توقف تولید در کمین صنایع معدنی
امسال نیز همچون سال گذشته افزایش مصرف برق و ضعف نیروگاههای کشور در تامین برق موردنیاز و همچنین صادرات برق از یکسو و فرسودگی و نوسازی نشدن و تاسیس نیروگاههای جدید از سوی دیگر، کشور را وارد بحران کمبود برق کرده است.
بحرانها بهقدری جدی هستند که نمایندگان صنایع مختلف، ضمن انتقاد به شرایط و هشدار نسبت به توقف تولید در صنایع و آسیبهای ناشی از آن، خواستار اصلاح شرایط شدهاند.
در فصل تابستان و با رسیدن به زمان اوج مصرف برق، فشار زیادی بر نیروگاهها وارد میشود و در صورتی که وضعیت مذکور با درایت و بهطورصحیح مدیریت نشود، قطعی ناگهانی برق را در صنایع و مناطق مسکونی شاهد خواهیم بود. بههمیندلیل شرکت توانیر برای برنامهریزی مدیریت بار تصمیم به کاهش سهمیه برق صنایع گرفته و مقرر شده است از تاریخ ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریور امسال تمام صنایع بار مصرفی خود را کاهش دهند.
مرگ صنعت آلومینیوم
بهگزارش باشگاه خبری صنعت آلومینیوم، در این بین سهم شرکتهای آلومینیومی کاهش مصرف بهمیزان ۱۰۰ مگاوات تعیین شده است. حال برای آنان که با صنعت تولید آلومینیوم آشنایی دارند، این سوال مطرح است که این صنعت با این موضوع بحرانی چگونه کنار خواهد آمد؟
در صنعت آلومینیوم هنگامی که یک دیگ احیا روشن میشود، باید ۵ تا ۷ سال بهصورت ۲۴ساعته فعال باشد و هرگونه اختلالی در فعالیت آن سبب کاهش عمر دیگ خواهد شد، چرا که فرآیند تولید آلومینیوم و بهتبع آن فعالیت دیگهای احیا مداوم است. در هر خط احیا بیش از ۲۰۰ دیگ فعال وجود دارد که با کاهش جریان و بهدنبال آن کاهش جریان ورودی به دیگ، کیفیت آلومینیوم تولیدی از استاندارد خارج شده و بدنه داخلی دیگ آسیب میبیند. حال اگر جریان برق بیش از ۲ ساعت قطع شود، مذاب آلومینیوم درون دیگ منجمد میشود و هزینه تخریب و راهاندازی مجدد هر دیگ احیا بالغ بر میلیاردها تومان خواهد شد. متعلقات هر دیگ (شامل تجهیزات، مواد نسوز و کاتد) علاوه بر گران نرخ بودن، جزئی از مواردی هستند که در دوران تحریم، واردات آنها با سختی فراوان انجام میشود و برای راهاندازی مجدد دیگها باید همه آنها تامین شود. در صنعت تولید آلومینیوم بهعلت پیوستگی فرآیند، نمیتوان همچون صنایع فولاد و سیمان، یک شیفت کاری را تعطیل کرده و شیفت شب را جایگزین آن کرد. در سال گذشته طی جلسات برگزارشده بین سندیکای صنایع آلومینیوم و وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت، نکات فوق مطرح شد که ماحصل آن همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و نیرو برای جلوگیری از قطع برق صنعت آلومینیوم بود. در مقابل، صنایع آلومینیوم بهمنظور همکاری برای جلوگیری از وارد آمدن بار اضافی به شبکه، متعهد به راهاندازی نکردن دیگهای در دست بازسازی و در حال اورهال و همچنین متوقف کردن طرحهای توسعه در فصل گرما شدند.
باتوجه به حساسیت این صنعت در برابر نوسانات و قطعی برق، تصمیمات غیراصولی و شتابزده حتی اگر در مقطع حساس فعلی بحرانساز نشود، در میانمدت تیشه بر ریشه این صنعت و سبب مرگ تدریجی آن خواهد بود،بنابراین از دست اندرکاران امر انتظار میرود تا با در نظر گرفتن زمان اندکی که تا تاریخ اجرای این برنامه مانده است، با بهرهگیری از نظرات کارشناسی متخصصان خود این مهم را دریابند و هرچه سریعتر با تصمیمات عقلایی و رایزنیهای مثبت 2 وزارتخانه علاوه بر جلوگیری از کاهش تولید این فلز استراتژیک، این صنعت را بیش از این متحمل هزینههای هنگفت ناشی از قطع برق در دیگهای احیا نکنند و باعث از بین رفتن بیتالمال نشوند.
