ورود بخش خصوصی به تجاری‌سازی ایده‌های نو
با تعیین شعار سال و تاکید رهبر معظم انقلاب بر اهمیت رونق تولید در سال پیش رو، فعالان معدنی امیدوارند نهادهای دولتی همکاری و حمایت بیشتری از بخش معدن برای رشد اقتصاد معادن داشته باشند.
یکی از این دست حمایت‌ها ثبات بخشنامه‌ها و مقررات دولتی است تا برمبنای آن صنعتگران و معدنکاران بتوانند با اطمینان خاطر بیشتری به برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های خود بپردازند. مهم‌ترین گلایه جامعه معدنی و صنعتگران در سال‌های گذشته، نبود گشایش‌های مناسب قانونی و دولتی در زمینه فعالیت‌های مربوط بود. باید بر این نکته تاکید کرد که فراهم کردن بسترهای امن سرمایه‌گذاری و فعالیت بخش خصوصی به‌ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند زمینه را برای رفع معضلات تولید و اقتصاد کشور فراهم سازد. توجه نهادهای دولتی به نتایج مثبت فعالیت و حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و نوآور در عرصه‌های معدنی می‌تواند زمینه‌ساز توسعه فعالیت معادن و رشد تولید در بخش معدن شود.
ایجاد فن‌بازار تخصصی معدن
مجری طرح ایجاد زیست‌بوم نوآوری و فناوری بخش معدن و صنایع معدنی در نشست مشترک با دبیر شبکه فن‌بازار ملی ایران به تشریح ماموریت‌های این مرکز در راستای پرورش و شکل‌دهی ایده‌ها پرداخت و بیان کرد: ایمیدرو باتوجه به اینکه حمایت از مجموعه‌های دانش‌بنیان در بخش معدن و صنایع معدنی و به تبع آن سرمایه‌گذاری در بخش آموزش و پژوهش را در دستور کار خود قرار داده، می‌تواند متولی بخش معدن در شبکه فن بازار ملی باشد چراکه «بازارسازی» حلقه مفقوده احصای نیاز و چالش‌ها و فناوری‌های بخش معدن کشور است. به گزارش معدن ۲۴ حسین منصوری تاکید کرد: ایمیدرو به‌عنوان متولی بخش معدن کشور در شبکه فن بازار می‌تواند جریان نوآوری و استارت‌آپی را در این عرصه راهبری و از طرفی شرایط را برای ورود بخش خصوصی فعال در بخش معدن فراهم کند تا با ایجاد فن‌بازار تخصصی معدن، زمینه تجاری‌سازی ایده‌های نوآورانه فراهم شود. او بستر‌سازی برای توسعه و تجاری‌سازی کسب‌وکار دانش‌بنیان و تجاری‌سازی محصولات و دستاوردهای فناورانه را تنها از طریق ایجاد کنسرسیوم فن بازار تخصصی بخش معدن و صنایع مدنی با حضور تمام بازیگران و فعالان این بخش دانست.
رفع نیاز فناورانه صنایع
در ادامه این نشست محمدصالح خالقی، دبیر شبکه فن‌بازار ملی ایران اظهار کرد: توسعه فن‌بازارهای تخصصی بخشی از نقشه جامع علمی کشور است که شورای‌عالی انقلاب فرهنگی آن را تصویب و به معاونت علمی-فناوری ریاست‌جمهوری تنفیذ کرده است. معاونت نیز این ماموریت را به پارک فناوری پردیس داده و شبکه فن‌بازار ملی از نخستین اقدامات پارک فناوری پردیس است که از سال ۱۳۸۳ شروع شد. این شبکه با هدف همرسانی نیاز و احصای آن شکل گرفت، چراکه در کشور توانمندی‌های بسیاری وجود دارد، اما افراد زیادی از آن خبر ندارند. او با اشاره به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بخش معدن کشور عنوان کرد: مراکز نوآوری در ابتدای زنجیره فعالیت شرکت‌های استارت‌آپی قرار دارند. همکاری شبکه فن‌بازار با مرکز نوآوری ایمینو در قالب برگزاری ریورس پیچ می‌تواند باعث ارتباط بیشتر بین صنعت و اکوسیستم فناوری و نوآوری شود و ایمینو را در راستای بسط، توسعه و حمایت از کسب‌وکارهای نوپا (استارت‌آپ‌ها) یاری دهد. خالقی در پایان خاطرنشان کرد: شبکه فن‌بازار ملی با هدف توسعه بازار فناوری ایران فعالیت دارد و این توسعه بازار شامل فراهم‌آوری تسهیلات خرید و فروش محصولات دانش‌بنیان و فناورانه تحت
عنوان بازاریابی، تسهیل سرمایه‌گذاری در این اکوسیستم برای اختراعات، استارت‌آپ‌ها و طرح‌های فناورانه، فعالیت در انتقال دانش فنی و رفع نیاز فناورانه صنایع است. بخش معدن و صنایع معدنی کشور می‌تواند با استفاده از زیرساخت‌های شبکه فن بازار ملی در پارک فناوری پردیس فرصت‌های جدید نوآورانه این عرصه را شکوفا کند.
