خراسان‌شمالی و کلاف سردرگم ساخت‌وساز / سرنخ بخشی از فقر و فلاکت مردم
سهم دولت از گران شدن مسکن و قیمت تمام شده برای خریداران و مشکلات و موانع فعالان صنعت ساختمان از جمله سرمایه‌گذار، ناظر و مجری از جمله مواردی است که سعی شده در این گزارش بررسی شود.
بازار مسکن و ساخت‌وساز در خراسان‌شمالی از آن کلاف‌های کوری است که نه سر آن پیدا است و نه گره‌هایش به راحتی باز می‌شود. این را می‌توان از تجربه‌ی آن‌هایی که خارج از استان هم ساخت‌وساز داشتند به راحتی متوجه شد.
این کلاف سردرگم هر چه که هست باعث افت ساخت‌وساز می‌شود و در نهایت ضرر آن باز هم برای مردمی است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم درگیر این صنعت هستند. از اجاره بها و رهن سنگین در مرکز خراسان‌شمالی که بگذریم، وضعیت خرید ساختمان‌ها هم برای بسیاری از مردم تعریفی ندارد. قدرت خرید مردم پایین آمده و همین رونق ساخت‌وساز را هم کم می‌کند، حتی پرداختی‌های دولتی توسط سازنده‌ها در نهایت برای مردم گران تمام می‌شود.
این‌بار این مشکل را از نگاه سازنده‌های مطرح ، مجری و ناظران درگیر با پروژه ها و یک کارشناس حقوق ثبتی بررسی کردیم تا علت کاهش انگیزه برای ساخت‌وساز در خراسان‌شمالی را بررسی کنیم، ساخت‌وسازی که حتی وقتی انجام می‌شود هم بسیاری از مردم قدرت و توان خرید آن را ندارند، مردمی که با رتبه‌ی دوم فقر‌و‌فلاکت در خراسان شمالی حتی توان پرداخت اجاره بها و رهن بسیاری از ساختمان‌ها را ندارند که در گزارشی جدا به این موضوع هم خواهیم پرداخت. در ادامه صحبت‌های برخی از فعالان این صنعت مهم در استان‌های محروم را خواهید خواند. آن‌هایی که می‌توانند سرمایه‌شان را ببرند و در شهر دیگری سرپناه باشند ولی هنوز هم قلب‌شان همراه شهر و استان‌شان است.
ناگفته نماند که کارشناسان اقتصاد ی همواره مسکن را موتور محرک اقتصاد عنوان می‌کنند و ساخت‌وساز و تولید مسکن، قابلیت کسب رتبه نخست اشتغال‌زایی را در میان همه حوزه‌های اقتصادی نیز دارد. براساس یافته‌های وزارت راه‌وشهرسازی، بخش مسکن در مقایسه با ۱۰ بخش مهم اقتصادی دیگر، این قابلیت را دارد که با کمترین میزان سرمایه‌گذاری، بیشترین سهم را در ایجاد شغل داشته باشد.
مشکلات سنگ‌انداز در مسیر ساختمان سازی
در این خصوص سراغ چند فعال صنعت ساختمان‌سازی در خراسان‌شمالی رفتیم، یکی از آن‌ها « احسان جمالی » است، او که نشان ساختمان‌های ساخته شده‌اش را در گوشه‌گوشه شهر می‌توانیم ببینیم در گفت‌وگو با تیتر کوتاه گفت: در حقیقت مشکلات ساختمان‌سازی در خراسان‌شمالی را باید از جنبه‌های مختلف بررسی کرد چراکه هر کدام از سازمان‌ها و نهاد‌ها به طریقی در بروز این مشکلات نقش دارند. اولین سازمان، مسکن‌و شهرسازی است که به عنوان سیاست‌گذار، تهیه‌کننده و تایید و تصویب کننده طرح‌های تفصیلی با سیاست‌های بسته و محدودکننده‌ای که دارد و با ضوابط و قوانینی که تعریف کرده است مشکل‌ساز شده‌اند، از آن‌جایی که این سازمان هم می‌تواند در تولید و رونق مسکن و هم در رکود آن نقش داشته باشند! بارها مشکلات را به این سازمان تاثیرگذار گفته‌ایم. متاسفانه دفترچه طرح‌های تفصیلی در خراسان‌شمالی ایرادات زیادی دارد و برای رفع این ایرادها بارها مذاکره و پیشنهادهایی را ارائه کردیم.
