نمایشگاه کتاب تهران و چالش برگزاری فیزیکی یا مجازی

به گزارش آنا، بیش از شیوع ویروس کرونا همه فعالیت‌های فرهنگی و هنری را با چالش‌های جدی مواجه کرد. رویدادها و فعالیت‌های جاری فرهنگی لغو شده یا به تعویق افتاد. یکی از این رویدادهای فرهنگی که به خاطر ویروس ناخوانده کرونا چاره‌ای به‌جز تعویق و تغییر شکل برگزاری نداشت، نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بود.

سی‌وسومین دوره این رویداد فرهنگی باید به روال هرساله در بهار سال ۹۹ برگزار می‌شد که این‌گونه نشد. پس از آن اعلام شد که نمایشگاه در مردادماه به صورت فیزیکی برگزار خواهد شد که با توجه به تداوم شرایط کرونایی آن گزینه نیز منتفی شد.

سرانجام متولیان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران اعلام کردند که نمایشگاه سال ۹۹ به صورت مجازی در هفته نخست بهمن‌ برگزار خواهد شد.

این نمایشگاه با مشارکت هزار و ۷۳۲ ناشر داخلی و ۱۸۰ ناشر خارجی با عرضه بیش از ۱۲۰ هزار عنوان کتاب از سوی ناشران، از اول بهمن ۱۳۹۹ آغاز به کار کرد. ساعت بازدید و خرید در این نمایشگاه مجازی به صورت ۲۴ ساعته بود و کتاب‌های ناشران داخلی با تخفیف ۲۰ درصدی و کتاب‌های ناشران خارجی با تخفیف ۵۰ درصدی ارائه شد.

نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران قرار بود تا ۶ بهمن ادامه داشته باشد. با توجه به استقبال علاقه‌مندان کتاب و البته مشکلاتی که در روند خرید اینترنتی کتاب‌ها پیش آمد، اول برای دو روز و تا پایان چهارشنبه و در مرتبه دوم تا ساعت ۲۴ روز جمعه ۱۰ بهمن‌ ادامه پیدا کرد.

با این حال از همان روزهای اول برگزاری نمایشگاه، بسیاری از کاربران با کندی سایت و روند انتقال به صفحات پرداخت مواجه شدند. این موضوع بسیاری از خریداران را آشفته و سردرگم کرد، چراکه برای خرید کتاب موردنظرشان باید زمان زیادی را صرف می‌کردند.

در این رویداد فرهنگی متقاضیان با مراجعه به سایتی که در آن ناشران غرفه‌های مجازی داشتند، کتاب خود را انتخاب کرده و پس از ثبت‌نام، واریز مبلغ کتاب و درج نشانی، محصولات خریداری‌شده از سوی ناشران برای آنها به صورت رایگان ارسال می‌شد. این ارسال رایگان هم با توافق معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران انجام شد.

تجربه نمایشگاه مجازی در سال کرونایی

در پایان برگزاری این نمایشگاه و طبق آمار «خانه کتاب و ادبیات ایران» یک میلیون و ۲۵۴ هزار و ۵۹۹ نسخه کتاب به ارزش ۶۴۰ میلیارد و ۲۵۸ میلیون و ۷۷ هزار و ۵۶۸ ریال در این نمایشگاه به فروش رفت.

برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت مجازی تجربه جدیدی بود که شاید باید سال‌ها پیش به موازات برگزاری نمایشگاه فیزیکی اتفاق می‌افتاد.

برگزاری نمایشگاه به این شکل شاید شلوغی و شور و اشتیاق برگزاری فیزیکی را نداشت، اما فرصت‌های جدیدی را پیش‌روی اهالی فرهنگ و فعالان صنعت نشر باز کرد. علاوه بر صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌های برگزاری و حل مشکل رفت‌وآمد اهالی تهران و سایر نقاط کشور به محل برگزاری نمایشگاه، شفافیت در کیفیت و تعداد ناشران و کتاب‌های ارائه‌شده نیز می‌تواند یکی از امتیازات این نمایشگاه باشد.