تناقض اهداف و عملکردها
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: طرحی تحت عنوان هزار معدن و ۱۰۰ هزار شغل ارائه دادیم که اگر دولت برای فعال‌سازی آن همکاری کند، حرکت بزرگی در این جهت اتفاق می‌افتد. دولت سیزدهم قول داده سالانه یک میلیون شغل ایجاد کند. بخش معدن می‌تواند با این طرح به ۱۰ درصد این وعده دولت جامه عمل بپوشاند. به گزارش ایلنا، ابراهیم جمیلی درباره وضعیت معادن در سال ۱۴۰۱ اظهار کرد: یکی از کارهایی که در سال ۱۴۰۰ انجام شد، اعلام نتایج مزایده‌‌هایی بود که سال قبل دادستانی حکم به توقف آنها داده بود اما رفع ابهام شده و برای نخستین بار یک مزایده عمومی برگزار شد و در بیشتر استان‌ها این مزایده مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفت. وی افزود: واگذاری این حجم از محدوده اکتشافی به حوزه فعالیت معدن، کار بسیار خوبی بود اما متاسفانه شاهد این بودیم که منابع طبیعی همکاری زیادی با برندگان مزایده انجام نداد؛ این موضوع در حالی است که تاکید همه مسئولان بر مانع‌زدایی است. لازم است در تفاهمنامه منابع طبیعی با وزارت صنعت، معدن و تجارت تغییراتی ایجاد و به کسانی که علاقه‌مند هستند در حوزه اکتشاف کار کنند، آزادی عمل بیشتری
داده شود. البته ما به هیچ عنوان موافق تخریب منابع طبیعی و محیط‌زیست نیستیم اما اعتقاد داریم می‌توان معدنکاری سبز را در کشور جا انداخت. می‌شود باوجود معدنکاری منابع طبیعی کشور را هم حفظ کرد.
تجهیزات، رکن اساسی تولید
رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران متذکر شد: همه موارد یادشده به اهلیت معدنکار مربوط می‌شود. اگر در واگذاری‌ها اهلیت معدنکار در نظر گرفته شود، در آینده مشکلات کمتری ایجاد خواهد شد. وی اضافه کرد: تامین ماشین‌آلات معدنی باید تبدیل به یکی از اولویت‌های کاری وزارت صنعت، معدن و تجارت شود و ما این موضوع را به‌عنوان یکی از برنامه‌های اصلی کمیسیون معادن اتاق بازرگانی قرار داده‌ایم. مجلس نیز در بودجه سال ۱۴۰۱ مجوز ورود ماشین‌آلات معدنی را داده است؛ از همین رو امیدوارم در سال ۱۴۰۱ تعداد زیادی ماشین‌آلات وارد شود. البته در کنار این موضوع باید به ساخت داخل توجه کنیم و شرکت‌هایی که سازنده ماشین‌آلات سنگین هستند مانند هپکو مورد حمایت قرار بگیرند. برای واردات ماشین‌آلات ما پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم‌هایی را دادیم. اگر دولت می‌خواهد ماشین‌آلات تخصصی به نرخ مناسب وارد کشور شوند، پیشنهاد ما تشکیل کنسرسیوم است. این پیشنهاد را به وزارت صنعت، معدن و تجارت هم دادیم و ظاهرا این وزارتخانه هم موافق آن است. پیشنهاد دیگر ما این است که اجازه و دستورالعمل‌های واردات از فروردین داده شود؛ نباید فصل کاری بهار و تابستان را
از دست داد. وی خاطرنشان کرد: ما طرحی تحت عنوان هزار معدن و ۱۰۰ هزار شغل ارائه دادیم که اگر دولت برای فعال‌سازی آن همکاری کند، حرکت بزرگی اتفاق می‌افتد. دولت سیزدهم قول داده سالانه یک میلیون شغل ایجاد کند که بخش معدن با این طرح می‌تواند به ۱۰ درصد از این وعده دولت جامه عمل بپوشاند. همچنین این طرح می‌تواند کمک بزرگی به معادن کوچک و متوسط و راه‌اندازی معادن راکد کند.
سخن پایانی
شرکت‌های استارت‌آپی علاوه بر افزایش تولید و بازدهی معادن می‌توانند تاثیر مثبت بسزایی در مدیریت باطله‌ها و پسماندهای معدنی داشته باشند. بازاریابی نوین و اجرای شیوه‌های به‌روز و حتی جدید معدنکاری از نتایج مثبت حضور شرکت‌های دانش‌بنیان و اجرایی شدن ایده‌های فناورانه در معادن است؛ از همین رو توجه به شکل‌گیری و توسعه این شرکت‌ها از الزامات است.
