امروز زندگی بدون اینترنت ممکن نیست و این یک ادعای بزرگ نیست، چرا که باوجود توسعه و کاربرد اینترنت در دنیا این اتفاق نزدیک به واقعیت است. دنیا با پیشرفت فناوری و پدید آمدن اینترنت، دچار تغییرات زیادی شده است، آنچنان این تغییرات زیاد است که می‌توانیم دنیا را به قبل از به‌وجود آمدن اینترنت و بعد از آن تقسیم کنیم. تعداد بی‌شماری از اطلاعات در اینترنت بارگذاری می‌شود و به‌طورحتم شما هم از خدمات آنلاین برای اهداف مختلفی از جمله خرید کالا، مشاهده ویدئو، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و همچنین خدمات پزشکی در حوزه سلامت استفاده کرده‌اید. حوزه سلامت الکترونیک در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری‌های زیادی را به خود جذب کرده است، به‌طوری که در سال ۲۰۲۱، بیش از ۷۶ استارت‌آپ سلامت یونیکورن شده‌اند، همچنین همه ما به‌احتمال زیاد با خدمات آنلاین پزشکی توسط وب‌سایت‌ها آشنایی داشته و از آن استفاده کرده‌ایم. حوزه پزشکی آنلاین در جهان سابقه بیشتری داشته و از سال‌های گذشته بین کاربران محبوب بوده است. در ایران نیز بعضی شرکت‌ها اقدام به راه‌اندازی سیستم آنلاین پزشکی از طریق سایت و اپلیکیشن کرده‌اند که نمونه‌های موفق ایرانی در این زمینه هستند، اما وضعیت حوزه سلامت الکترونیک در ایران چگونه است؟ این پرسشی بود که برای پاسخ به آن، در این گزارش سراغ فعالان عرصه ارائه خدمات پزشکی آنلاین رفتیم. صمت در این گزارش به بررسی نقش استارت‌آپ‌ها در توسعه خدمات آنلاین و چالش‌های موجود در این عرصه پرداخته است.  سال‌ها طبابت در مناطق محروم باعث شد به‌خوبی جای خالی پزشکی آنلاین را درک کنم. همواره یک‌سری معضلاتی را در هنگام کار پزشکی می‌دیدم که متوجه شدم که نواقصی در نظام سلامت کشور ما وجود دارد که لازم است پزشکی آنلاین و ارائه خدمات درمانی از راه دور توسعه یابد. بسیاری از بیماران در مناطق دورافتاده توانایی دسترسی به پزشکان را ندارند، به‌همین دلیل می‌توان با فرهنگ‌سازی و ارائه این خدمات، سطح درمان یک منطقه را بالا برد. اینکه افراد در مناطق دورافتاده برای درمان بیماری‌های مزمن و... بتوانند به‌جای چندین‌بار مراجعه به پزشک تنها یک الی ۲ بار مراجعه کنند و در بقیه موارد، به‌صورت آنلاین به آن در ارتباط باشند، می‌تواند به سیستم نظام بهداشت و سلامت کشور ما کمک کند. به‌طورکلی این ۲ مقوله جدا از همدیگر نیستند. به‌اعتقاد من، ارائه خدمات پزشکی آنلاین و حضوری، ۲ عنصر تفکیک‌شده نیستند و می‌توانند در کنار همدیگر به ارتقای نظام سلامت کشور کمک کنند و به‌عبارتی مکمل همدیگر هستند. در ارائه خدمات‌پزشکی به‌صورت آنلاین نه‌تنها می‌توان خدمات شبانه‌روزی را به مردم در مناطق دورافتاده ارائه داد که در بسیاری از موارد، از حضور این مردم در مراکز درمانی کاسته می‌شود، بلکه کاهش هزینه‌ها را هم به‌دنبال دارد. یکی دیگر از بحث‌هایی که در پزشکی آنلاین می‌توان به‌خوبی آن را دنبال کرد، تغییر شیوه و سبک زندگی است. اینکه افراد بتوانند همیشه به مشاور و روان‌درمانگر دسترسی داشته باشند، می‌تواند به درمان اعتیاد و حتی درمان‌هایی چون چاقی یا بیماری‌های روانی بسیار کمک کند، همچنین اگر فردی نیاز به گروه‌درمانی یا مشاوره‌های طولانی‌مدت داشته باشد، می‌تواند از این روند بهره کافی را ببرد. ارائه زیرساخت‌ها برای توسعه شهروند الکترونیک، مهم‌ترین اقدام پیشرفت خدمات آنلاین پزشکی در کشور است. الزام وجود زیرساخت‌ها از سوی نهادهای بالادستی دولتی نظیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به‌شدت احساس می‌شود، در حقیقت با شکل‌گیری و رشد شهروند الکترونیک در کشور خدمات آنلاین پزشکی هم رشد پیدا خواهد کرد. به‌عبارت روشن‌تر، نیازمند قوانین بالادستی از سوی نهادهای دولتی هستیم، اینکه باید چارچوب‌های دقیقی در این زمینه طراحی شود و پزشکان بدانند که تا چه حد می‌توانند دارو تجویز کنند، از مواردی است که نیازمند شفاف‌سازیاست. گفتنی است، مهم‌ترین مولفه برای ماندگاری یک استارت‌آپ، نوآوری و بروزرسانی آن است. این امر در فناوری‌های سلامت‌پایه بیش از هر چیز خود را نشان می‌دهد. به‌اعتقاد من، باید رهبران استارت‌آپ‌ها توجه داشته باشند، آنچه با خود به بازار می‌آورند، هم جدید و هم به‌روز باشد، همچنین اگر استارت‌آپی می‌خواهد در حوزه سلامت به فعالیت بپردازد و در نهایت، فرآیند تجاری‌سازی موفقی را تجربه کند، باید سرعت عمل بالایی داشته باشد.