اقتصاد مقاومتی؛ نسخه نجات
سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در سال ۱۳۹۲ ازسوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد و آبان ۱۳۹۷ دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور از نامگذاری روز ۲۹ بهمن با عنوان روز اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی در تقویم جمهوری اسلامی خبر داد.
رهبر معظم انقلاب هم، نخستین بار شهریور ۱۳۸۹ در جمع کارآفرینان کشور به تحقق اقتصاد مقاومتی و نقش آن در اقتصاد مقاوم و پویا اشاره فرمودند.
در بند نخست سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، کارآفرینی یکی از عوامل مهم برای رسیدن به نقطه مطلوب اقتصادی بیان شده است. در این بند بر تامین شرایط و فعالسازی امکانات و منابع مالی و سرمایههای انسانی و علمی کشور بهمنظور توسعه کارآفرینی تاکید شده است. همچنین این بند به حداکثر رساندن مشارکت مردم در فعالیتهای اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاریهای جمعی و تاکید بر ارتقای درآمد و نقش طبقات کمدرآمد و متوسط اشاره دارد.
کارآفرینی میتواند با توسعه انقلابی خود به شکلدهی یک اقتصاد مقاوم یاری رساند. کارآفرینی فردی، بستری برای حل مشکل اشتغالزایی و کمبود درآمد اقشار متوسط و پایین جامعه محسوب میشود.
کارآفرینی فناورانه با روند تبدیل علم به ثروت و تجاریسازی، زمینه جهشهای توسعهای را فراهم میکند. کارآفرینی اجتماعی، علاوه بر حل مشکلات اجتماعی، میتواند فرهنگ مسئولیتپذیری اجتماعی را در کشور نهادینه کند.
اقتصاد مقاومتی اقتصادی است که در شرایط غیرعادی همچون شرایط تحریمی که کشور ما سالها است با آن روبهرو است، پویا باشد و خلائی در تخصیص منابع آن ایجاد نشود.
ترکیب «اقتصاد مقاومتی» از سال ۱۳۹۲ با دستور رهبر معظم انقلاب ابلاغ شد و در دستور کار قرار گرفت. در چند سالی که از ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی گذشته تلاشهایی برای تحقق آن در سطح کشور نیز صورت گرفته که از جمله آن میتوان به افزایش صادرات غیرنفتی و کاهش نسبی وابستگی بودجه کشور به درآمدهای دلاری اشاره کرد، با این همه اقتصاد ایران هنوز هم وابسته به نفت است و هنوز هم کسری بودجه ناشی از کاهش درآمدهای نفتی کاستیهای تحقق این نقشه راه را گوشزد میکند.
با این همه بسیاری از کارشناسان معتقدند سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، راهبردی برای عبور از شرایط سخت اقتصادی است و مثبت بودن نرخ رشد اقتصاد بدون نفت ایران حاکی از موفقیت نسبی سیاستهای مقابله با تحریمهای اقتصادی در راستای راهبرد اقتصاد مقاومتی است.
اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی و تاکید بر مزیتهای تولید داخل و تلاش برای خوداتکایی است. حمایت از تولید ملی، کار و سرمایه ایرانی، محدودسازی اقتصاد دولتی و آزادسازی اقتصاد، توجه به نخبگان و بهرهگیری از فناوری نوین، جلوگیری از سوداگری و فعالیتهای غیرمولد، مردمیسازی اقتصاد و توانمندسازی آحاد مردم، اولویت تولید بر واردات و حمایت از خرید کالای داخلی، تدوین دقیق نقش دولت و مردم در تحقق اقتصاد مقاومتی، حمایت جدی مسئولان از تولید ملی و تحقق اقتصاد مقاومتی، حمایت صاحبان سرمایه و نیروی کار، تثبیت نرخ ارز در بازار، اشتغالزایی و ایجاد فرصتهای شغلی و تقویت نقش مردم و بالا بردن مشارکت مردمی از جمله راهکارهایی است که برای تحقق اقتصاد مقاومتی پیشنهاد شده است.
ما در این شماره صمت با بررسی مسیر پیموده شده تا امروز با آسیبشناسی این روند، به تشریح پیشنهادات کارشناسان صنعت ، معدن و تجارت برای موفقیت بیشتر در این مسیر پرداختهایم.
با این پرونده صمت همراه باشید.