وی بیان کرد: آن‌ها نکات جزیی را توجه و اصلاح کردند ولی نکات اساسی وجود دارد که به نظر می‌آید با بررسی بیشتر و بهره‌مندی از نظر کارشناسان، سازندگان، مالکان و مجموعه‌‌ی نظام‌مهندسی استان این ایرادات را می‌توانند در جهت بهبود ساخت رفع کنند.
وی تصریح کرد: راه‌وشهرسازی به عنوان سیاست‌گذار در عرصه طرح تفصیلی و ساختمان‌سازی با عدم تصویب افزایش طبقه یا تراکم و همین‌طور سیاست‌های سخت‌گیرانه در طرح تفصیلی که تنظیم‌کننده‌اش در راه‌وشهرسازی است باعث ایجاد مشکلات در حوزه ساخت‌وساز شده است.
افزایش ۹۸ درصدی خدمات نظام مهندسی
وی که از فعالان به نام صنعت ساخت‌وساز است تصریح کرد: دیگر نهاد، سازمان نظام مهندسی خراسان‌شمالی است که متاسفانه به بهانه‌ی معیشت مهندسان و افزایش تورم در سال ۱۴۰۱ با افزایش حدود ۹۸ درصدی طی دو تا سه مرحله از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا‌کنون برای هزینه خدمات نظام مهندسی کار را برای ما سخت کرده است، ۳۳ درصد در اردیبهشت ماه، ۴۰ درصد در مرداد ماه و ۲۵ درصد هم با تایید ۴ نفره استان ایجاد شد که در نهایت باعث افزایش هزینه‌های ساخت می‌شود و این خود در شرایط رکود و یا وقتی ساخت‌وساز رو به رکود است تاثیرگذار خواهد بود و انگیزه مردم، مالکان و سازندگان را در این مورد کاهش می‌دهد.
وی اظهار کرد: مشکل بعدی با شهرداری و آتش نشانی است که با برقراری و اجرای قوانین بسیار سخت‌گیرانه که حتی در تهران و مشهد این قوانین به این شکل اجرا نمی‌شود سازندگان را دچار مشکل می‌کنند که پیشنهاد می‌کنم با برگزاری جلسات مشترک با سازندگان، شهرداری، سازمان نظام‌مهندسی و سایر ارگان‌های ذیربط مشکلات بررسی شود.
وی تصریح کرد: شهرداری به عنوان مجری سیاست‌گذاری‌های کلی مصوبه‌های راه‌وشهرسازی با افزایش سالانه و چند صددرصدی عوارض، خرید تراکم و افزایش هزینه پروانه باعث کاهش رونق ساخت‌وساز می‌شود، همین‌طور صرف هزینه زمانی برای پروژه‌هایی که دارای رای کمیسیون ماده ۵ یا کمیته فنی هستند و مدت زمان حداقل ۶ یا ۷ ماهه برای گرفتن پروانه آن لازم است که این زمان، خودش با افزایش قیمت مصالح و تورم و در نهایت ضرر و زیان سازندگان همراه خواهد شد که راهکار رفع این مشکل تسریع در انجام امور اداری در کمیسیون‌های ماده ۵ و کمیسیون کمیته‌فنی است که با کاهش زمان و تسریع در صدور پروانه به سازندگان و مالکان کمک می‌کند که دچار نوسان بازار و در نهایت گران شدن واحدها نشوند.
وی که از سال ۱۳۸۶ مشغول فعالیت در عرصه ساخت و ساز است، ادامه داد: افزایش قیمت مصالح، افزایش قیمت زمین، تراکمات و عوارض شهرداری، هزینه بیمه تامین اجتماعی کارگران، خدمات نظام مهندسی و تمام افزایش‌هایی که به وجود می‌آید در نهایت دودش به چشم خریدار و مردم می‌رود و همه‌ی این‌ها در قیمت تمام شده‌ی ساختمان تاثیرگذار خواهد بود که متاسفانه پرداخت کننده‌ی نهایی این افزایش‌ها مردم، مصرف کنندگان و خریداران مسکن خواهند بود.
