شوک قیمتی در بازار ملک نداریم
میثم مهرپور کارشناس بازار مسکن
آنچه تاکنون در کشور ما رخ داده، حاکی از آن است که بازارهای مالی همسو با یکدیگر حرکت میکنند، اما بازار مسکن بهدلیل رکودی که در آن گیر کرده، کمی با تاخیر خودش را به بازارهای دیگر میرساند و بنده پیشبینی میکنم که نهایتا بازار ملک در آینده افزایش نرخ را تجربه خواهد کرد و این امر اجتنابناپذیر است؛ اما رکود بخش مسکن ممکن است تا یکی، دو سال آینده هم بهلحاظ خرید و فروش و هم از بابت رشد نرخ ادامه یابد. منظور بنده رکود تورمی نیست و مشخصا قیمتها آنطور که شرایط اقتصادی ایجاب میکند، بالا نمیرود.
شاید نرخ ملک در کوتاهمدت افزایش نیابد، اما به هر روی، گرانی و جهش نرخ ملک را در آینده تجربه خواهیم کرد. علت این امر هم مشخص هست؛ چراکه وضعیت اقتصادی در مسیری حرکت میکند که خیال ثبات ندارد. همانطور که در چند سال اخیر شاهد آن بودیم، تورم و افزایش نرخ ارز و در کنار آن ناترازیهای مختلف در بخش انرژی، ضربههای مهلکی به بدنه اقتصاد ما وارد کرده است و مسلما نرخ بازار مسکن هم از قاعده مستثنا نیست و درگیر هزینههای تولید خواهد شد.
بخش بزرگی از هزینههای ساختوساز به نهادههای موردنیاز برای تولید مسکن از جمله سیمان، فولاد یا دستمزد نیروی انسانی بازمیگردد، بنابراین با این شرایط این موضوعات بر نرخ نهایی ساختوساز تاثیر خواهد گذاشت، اما همانطور که گفته شد، زمان دقیقی برایش نمیتوانیم در نظر بگیریم و باید منتظر باشیم تا ببینیم آینده اقتصادی کشور به کدام سمت حرکت میکند. بنده معتقدم شوک قیمتی در بازار ملک سریع اتفاق نخواهد افتاد.
شرایط کلی بازار متاثر از سیاستهای اقتصادی دولت است، بلاتکلیفی فعلی بازارها بهدلیل رشد چندباره نرخ ارز بوده که بر بازار طلا هم تاثیر مستقیم گذاشته است؛ در نتیجه سیاستهای اقتصادی دولت بر این بازارها تمرکز دارد. اگر دولت بخواهد در ماههای آینده بهصورت دستوری اعتمادسازی را در حوزه بورس انجام دهد، ممکن است بخشی از نقدینگی بهسمت بورس هم حرکت کند، زیرا ارز نیمایی حذف و بازار توافقی ایجاد شده است، بهطبع این شرایط بهنفع شرکتهای صادراتی در بورس تمام میشود. این موضوعات دلیلی بر این شده است که در حال حاضر نقدینگیها بهسمت بازار مسکن نرود و این بازار در یک حاشیه امن موقتی قرار بگیرد.
در حال حاضر، ذهن سوداگران و دلالان بهسمت دلار، ارز و شاید بورس معطوف شده و این فرصت خوبی برای متقاضیان مصرفی بازار مسکن است تا نیازهای واقعی خود را تامین کنند و از حباب قیمتی در این حوزه در امان بمانند. ممکن است حرفهایهای بازار مسکن از این فرصت پیشآمده برای مقاصد سرمایهگذاری استفاده کنند، اما بعید میدانم که مردم عادی سرمایههای خود را بهسمت بازار مسکن ببرند. اصولا با شدت گرفتن تنشهای سیاسی و جنگهای منطقهای، نرخ مسکن بالا نمیرود و از سوی مقابل، نرخ ارز و طلا رشد میکند. بهطبع در زمانی که در آینده این اتفاقات کمرنگ شود و ثبات به منطقه برگردد، مسکن به شرایط گذشته برمیگردد و دوباره رشد نرخ را شاهد خواهیم بود. من در حوزه مسکن رکود کوتاهمدت را پیشبینی میکنم و معتقدم شرایط بازار مسکن از این حالت خارج میشود. باید بازار مسکن را از حالت سرمایهای خارج کنیم و سمتوسوی مصرفی به آن ببخشیم. باید مجوزهای ساختوساز تسهیل و سیاستهای حمایتی اعمال شود، در غیر این صورت در روال فعلی چرخه نرخگذاری بخش مسکن بعد از یک استراحت کوتاه دوباره رشد خواهد کرد.