هشدار انجمن نوردکاران
انجمن نوردکاران فولادی ایران در نامهای خطاب به وزیر نیرو درباره عواقب قطعی برق در این صنعت و تاثیر آن بر میزان تولید و بهمخاطره افتادن اشتغال هشدار داد. بهگزارش نوردنیوز، مشروح نامه انجمن نوردکاران فولادی ایران خطاب به وزیر نیرو در ادامه آمده است: احتراما همانگونه که مستحضرید سال گذشته واحدهای نوردی قریب ۴۵ روز با قطعی برق مواجه بودند که این امر علاوه بر خسارتهای وارده منجر به افزایش مقطعی نرخ محصولات در بازار هم شد و این در حالی بود که افزایش نرخ برق در سال گذشته خود بهعنوان یکی از مولفههای تولید، واحدهای صنعتی را با چالش روبهرو کرده بود. صنعت فولاد بهعنوان صنعت استراتژیک، پیشران و اشتغالزا ۵ تا ۶ درصد مصرف برق صنایع را در اختیار دارد اما اجحافی که در حق این صنعت از بابت قطعی برق شده بسیار بیشتر بوده است، چرا در بخشنامههای صادره، نظرات کارشناسی بخشهای خصوصی و دلسوزان کشور اخذ نمیشود.
متاسفانه بهدلیل نبود نگاه کارشناسی و مبتنی بر صنعت، واحدها با مخاطرات و خسارتهای زیادی مواجه میشوند. وزارت محترم نیرو مدعی است در هماهنگی با وزارت صنعت، معدن و تجارت اقدام به مدیریت مصرف واحدهای صنعتی میکند و برهمین مبنا ضرورت فعالیت واحدها با ۳۰ درصد ظرفیت را برنامهریزی کرده است؛ اما توجه به این نکته که صنعت فولاد یک صنعت دارای خطوط پیوسته ( continuous ) و صفر و ۱۰۰ است، در همین راستا قطعی برق و سرد شدن کوره، خسارتهای زیادی را متوجه واحدهای صنعتی خواهد کرد.
از اینرو با عنایت به اینکه صنایع فولاد بهعنوان یکی از صنایع مهم، اشتغالزا، صادراتمحور و ارزآور باید موردتوجه قرار گیرد و لااقل در مبحث قطعی برق در ردههای نخست نگریسته نشود و عدالت در بین صنایع لحاظ و پیشنهاد میشود تا حد ممکن جلوی صادرات برق به کشورهای همسایه گرفته شود تا منجر به تعطیلی واحدهای تولیدی ملی نشود. از سوی دیگر، اگر وزارت نیرو مجبور به قطعی برق است با مدیریت درست مبتنی بر تغییر شیفت یا کاهش شیفت کاری یا ناحیهبندی برای سهمیهبندی برق عمل کند، چرا که همانگونه که عرض شد امکان عملی فعالیت واحدها با ۳۰ درصد ظرفیت وجود ندارد و امکانپذیر نیست. انجمن نوردکاران فولادی ایران بهعنوان انجمن ملی بهنمایندگی بیش از ۶۵ واحد نوردکار که بیش از ۹۰ درصد تولید محصولات میلگرد، تیرآهن، نبشی و ناودانی را بهعهده دارند، آمادگی خود را برای ارائه نظرات و دیدگاههای کارشناسی در جلسات حضوری اعلام میکند تا ضمن اتخاذ تصمیمات صحیح بهنحوی عمل شود که واحدهای تولیدی کمترین آسیب را از خاموشی برق در فصل گرم سال متحمل شوند.
سخن پایانی
محدودیت در روند تامین انرژی صنایع به چالشی جدی برای فعالان صنعتی بدل شده است، بهویژه آنکه فعالان این صنعت معتقد هستند سیاستگذاران در تدوین برنامههای کاهش یا قطع برق صنایع به نظرات کارشناسی صنعتگران توجه نکرده و محدودیتهای این تولیدکنندگان را لحاظ نکردهاند.