هزینه‌هایی که به گردن مشترکان می‌افتد
جمالی که بیش از ۲۵۰ پروژه را به بهره برداری رسانده است، در ادامه به نقش سازمان‌های خدمت‌رسان چون آب‌وفاضلاب و اداره برق هم اشاره و عنوان کرد: متاسفانه به دلیل نداشتن امکانات و بودجه‌های لازم، قسمتی از هزینه‌های نصب انشعابات آب و برق را که با توجه به قانون به عهده‌ی خود سازمان‌ها باید باشد گردن مشترکان می‌اندازند و این خود یکی دیگر از معضلات برای ساخت‌وساز مسکن و مردم عزیز شهر و استان است.
او با توجه به افزایش قیمت و تورم چند صد درصدی ابراز کرد: متاسفانه در حوزه مسکن توان خرید مردم در استان کاهش پیدا کرده است و متقاضیان بیشتر برای واحدهای بین ۸۰ تا ۱۲۰ متری مراجعه می‌کنند که تولید این نوع واحدها با این مساحت هم به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی بسیار کاهش پیدا کرده است و هم سازندگان به همین دلیل دیگر علاقه‌ای به ساخت این مساحت ندارند که این خود یکی از مشکلات جدی در جهت رکود و تعطیلی بازار مسکن است.
واحدهای پیش فروش متقاضی بیشتری دارند
او با اشاره به استقبال بیشتر خریداران مسکن از واحدهای پیش‌فروش در استان این‌گونه بیان کرد: پیش فروش واحدها نسبت به واحدهای آماده بیشتر مورد استقبال مردم است چرا که شرایط پرداخت اقساطی برای این مدل خرید وجود دارد ولی با توجه به افزایش بسیار زیاد خرید متریال‌ها و زمین متاسفانه متقاضیان مسکن توان خریدش را ندارد و یا با توجه به عدم ثبات مسائل اقتصادی فعلا از خرید مسکن دست کشیده‌اند.
« احسان جمالی » بار دیگر با ابراز تاسف از نبود حمایت از سوی نهادهای دولتی یادآور شد: متاسفانه نه در استان ما بلکه تا جایی‌که می‌دانم در هیچ کدام از استان‌های کشور نسبت به رکود در ساخت‌وساز و تعطیلی بازار مسکن هیچ‌گونه حمایتی از سوی نهادهای دولتی از جمله بانک‌های عامل، بانک‌های مسکن و پرداخت تسهیلات کم بهره به خریداران مسکن صورت نمی‌گیرد که در بحث مسکن ملی، بانک مسکن بالاترین پرداختها را داشته ولی دیگر بانک‌های عامل تعهدات لازم را در این خصوص انجام ندادند، عدم پرداخت تسهیلات حمایتی یکی دیگر از مشکلات است. معتقدم بازار مسکن به عنوان یک شغل تاثیرگذار در اقتصاد کشور متاسفانه به حال خود رها می‌شود و نهادهای دولتی در زمان‌های رکود هیچ‌گونه حمایتی انجام نمی‌دهند.
تنها صنعت روی پای خراسان‌شمالی، ساختمان‌سازی است
وی تصریح کرد: از نگاه من در استان خراسان شمالی تنها صنعت روی پا و اشتغال‌زا صنعت ساخت‌وساز است که این صنعت حتی برای سایر صنایع هم تاثیرگذار است ولی متاسفانه با توجه به افزایش قیمت‌ها در تمام زمینه‌های ساخت‌وساز توجیه ساخت پایین آمده و از طرفی عدم توانایی و قدرت خرید مردم سود حاصل از سرمایه گذاری را کاهش و انگیزه سازندگان را نسبت به ادامه‌ی کار کم‌تر کرده است.
