بازار سرمایه در انتظار شفافیت
بازار بورس طی ماههای گذشته و به بیانی دقیقتر از سال گذشته تاکنون، تحتتاثیر سیاستهای اشتباه با ضرر قابلتوجهی روبهرو شده است. افت قابلتوجه شاخص و از بین رفتن سرمایههای مردم، حاصل سیاستگذاری اشتباه بوده است.
در حالحاضر با وجود اینکه بسیاری از شرکتهای بورسی در ارزندهترین حالت خود قرار دارند و عملکرد مثبتی از خود به نمایش گذاشتهاند اما همچنان با جایگاه واقعی خود در بازار سرمایه فاصله دارند.
بازار سرمایه در موقعیت کنونی نسبت به مذاکرات وین، کندتر از سایر بازارها واکنش نشان میدهد. با این وجود، باید اعتراف کرد رفع تحریمها در میانمدت به نفع اقتصاد کشور خواهد بود و بازار سرمایه نیز از نتایج آن متاثر خواهد شد.
بسیاری از شرکتهای فعال در بازار سرمایه در حالحاضر در ارزندهترین حالت خود قرار دارند، هرچند شاخصها این ارزندگی را نشان نمیدهد.
در چنین شرایطی، حتی سیگنالهای منفی از روند مذاکرات وین، شرایط بازار سرمایه را بیش از این منفی نخواهد کرد.
در ادامه ذکر این نکته نیز ضروری است که وضعیت بازار سرمایه از متغیرهای کلان اقتصادی کشور و عملکرد سیاستگذاران تاثیر میگیرد. عملکرد بورس در یک سال گذشته و تحتتاثیر ابهام در سیاستهای اقتصادی یا بخشینگری در سیاستگذاری از سوی مسئولان بهشدت منفی شده است.
بلاتکلیفی در روند تدوین سیاستهای اقتصادی داخلی، نامشخص بودن شرایط بودجه، نبود دورنمایی روشن از سیاستهای اقتصادی دولت سیزدهم و همچنین نبود اجماع میان سیاستگذاران اقتصادی، همگی عملکرد بازار بورس را منفی میکنند.
با این وجود، چنانچه نتیجه ملموس و مثبتی از مذاکرات احیای برجام حاصل شود، میتوانیم به پشتوانه آن، برای یک بازه زمانی نهچندان طولانی شاهد مثبت بودن بازار سرمایه هم باشیم. اما بدون تردید این روند مثبت آنقدرها هم دوام نمیآورد، چراکه سایه بلاتکلیفیهای داخلی بهمراتب بیش از تحریمها بر بازار سرمایه اثرگذار است.
در ادامه ذکر این نکته نیز ضروری بهنظر میرسد که هر تغییری در شرایط مذاکرات به تغییر در بهای دلار منتهی
میشود.
درحالحاضر و در مواردی نگاه مثبتی درباره افزایش نرخ ارز و تاثیر آن بر عملکرد شرکتهای بورسی مطرح میشود. البته بالا رفتن نرخ ارز شاید برای مدت کوتاهی سودآوری شرکتها را افزایش دهد اما این تمام ماجرا نیست و در بلندمدت شرایط تغییر میکند، چراکه با تداوم تحریمها، چالشهای نقلوانتقال ارز، روزبهروز بیشتر میشوند.
در همین حال، شرکتهایی که محصول صادراتی تولید میکنند، در بازاریابی با چالشی جدی روبهرو خواهند شد. محدود شدن طرفهای خارجی و خریداران محصولات تولیدشده در ایران از دیگر نتایج تداوم تحریمهاست و در حالت کلی رفع تحریمها، به نفع اقتصاد کشور خواهد بود.
وجود دورنمایی روشن از آینده از اثرگذاری بیشتری بر بازارها برخوردار است.
روشن نبودن دورنمای بازار و بیاعتمادی به آینده، بزرگترین آسیب را به بازار سرمایه وارد میکند و مانع رشد شاخص تا حد انتظار میشود. تا زمانیکه شفافیت سیاستها چه از بعد اقتصاد داخلی و چه از بعد نتیجه مذاکرات روشن نشود، نمیتوان به آینده بازار امید داشت و تا زمانیکه نتیجه دور جدید مذاکرات برجام روشن نشود، نمیتوان بهدرستی دراینباره نظر داد.
البته در پایان باز هم باید ضمن تاکید بر ارزندگی بازار سرمایه ایران در موقعیت کنونی تاکید کرد که با وجود تمام ابهاماتی که بر روند بازار سرمایه سایه افکنده، این حوزه از ظرفیت ویژهای برای سرمایهگذاری برخوردار است و چنانچه سایه ابهامات از این بازار رفع شود، شاهد بهبود شرایط و رشد عملکردی این بازار خواهیم بود.