دورنمای مثبت، در انتظار فلز سرخ
از ابتدای ژانویه امسال، شاهد فرازوفرود مس در بازار جهانی بودهایم. روند صعود و نزول این فلز سرخرنگ تحتتاثیر شرایط بزرگترین اقتصادهای دنیا ازجمله چین و امریکا بوده است. باوجود تلاش دولت چین برای بازگشت رونق به اقتصاد این کشور، همچنان آمار اقتصادی منتشرشده آن، امیدبخش نیستند، همین ناکامی نیز از رونق بازارهای کالایی از جمله مس میکاهد. در همین حال، آمار اقتصادی امریکا در مقام بزرگترین اقتصاد دنیا نیز از اثرگذاری بالایی بر روند خریدوفروش مس برخوردار است. تصمیم فدرالرزرو مبنی بر کاهش نرخ بهره، از دیگر شاخصههای موثر بر عملکرد بازارهای کالایی دنیا از جمله مس است.
فلز سرخ در روز دوم ژانویه برابر ۸هزتار و۴۳۰ دلار بهازای هر تن فروش رفت. در هفته نخست این ماه، شاهد روند نزولی بهای مس بودهایم. افزایش موجودی مس در انبارهای بورسی چین و بازگشت شاخص دلار امریکا به مسیر رشد، به زیان فلز سرخ تمام شد، بهنحویکه نرخ این فلز در روز دهم ژانویه به ۸۲۸۵ دلار بهازای هر تن کاهش یافت. در این شرایط، فعالان بازارهای مالی و کالایی دنیا چشمانتظار انتشار دادههای تورمی امریکا و تاثیر آن بر تصمیمات فدرالرزرو درباره نرخ بهره بودند و در نتیجه از حجم معاملات نیز کاسته شد. چین بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده فلز سرخ در دنیا است و تقاضا برای خرید مس از سوی این کشور، سیگنالی مهم برای نرخ این محصول شمرده میشود. افزایش موجودی مس در انبارهای بورسی چین همزمان با کاهش شاخص مدیران خرید رسمی چین برای ماه دسامبر، به تضعیف قیمتی مس در بازار جهانی کمک کرد.
گفتنی است، دولت چین ظرف روزهای پایانی ماه دسامبر ۲۰۲۳ از آغاز انتشار و توزیع ۵۶۰ میلیارد یوآن دیگر اوراق قرضه دولتی خبر داد که این روند تا پایان ژانویه ۲۰۲۴ ادامهدار خواهد شد. دومین اقتصاد بزرگ جهان تاحدودی بهدلیل مشکلات بدهی در بخش املاک این کشور و همچنین برای بهبودی اقتصاد پس از دوران کووید در تلاش است. انتظار میرود این تلاش از رشد بهای مس در بازارهای جهانی حمایت کند.
شاخص CPI بالاتر از پیشبینیها اعلام شد
در تاریخ یازدهم ژانویه نرخ تورم ماه دسامبر ۲۰۲۳ امریکا در قالب شاخص نرخ مصرفکننده ( CPI ) بالاتر از پیشبینیها و برابر با ۳.۴ درصد اعلام شد. شاخص نرخ مصرفکننده یکی از مهمترین ابزارهای فدرالرزرو برای تعیین سیاستهای اقتصادی است و معمولا باتوجه به آن نرخ بهره را تعیین میکنند. این شاخص از 2 بخش Headline CPI (شاخص نرخ مصرفکننده اصلی) و Core CPI (شاخص نرخ مصرفکننده مرکزی) تشکیل شده و CPI مرکزی نرخ کالاهای خوراکی و انرژی را در نظر نمیگیرد. فدرالرزرو در ماههای اخیر توجه ویژهای به CPI مرکزی داشته است.
براساس دادههای تریدینگ اکانمیکز، شاخص CPI اصلی ماه دسامبر در بازه زمانی سالبهسال برابر با ۳.۴ درصد و CPI مرکزی در همین بازه برابر با ۳.۹ درصد اعلام شده است. این آمار در حالی وجود دارند که انتظار میرفت CPI اصلی برابر ۳.۲ درصد و CPI مرکزی برابر با ۳.۸ درصد اعلام شود.
رشد شاخص نرخ مصرفکننده مرکزی ماه دسامبر نسبت به ماه نوامبر بهنفع شاخص قدرت دلار امریکا و به ضرر داراییهای پرریسک است. پیش از اعلام نرخ CPI بیش از ۹۷ درصد فعالان بازارهای مالی معتقد بودند که فدرالرزرو در جلسه آتی خود نرخ بهره را تغییر نخواهد داد. پس از اعلام این نرخ، میزان این انتظارات به ۹۵.۳ درصد کاهش یافت. انتظار میرود نرخ بهره اواسط سال جدید میلادی دستخوش تغییر شود.