از او درباره‌ی قطع درختان که در مرکز استان خراسان‌شمالی مدتی است به بهانه دیده شدن نما یا ورودی مغازه اتفاق افتاده است پرسیدیم که افزود: قطع درختان برای دیده شدن نما کاری ناپسند و غیر قابل قبول است، ساختمان‌هایی که در شهر ساخته می‌شود با وجود درختان و فضای سبزی که جایگاه تنفسی شهر هستند زیباتر هستند که یکی از همکاران ما دچار اشتباهشد که خوشبختانه با تجدید درخت‌کاری و ایجاد فضای سبز اشتباهش را جبران کرد ولی این را هم بگویم که گاهی پیش می‌آید که بعضی از درختان خشک شده یا پوسیده مشکلاتی را برای شهروندان، سازندگان و مالکان به وجود می‌آورد که همین جا از دستگاه‌های اجرایی به خصوص شهرداری و سازمان فضای سبز تقاضا دارم نسبت به نگهداری و بررسی درختانی که دچار مشکل هستند اقدام و آن‌ها را رفع عیب کنند تا شرایط مناسبی برای درختان ایجاد شود و شهروندان، سازندگان و مالکانی که با این درختان مشکل دارند خودسرانه اقدام به قطع آن نکنند. در هر حال قطعا این کار اشتباه است ولی سازمان‌های ذیربط باید نسبت به نگهداری این درخت‌ها نیز همکاری کنند.
استقبال از سرمایه‌گذار در دیگر استان‌ها بهتر است
او که مدتی است بخشی از سرمایه‌اش را به استان هم‌جوار یعنی خراسان رضوی برده است اظهار کرد: با توجه به عدم توجیه اقتصادی پروژه‌های بجنورد در سال ۱۴۰۰ متاسفانه من و تعدادی از همکارانم با بررسی ساخت‌وساز در شهرهای خراسان رضوی، مشهد و شهرهای شمال به این نتیجه رسیدیم که چند پروژه را به این شهرها ببریم و ۱۲ واحد را در شهر مشهد به پایان رساندم و این همکاری ادامه دارد و همکاران دیگر من هم به شهرهای شمالی رفتند و خب اوضاع ساخت و ساز در آن شهرها دارای توجیه اقتصادی بالاتر و شرایط بهتر بود، همکاری شهرداری، سازمان نظام مهندسی و سایر دستگاه‌ها در سایر استان‌ها به مراتب بهتر از مرکز خراسان شمالی است و همین‌جا از مسئولان می‌خواهم تا سازندگان را به عنوان شغلی که اشتغال‌زا و تاثیرگذار در اقتصاد استان است دریابند و با برگزاری جلسات مشکلات سازندگان را بررسی کرده تا با رفع مشکلات و ایجاد انگیزه برای ساخت و سازکاران انگیزه برای ادامه‌ی فعالیت در شهر و استان خودشان را ایجاد کنند.
طبقه و تراکم در خراسان شمالی تبدیل به آرزو شده است
وی در ادامه‌ی صحبتش توضیح داد: به طور مثال افزایش طبقه و تراکم تبدیل به آرزوی دیرینه مردم بجنورد و سازندگان شده است که متاسفانه با وجود تایید شورای عالی شهرسازی و پیگیری نمایندگان استان از جمله دکتر وحیدی، شهردار اسبق و معاون شهرسازی یک سری کارشکنی‌ها انجام شده و هنوز نتیجه‌ی قطعی به دست نیامده است و این یکی از مشکلات استان است که در گذشته شورای عالی شهرسازی با آن موافقت نمی‌کرد و الان که یک سال است این شورا با این موضوع موافقت کرده متاسفانه در کمیسیون ماده ۵ استان دچار مشکل و تعلل شده و با گذشت چندین ماه خبری از افزایش طبقه نیست و هنوز عملی نشده است در حالی‌که با ایجاد این فرصت، رونق ساخت و ساز و افزایش توجیه ساخت و ساز پروژه‌های ساختمانی را همراه خواهد داشت.
مدیرانی که از پس اداره‌ی شهر بر نمی آیند
یکی دیگر از فعالان مطرح و به نام ساختمان‌سازی در خراسان شمالی در گفت‌وگو با تیتر کوتاه از نبود مدیریت صحیح در خراسان‌شمالی گفت و بیان کرد: بارها دیدیدم در استان مدیرانی برسر کار آمدند که توانایی چرخاندن زندگی شخصی خودشان را هم ندارند پس چگونه می‌توان انتظار داشت این مدیر یک شهر را اداره کند.
