرآوری بیشتر بود و متاسفانه در حوزه اکتشاف، شرکت‌های مطرح حضور نداشتند. رئیس خانه معدن زنجان با بیان اینکه ۹۸ درصد معادن استان کوچک مقیاس است، افزود: نیازمند محدوده‌های بزرگتر در فعالیت‌های معدنی هستیم.

آرمین سلسانی با بیان اینکه اکتشافات پهنه‌های معدنی در استان نسبت به میانگین کشوری پایین است، ابراز کرد: ما دغدغه‌ای جز پیشرفت و توسعه کشور نداریم و توسعه استان و کشور مرهون توسعه صنعت و معدن است. وی خاطرنشان کرد: با همتی که اخیرا در استان انجام شده، حوزه اکتشاف در استان تقویت شده و شرکت‌های مختلفی در این حوزه وارد استان شده‌اند.

سلسانی به لزوم توجه به موضوع اکتشاف در پهنه‌های معدنی تاکید کرد و گفت: اکتشاف هزینه‌های بالایی دارد ولی کم شدن اکتشاف‌ها موجب کاهش ذخایر معدنی می‌شود. رئیس خانه معدن زنجان با بیان اینکه ۹۸ درصد معادن استان کوچک مقیاس است، افزود: نیازمند محدوده‌های بزرگتر در فعالیت‌های معدنی هستیم.

سخن پایانی

استان زنجان به عنوان یکی از استان‌های معدنی کشور شناخته می‌شود و درحال‌حاضر از ۴۴۷ معدن ثبت شده در استان حدود ۲۰۰ معدن در وضعیت فعال قرار دارند.

یکی از موانع توسعه نیافتن بخش معدن در استان زنجان اکتشاف‌های ضعیف و ناقص و حفاری‌های سطحی و کم عمق است که در صورت تامین تجهیزات و دستگاه‌های مورد نیاز و جذب سرمایه‌گذاران در این بخش شاهد توسعه بخش معدن در استان خواهیم بود.