صعود گذرای بورس
مجتبی دیبا-کارشناس بازار سرمایه
بورس تهران در هفته های گذشته شرایط باثباتی را پشت سر گذاشت و به دنبال کشف محدوده های جدید برای معامله گران بود. علاوه بر این در روزهای متعددی شاهد صعود قابل توجه شاخص کل بورس بودیم. با این وجود همچنان ریسک های متعددی عملکرد این بازار را تهدید می کند؛ از جمله آنکه بسیاری از معامله گران بازگشت دوباره بورس به روند سبزپوشی و تعادل را ناشی از حمایت های دولتی می دانند و معتقدند با کاهش اقدامات حمایتگرانه از این بازار، شاهد بازگشت دوباره شاخص کل به مسیر نزولی خواهیم بود.
صعود شاخص کل در دهمین ماه امسال به قدری شدت گرفت که نماگر در کانال ۱ . ۶ میلیون واحدی تثبیت شد و بسیاری از این کانال قیمتی با عنوان کف بازار یاد کردند. علاوه بر این بسیاری از معامله گران به تداوم این روند صعودی و حتی عبور شاخص از مرز ۱ . ۷ میلیون واحدی امیدوار شدند، اما این روند صعودی دیری نپایید، چراکه از ابتدای بهمن شاهد ریزش های قابل توجه در تابلو بورس و افت مداوم ارزش بازار سهام بوده ایم.البته باوجود روند رو به رشد بهای دلار در بازار آزاد، انتظارات تورمی محرک اصلی صعود بورس به شمار می رود؛ هرچند نرخ دلار نیمایی به مراتب پایین تر از قیمت آن در بازار آزاد است. اغلب شرکت های صادرات محور ارز خود را برمبنای نرخ دلار نیمایی یا نرخ دلار توافقی به کشور بازمی گردانند، از همین رو رشد قابل توجه نرخ دلار در بازار آزاد، آن طور که باید و انتظار می رود در سودآوری این شرکت ها موثر نبوده است.در ادامه باید تاکید کرد روند رو به رشد نرخ بهره بین بانکی، بهره بانکی و همچنین نرخ سود اوراق دولتی یکی از فاکتورهای مهم و اثرگذار بر عملکرد بورس تهران است که عملا مانع رشد شاخص متناسب با انتظارات تورمی می شود.
با این وجود روند رو به رشد نرخ بهره بین بانکی و همچنین افزایش نرخ موثر سود اوراق، اثرگذاری جدی بر عملکرد بازار سرمایه نداشته، زیرا در هفته های گذشته چشم انداز تورمی اقتصاد ایران به شدت مثبت برآورد شده است. علاوه بر این خبرهای برجامی نیز امیدوارکننده نیستند و همزمان پیش بینی افزایش نرخ سوخت در سال آتی چشم انداز تورم کشور را بیش از پیش مثبت می کند. بنا بر آنچه گفته شد افزایش نرخ بهره بین بانکی و حتی نرخ بهره اوراق بانکی، تنها در لحظه معامله گران را تحت تاثیر قرار می دهد. بااین وجود چنانچه کلیت بازار سنجیده شود، بازارهایی با ظرفیت رشد بالاتر، افزایش نرخ بیشتری را در مقایسه با نرخ سود اوراق و بهره بانکی از آن خود می کنند؛ به این ترتیب در روزهای گذشته بازارهای دلار و طلا بیشترین سودآوری را از آن خود کرده اند و همزمان بیشترین نقدینگی جذب این بازارها شده است.
باتوجه به اهمیت و اثرگذاری سهم های فلزی در بازار بورس تهران، بهای فلزات در بازار جهانی نیز اثرگذاری بالایی بر قیمت فلزات دارد.
در هفته های اخیر بازارهای جهانی فلزات تا حدودی احیا شدند؛ یعنی شاهد بازگشت دوباره نرخ فلزات به مسیر رشد بودیم. احتمال کاهش شتاب نرخ بهره دلار امریکا توسط فدرال رزرو را باید مهم ترین شاخص اثرگذار بر عملکرد نرخ فلزات در بازار جهانی دانست. این موضوع خبر خوبی برای کامودیتی ها و بازارهای جهانی بود.
البته رشد نرخ فلزات در هفته های اخیر محدود گزارش شده، زیرا صعود قابل توجه تقاضا در بازار فلزات، محرک اصلی خریدوفروش این فلزات است. چین می تواند به عنوان دومین اقتصاد بزرگ دنیا که سرانه مصرف فلزات در آن بالاست، چنین محرکی را ایجاد کند.
بااین وجود نمی توان به سیاست های این کشور و تحریک قابل توجه تقاضا ازسوی آن در آینده نزدیک امید داشت؛ به ویژه آنکه در هفته های اخیر شاهد شیوع دوباره کرونا در چین بوده ایم، زیرا این همه گیری دوباره تقاضای کامودیتی ها را در این کشور تحت تاثیر منفی قرار داده است.