" مهدی نظافتی " که مدیر ساخت پروژه‌های بزرگ بسیاری در مرکز استان خراسان شمالی بوده و هست، افزود: از آن جایی که اجاره مسکن سر به فلک کشیده است یعنی نیاز مردم به داشتن و خرید مسکن هم زیاد است و از آن جایی که قدرت خرید مردم پایین آمده خرید و فروش هم به حداقل خود رسیده است.
توجیه اقتصادی ساخت، پایین است
وی تصریح کرد: توجیه اقتصادی ساخت در این استان خیلی پایین است و سرمایه‌گذار در عمل تمایلی به کار کردن ندارد و بر خلاف این که ما در رتبه‌ی دوم فقر و فلاکت کشور هستیم باید بگویم استان ما استان فقیری نیست، استانی پر از منابع و نیروی انسانی قوی است که به نظر من به خاطر فقر مدیریتی دچار این مشکلات عمیق و فقر و فلاکت موجود شده ایم.
او از روند اداری امور ساخت‌وساز هم گلایه‌مند است: مشکل عمده‌ای که در ساخت‌وساز داریم مراحل اداری آن است که چون دو منطقه مختلف داریم می‌بینیم که یک‌سری کارها در یک منطقه بسیار راحت پیش می‌رود ولی در منطقه‌ی دیگر همه مراحل همان کار خیلی زمان بر می‌شود که متوجه می‌شویم این مشکلات ناشی از مدیریت آن مجموعه است.
وی بیان کرد: مثلا ما ساختمانی با ۹ سقف برای ساخت داریم، می‌خواهیم یک سقف اضافه بگیریم و کاری که می‌توانستیم در ۱۴ ماه جمع کنیم، ۶ ماه است که هنوز نتوانستیم حتی پروانه شروع را بگیریم!
مشکلی که در خراسان شمالی هست در استان دیگر نیست
نظافتی که مانند همکار خود بخشی از سرمایه‌اش را به استان دیگری برده است اظهار کرد: در مازندارن هم ساخت‌وساز داریم که چه از نظر مرتفع سازی برای تراکم ساختمان و از هر نظر دیگری برای جذب سازنده‌ها و برای این که شهرشان تبدیل به مکانی برای درآمدزایی برای مردم همان شهر شود خیلی استقبال می کنند و همین استقبال‌شان انگیزهمن را برای سرمایه‌گذاری بیشتر کرده است. اینجا در بجنورد به ما کارتی برای انبوه‌سازی به عنوان سازنده ندادند در حالی که این مساله در سایر استان‌ها بسیار عادی است و هر کسی وقتی یک مقدار ساخت‌وساز داشته باشد می‌تواند آن کارت را بگیرد ولی در مازندران در همان اولین باری که برای گرفتن پروانه مراجعه کردیم شهرداری آن‌جا وقتی فهمید ما از یک شهر دیگر به آن‌جا برای سرمایه‌گذاری رفتیم، خیلی استقبال کرد، کارت انبوه‌سازی را به من دادند و به طور کامل با برنامه‌های‌مان آشنا شدند و حتی ما را برای مسیر راحت‌تر اجرای امور راهنمایی کردند تا برای بسیاری از موارد اذیت نشویم. من برای سرمایه گذاری در شهر سرخ‌رود مازندران مورد استقبال گرم مردم و مسئولان این شهر قرار گرفتم که برایم انگیزه ادامه کار در آن جا را ایجاد کرد و همین جا هم از مهمان‌نوازی‌شان ممنونم.
یک ناظر و مجری ساختمان سازی در بجنورد با اشاره به رکود ساختمان‌سازی در خراسان شمالی گفت: به نظر من نبود پول در استان بزرگ‌ترین و اولین مشکل است، ساختمان‌سازی وقتی کم می‌شود نتیجه‌ی نبود پول است.
