بیمه قراردادی است که طی آن ریسک مشخصی از یک طرف قرارداد که بیمه‌گذار نامیده می‌شود، به طرف دیگر که بیمه‌گر نامیده می‌شود، در ازای پرداخت وجه که حق بیمه نامیده می‌شود، مطابق اصول بیمه منتقل می‌شود. بیمه انواع مختلفی دارد و بعد از شناسایی گسل‌های فعال در تهران، موضوع بیمه کردن منازل مسکونی دارای اهمیت شد.در ایران بیمه مستقل در زمینه زلزله تعریف نشده و بیمه زلزله زیرمجموعه بیمه آتش‌سوزی است. به‌نظر می‌رسد ضرورت مستقل شدن بیمه زلزله از بیمه آتش‌سوزی در ایران چندان احساس نمی‌شود. در قانون تملک آپارتمان‌ها آمده است مدیران مجتمع‌های مسکونی موظفند ساختمان و مجتمع مسکونی را در برابر حوادثی مانند آتش‌سوزی، صاعقه و انفجار بیمه کنند، اما متاسفانه این وظیفه قانونی چندان در بین مردم جدی گرفته نمی‌شود. شاید بتوان گفت حدود ۲۰ درصد ساختمان‌های داخل کشور دارای بیمه‌نامه آتش‌سوزی مستقل هستند و این آمار به‌خوبی نشان می‌دهد که ما تا چه میزان در این زمینه عقب هستیم. متاسفانه بیمه منازل مسکونی و بافت‌های فرسوده چندان در ایران جدی گرفته نشده و باید در این بخش حمایت دولتی انجام شود، اما به‌نظر می‌رسد برای نهادینه کردن این فرهنگ باید از مردم شروع کنیم، چراکه ضرورت بیمه کردن منازل مسکونی بسیار احساس می‌شود. در سال‌های گذشته مشاهده کردیم که حوادثی مانند سیل در شهرهای مختلف ایران مانند لرستان و گلستان تا چه به میزان به اموال مردم آسیب وارد کرد و باعث شد برخی از ساکنان این شهرها تمام دارایی‌هایی خود را از دست بدهند. متاسفانه در ایران تا زمانی که افراد متحمل خسارت نشوند به فکر بیمه کردن دارایی خود نخواهند افتاد.برآورد هزینه بیمه منازل و مجتمع‌های مسکونی متفاوت است، اما این بیمه طی یک فرآیند مشخص انجام می‌شود و یک نرخ ثابت در این باره وجود دارد. آنچه مسلم است هزینه بیمه این محل‌ها چندان زیاد نیست و مدیران ساختمان می‌توانند از محل شارژ ساختمان این هزینه را پرداخت کنند. مطابق با نظر بیمه‌گذار افراد، اسباب و اثاثیه اعم از خودرو و وسایل موجود در خانه بیمه خواهند شد.ممکن است بیمه‌گذار تمایل داشته باشد افراد ساکن را بیمه‌ مسئولیت افراد ثالث کند؛ در این زمینه هیچ محدودیتی وجود ندارد و بیمه بستگی به نظر بیمه‌گذار دارد.

شرایط بیمه بافت‌های فرسوده در ایران متفاوت است و به‌نظر می‌رسد مالکان این بافت‌ها باوجود اینکه نیازمند تهیه این بیمه‌نامه هستند، چندان به این موضوع توجه نمی‌کنند و نگاه ویژه‌ای به این بخش نشده است. بهتر است یارانه‌ای ازسوی دولت به بیمه‌گذار و بیمه‌گر برای پوشش بیمه در بافت‌های فرسوده داده شود. باید حمایت‌های دولتی متوجه بیمه بافت‌های فرسوده شود، چراکه ساکنان بافت‌های فرسوده توان چندانی برای هزینه کردن در این بخش ندارند. به نظر بنده اگر الزامی ازسوی شهرداری‌ها برای بیمه منازل مسکونی اعمال شود، می‌تواند به فرهنگ‌سازی در این زمینه کمک کند. اگر شهرداری‌ها دریافت پایان کار یک ساختمان را منوط به دریافت بیمه آتش‌سوزی کنند با گذر زمان این فرهنگ در بین مردم جا خواهد افتاد، اما متاسفانه ما در این بخش با شرایط ایده‌آل بسیار فاصله داریم و موقعیت ما در بحث بیمه مجتمع‌های مسکونی نسبت به کشورهای منطقه بسیار عقب است. به‌عنوان مثال ترکیه با در این زمینه فرهنگ‌سازی کرد و به‌واسطه پوشش زیاد بیمه‌ای منازل مسکونی ظرف کمتر از یک سال توانست بازسازی منازل تخریب‌شده از زلزله سال گذشته را به پایان برساند، اما اگر این اتفاق در ایران رخ می‌داد بدون تردید تا سال‌های سال درگیر این موضوع می‌بودیم. در پایان باید به این نکته اشاره کنم که همان‌گونه که بیمه‌نامه شخص ثالث مهم است و تمام خودروهای موجود در خیابان‌ها دارای این بیمه‌نامه هستند، تمام منازل و مجتمع‌های مسکونی هم باید تحت پوشش بیمه آتش‌سوزی قرار بگیرند.