در حال حاضر همچنان فعالان بازار امیدوارند که فدرالرزرو در امسال میلادی اقدام به ۴ مرتبه کاهش نرخ بهره کند. بااینوجود، چنانچه دادههای اشتغال امریکا بهخوبی منتشر شود، احتمال کاهش نرخ بهره از سوی فدرالرزرو افزایش خواهد یافت.
احتمال شروع کاهش نرخ بهره امریکا از مارس
دادههای شاخص نرخ تولیدکننده PPI امریکا در تاریخ ۱۲ ژانویه منتشر شد، این داده خلاف پیشبینیها ثابت ماند. بر همین اساس نیز،تحلیلگران اعلام کردند روند کاهش نرخ بهره امریکا ممکن است زودتر از پیشبینیهای قبلی شروع شود. تحلیلگران بانک سرمایهگذاری بارکلیز معتقدند که شاخص هزینههای مصرف شخصی ( PCE ) امریکا در پایان سال ۲۰۲۴ به ۲.۴ درصد خواهد رسید. دادههای شاخص PPI نشان داد که فشار تورمی بخش تولید امریکا کاهش یافته است. براساس این اطلاعات، تحلیلگران اعلام کردهاند شاخص Core PCE ماه دسامبر ۲۰۲۳ در بازه زمانی ماهانه و سالانه بهترتیب به ۰.۱۷ درصد و ۲.۹ درصد میرسد. گفتنی است، شاخص Core PCE بهعنوان شاخص محبوب فدرالرزرو برای بررسی تورم شناخته میشود و تاکنون با اهداف FOMC هماهنگ بوده است.
تحلیلگران بارکلیز باتوجه به این دادهها اعلام کردهاند که انتظار میرود فدرالرزرو روند کاهش نرخ بهره امریکا را از اسفند شروع کند و بهصورت یکی در میان در جلسات خود این شاخص را ۰.۲۵ درصد کاهش خواهد داد. علاوه بر این، بهگفته آنها، نرخ بهره بانکی امریکا هم تا پایان سال ۲۰۲۴ به ۴.۲۵ درصد تا ۴.۵ درصد میرسد و تا پایان سال ۲۰۲۵ نیز تا محدوده ۳.۲۵ درصد تا ۳.۵ درصد کاهش خواهد یافت. این پیشبینی بر این فرض استوار است که اقتصاد امریکا بهتدریج در حال کند شدن و نرخ بیکاری کمی بالاتر از برآورد بلندمدت فدرالرزرو است. البته در ادامه اخبار دیگری منتشر شد که تحقق این پیشبینیها را با اماواگر روبهرو میکند.
عقبنشینی تحتتاثیر سیاستهای فدرالرزرو
بهای مس در روز 18 ژانویه به کف قیمتی این فلز در ماه جاری رسید. این فلز سرخرنگ در این روز با بهای ۸هزار و۱۸۹ دلار بهازای هر تن در بورس فلزات لندن معامله شد. این عقبنشینی قیمتی عمدتا متاثر از سیاستهای فدرالرزرو رقم خورد. البته ظرف روزها و هفتههای اخیر، اوضاع بهکام معاملهگران مس نبوده است. اظهارات تندروانه کریستوفر والر، یکی از اعضای فدرالرزرو، زمینه رشد شاخص دلار امریکا به سطح یک ماه اخیر را فراهم کرد و همزمان به تضعیف سایر داراییها در بازارهای مالی و کالایی دنیا انجامید. بهاینترتیب از ارزش طلا، نفت و فرآوردهها و همچنین مس در بازارهای جهانی کاسته شد.
کریستوفر والر گفت: «با وجه به دادههای اخیر اقتصاد ایالاتمتحده امریکا، احتمال تعویق آغاز سیاست کاهش نرخ بهره محتمل است.» انتشار این صحبتها در حالی که باعث رشد ارزش شاخص دلار امریکا نیز شد، عقبگرد بهای طلا و مس در بازارهای جهانی را بههمراه داشت.
چین همچنان بازارهای کالایی را ناامید میکند
چین بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده بسیاری از فلزات از جمله مس است. عملکرد این کشور در مقام بزرگترین اقتصاد کالامحور دنیا، از اثرگذاری ویژهای بر بازارهای مالی دنیا برخوردار است. بااینوجود، عملکرد اقتصادی چین ظرف یک سال اخیر، مثبت نبوده و همین موضوع نیز تاثیر منفی بر بازار خریدوفروش مس داشته است. در این میان، دولت چین کوشیده تا با اجرای اقدامات مختلف و تعریف مشوقهای گوناگون از رونق مصرف و بازارهای کالایی حمایت کند. بااینوجود، باید اذعان کرد که تلاش چین آنطور که باید بهنتیجه نرسیده و اقتصاد این کشور پس از تجربه کرونا، هنوز به شرایط عادی بازنگشته است.