احسان فرید افزود: ناظران نمی‌توانند به عنوان شغل به ساخت‌وساز نگاه کنند چرا که هم کار خیلی کم شده و از سوی دیگر افراد وارد شده به این صنعت هم خیلی زیاد شده است. وی که ناظر و مجری بسیاری از پروژه‌های عمرانی بجنورد بوده است، تصریح کرد: وقتی پول کافی برای ساختمان نباشد سازنده‌ها می‌خواهند با هر کیفیتی ساختمان را جمع کنند و هر طوری که شده در اصطلاح سرو‌ته آن را هم بیاورند که خیلی باید نظارت بیشتری داشته باشیم تا جلوی کارهای غیر قانونی و ضرر ده را بگیریم.
صرفه‌ی اقتصادی وجود ندارد
«فرید» که عضو نظام مهندسی خراسان شمالی هم هست درمورد توجیه اقتصادی ساخت و ساز این‌گونه گفت: هزینه ساختمان با این قیمت‌ها خیلی زیاد شده است و واقعا صرفه‌ی اقتصادی ندارد.
او که قبلا در زمینه صنعت ساخت‌وساز هم فعالیت داشت بیان کرد: باید بگویم تا وقتی که قیمت خرید و فروش به قیمت مصالح برسد که به طور حتم زمان بر هم خواهد بود، برای سازنده خیلی توجیه و صرفه‌ی اقتصادی ندارد و در زمینه خرید مسکن توسط مردم هم باید بگویم ابتدا باید دید اصلا پولی دست مردم هست که خرید و فروش صورت بگیرد؟ الان با این وضعیتی که در آن هستیم پولی نیست، کشاورزی خوابیده است و پولی به شهر نمی آید. کشاورزان نتوانند خرید کنند در عمل مسکن می‌خوابد و مسکن هم بخوابد ۵۰ تا ۶۰ درصد کارهای دیگر هم که همه به مسکن مرتبط هستند ناتوان و غیرفعال می‌شوند.
نیاز مردم به مسکن مشخص است، پول نیست
این مهندس عمران در ادامه‌ی صحبت‌هایش اضافه کرد: نیاز مردم به داشتن مسکن بالا هست و آن‌هایی که پول دارند در متراژ بالا خرید و فروش می‌کنند ولی برای آن‌هایی که پول ندارند یا متقاضیان به دنبال متراژ پایین هستند که فردی نمی‌سازد چرا که مشتری های‌شان دست به نقد نیستند و راحت نمی‌توانند هزینه‌اش را بدهند و یا باید حاشیه‌ها و مکان‌های دور افتاده با کیفیت پایین بسازند و یا اصلا قدرت خرید هیچ نوع ملکی را با توجه به هزینه‌های زیاد آن ندارند.
وی یادآور شد: به طور کلی یک از مشکلات مهم این صنعت هزینه‌های زیادی است که برای شروع کار لازم است و مهم‌ترینش هم شامل گرفتن پروانه می‌شود.
نوسان قیمت‌ها یکی از مشکلات است
دیگر ناظر و مجری عمرانی استان نیز درباره‌ی صنعت ساخت و ساز معتقد است: ساخت‌وساز در دست افرادی قرار گرفته است که سرمایه اش را دارند، نه دانش آن را؛ ولی از جمله مشکلات این صنعت پایین بودن تعرفه دستمزد خدمات مهندسی، عدم وجود بیمه تامین‌اجتماعی، عدم تعامل و هماهنگی مهندسان سطح شهر در جزئی‌ترین امور، نوسان قیمت‌ها در مصالح و به طبع آن حقوق و دستمزدها و حق و حقوق کارگری و مواردی این چنینی است.
" سعید سعادت " که خود از مهندسان عمران استان است افزود: ساخت و سازهایی که در شهر انجام می‌شود کم نیستند ولی از آن طرف مهاجرت از روستا به شهر هم خیلی زیاد است و دلیل این مهاجرت‌ها هم عدم‌مدیریت مناسب برای بحث کشاورزی، نبود آب و مواردی این چنینی است.
وی تصریح کرد: سطح توقعات هم فرق کرده است و در گذشته اگر در یک خانه چندین خانواده با هم زندگی می کردند الان به این صورت نیست.