داده تولید ناخالص داخلی چین برای سهماهه چهارم امسال کمتر از پیشبینیها اعلام شد و این داده نیز، سیگنال منفی موثری برای بازار مس بههمراه داشت. دادههای اداره ملی آمار چین نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی این کشور در اکتبر تا دسامبر ۵.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است. این شاخصه نسبت به ۴.۹ درصدی که در سهماهه سوم امسال ثبت شده بود، افزایش یافته است. بااینوجود، در نظرسنجی رویترز انتظار میرفت GDP چین در سهماهه پایانی سال ۲۰۲۳ برابر ۵.۳ درصد باشد؛ بنابراین افت تولید ناخالص داخلی این کشور در قیاس با انتظارات فعالان بازار، سیگنال منفی برای بازارهای کالایی بههمراه داشت.
بازگشت به مسیر رشد
بهای فروش مس در بورس فلزات لندن از 19 ژانویه به کانال ۸هزار و۲۰۰ دلاری بازگشت. بهای این فلز24 ژانویه به ۸هزار و۴۶۰ دلار افزایش پیدا کرد. روند صعودی این فلز تا26 ژانویه به ۸هزار و۴۴۷ دلار بهازای هر تن رسید. نگرانی درباره کمبود عرضه در بلندمدت، سیگنال افزایشی به این فلز صادر کرد. تضعیف تقاضا در کوتاهمدت به زیان فلز سرخ تمام شده است. در این شرایط، عقبگرد شاخص دلار امریکا چشمانتظار انتشار دادههای تورمی امریکا به سود معاملهگران فلز سرخ تمام شد و از جریان افزایشی در این بازار حمایت کرد. عقبگرد شاخص دلار امریکا ظرف روزهای اخیر و در انتظار انتشار دادههای اقتصادی ایالاتمتحده امریکا از رشد بهای مس در بازارهای جهانی حمایت کرد. بهاینترتیب، بازده هفتگی مس در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار در روز سهشنبه ۲۳ ژانویه به ۰.۲۴ درصد رسید.
از آنجایی که عمده معاملات مس در بازار جهانی براساس دلار امریکا انجام میشود؛ رشد شاخص دلار امریکا، این محصول را برای دارندگان سایر ارزها گران میکند، بنابراین طبیعی است که با افزایش شاخص دلار امریکا از میزان تقاضا برای کامودیتیها کاسته شود و این موضوع سیگنالی منفی برای بازارها بههمراه داشته باشد و برعکس.
چشمانداز مثبت در میانمدت
مس فلز آینده است، باتوجه به مصارف نوین این فلز، پیشبینی میشود که تقاضا برای خرید آن در آینده افزایشی باشد. بازار مس در شرایط کنونی تحتغلبه نیروهای کاهشی از ناحیه تقاضای کوتاهمدت است، بااینوجود، روند یادشده ادامهدار نیست. پیشبینی میشود نگرانی درباره عرضه بلندمدت مس، حامی رشد بهای این محصول بهویژه در میانمدت باشد. در همین حال، تولید معدنی این فلز نیز با مخاطراتی همراه است. معدن کوبر در پاناما ظرف ماههای اخیر با توقف تولید مواجه شد؛ همچنین معادن آنگولا از کاهش تولید مس در ۲۰۲۴ بهدلیل افزایش هزینه تولید خبر دادهاند، بنابراین سایه کاهش عرضه بر بازار فلز سرخ سنگینی میکند و این موضوع سیگنالی مثبت برای بازارها بههمراه دارد.
همزمان با موارد یادشده، ذخیره فلز سرخ در انبارهای بورسی چین رو به افزایش گذاشته و این موضوع سیگنالی منفی برای نرخ این فلز بههمراه داشته است. ذخایر مس در انبارهای اصلی چین از ابتدای سال ۴۰ درصد افزایش یافته و این موضوع به افت بهای مس در بازارهای رسمی چین انجامیده است. در این شرایط، تولیدکنندگان محصولات مسی در خرید مواد اولیه تردید بهخرج میدهند و تعویق خرید از عقبگرد قیمتها حمایت میکند.
سخن پایانی
از مس میتوان با عنوان فلز آینده نام برد، مصارف نوین این فلز در آینده افزایشی است. انتظار میرود نگرانی درباره عرضه بلندمدت مس، حامی رشد بهای این محصول بهویژه در میانمدت باشد، بنابراین چنانچه اقتصاد دنیا رو به رشد باشد، دورنمای قیمتی این فلز مثبت برآورد میشود.