ساخت و ساز نیاز ضروری استان و کشور است
وی درباره‌ی رکود ساخت‌وساز و تاثیرش در زندگی معیشتی مهندسان اشاره و بیان کرد: قطعا رکود ساخت‌وساز در معیشت قشر مهندسان و خانواده زیر مجموعه آن تاثیر بیشتر و مستقیم را خواهد داشت و این را هم اضافه کنم درست است که فقر و فلاکت بیداد می‌کند ولی نیاز به ساخت‌وساز و مسکن یکی از نیازهای ضروری استان و کشور است.
سعادت توضیحاتش را این گونه تکمیل کرد: غیر از بحث نیاز، ساخت‌وساز خودش یک صنعت و یک گردش مالی بزرگ در کشور و استان را به وجود می‌آورد و چندین خانواده در استان از جمله کارگر، عمله، بنا، تکنسین، مهندس، کاسب، کارخانه دار، دارنده ماشین‌آلات و تعدادی دیگر از مردم از این راه نان می خورند که این موارد نباید نادیده گرفته شود.
هزینه‌ای برابر با کلان شهرها
یکی از کارشناس رسمی دادگستری در امور ثبتی نیز در خصوص ایجاد مسکن در خراسان شمالی گفت: با توجه به این‌که با اعلام رسمی دولت درخصوص این‌که خراسان‌شمالی دومین استان محروم کشور است به نظر می‌رسد مهم ترین دلیل گرانی مسکن در این استان بالا بودن هزینه‌ها از قبیل هزینه‌های مصالح ساختمانی و هزینه‌های دولتی در این استان است، چراکه در این استان هزینه‌ها برابر کلان شهرها و در آمدها به نسبت خیلی کم تر از کلان شهرها است.
" حکمت شیردل " افزود: در ارزیابی املاک و قیمت گذاری‌ها دیده می‌شود که قیمت ملک در خراسان شمالی با شهرهای شمالی کشور و حتی قسمت‌های متوسط شهر مشهد یکی است که این شرایط سختی را برای خریداران مسکن و به طبع متقاضیان اجاره مسکن در استان ایجاد کرده است.
تراکم و رفتار حرفه‌ای مسئولان دیگر استان‌ها و جذب سرمایه گذاران
او که کارشناس در نقشه‌برداری و مسایل مرتبط با عمران نیز هست، افزود: ضمن این‌که ساخت و ساز در شهرهای بزرگ از قبیل مشهد، ساری و گرگان با توجه به بالا بودن تراکم و رفتار حرفه‌ای شهرداری‌ها بسیار آسان‌تر و به صرفه‌تر است که بیشتر هم مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد، یا اگر بخواهم به صورت ساده‌ای مثال بزنم شما با خرید یک زمین ۲۰۰ متری در شهرهای بزرگ استان‌های مجاور دارای ۶ واحد مسکونی خواهید شد در حالی که با همان هزینه در خراسان شمالی دارای سه واحد مسکونی می‌شوید.
وی تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات به طور مشخص در مورد شهر بجنورد این است که به دلیل محصور شدن در کوهستان شاهد نبود زمین مرغوب و با کیفیت هستیم.
هزینه‌ها را کاهش دهند
وی عنوان کرد: پیشنهاد من برای رفع حدودی مشکل ساخت و ساز و تامین مسکن برای مردم این است که هزینه‌ی پروانه‌های ساخت، هزینه دریافت اشتراکات و در مجموع هزینه‌های دولتی به واسطه محرومیت این شهر پایین بیاید و این مستلزم تصمیم‌گیری در شورای مسکن متشکل از فرمانداری، شورای شهر، شهرداری، راه و شهرسازی و حتی بنیاد مسکن است. چرا که بسیاری از هزینه‌های ساخت و ساز شامل این موارد می‌شود. از دیگر پیشنهادات من الحاق به طرح در روستاها و ورود به محدوده و تغییر کاربری در شهرداری‌ها است که به صورت مطالعه توسط متخصصان صورت پذیرد.
وی یادآور شد: دادن خدمات شهری، به زمین‌های حاشیه‌ی شهر این موضوع را تا حد زیادی مرتفع خواهد کرد.
منبع:تیتر کوتاه
