دغدغه‌مندان محیط‌زیست نگرانند!
پوریا شایان‌مهر ـ کارشناس کشاورزی و محیط‌زیست
در شورای راهبری برای انتخاب هرکدام از اعضای کابینه دولت چهاردهم، کمیته‌ای تشکیل شده است تا با نظر و رأی نهایی اعضای این کمیته‌ها، اعضای پیشنهادی کابینه مشخص شوند. در این میان، کمیته محیط‌زیست با یکی از عجیب‌ترین ترکیب‌ها، پرسش‌برانگیزترین لیست را برای ریاست سازمان حفاظت محیط‌زیست ارائه داده که دغدغه‌مندان محیط‌زیست را با شائبه مهندسی و چینش گزینه‌ها مواجه کرده است. این وضعیت با شعار تخصص‌گرایی رئیس‌جمهوری منتخب همخوانی چندانی ندارد و بین فعالان محیط‌زیست و کارکنان این نهاد بزرگ، مهم و اثرگذار، نگرانی‌هایی ایجاد کرده است.
بسیاری از مرتبطین حوزه محیط‌زیست بعد از معرفی ۱۵ نامزد موردنظر کمیته محیط‌زیست برای رسیدن به ۵ گزینه نهایی با یک علامت تعجب بزرگ مواجه شده‌اند و حتی این روند موردانتقاد رسانه‌های نزدیک به جریان دولت چهاردهم هم قرار گرفته است.
از میان این ۱۵نفر، ۵ نفر هیچ نسبتی با محیط‌زیست نداشته و حتی یک روز هم در سازمان حفاظت محیط‌زیست سابقه ندارند. قرار گرفتن این ۵ نفر در لیست ۱۵نفره از میان ۵۷ گزینه بررسی‌شده در حالی است که متاسفانه مدیران باسابقه و متخصص سازمان محیط‌زیست حذف و از روند انتخاب کنار گذاشته شده‌اند. چطور ممکن است چهره‌هایی که همگی سابقه مدیریت در ستاد سازمان و استان‌های متعددی را در کارنامه داشته و در حوزه محیط‌زیست تخصص دارند؛ حذف شوند، اما چنین گزینه‌هایی که سازمان حفاظت محیط‌زیست را از نزدیک ندیده‌اند و با مدیریت این نهاد مهم آشنا نیستند، در لیست نهایی قرار بگیرند؟
جالب اینجاست که وجه مشترک برخی مدیران محیط‌زیستی که حذف شده‌اند؛ اختلاف با یکی از اعضای کمیته محیط‌زیست است و گفته می‌شود همین باعث حذف آنها از روند بررسی نهایی شده است! جالب‌تر اینکه شائبه‌هایی مبنی بر ارتباط نزدیک و آشکاری برخی از اعضای لیست پیشنهادی با اعضای کمیته محیط‌زیست نیز مطرح است. حتی این شائبه نیز مطرح است که برخی از این افراد، فقط به‌خاطر همین ارتباط و نه تخصص و سابقه محیط‌زیستی در لیست قرار گرفته‌اند!
خلاف گروه ۵ نفره اول که حتی یک روز هم در سازمان محیط‌زیست سابقه ندارند؛ ۵ نفر دیگر از اعضای این لیست، در یک بازه زمانی کوتاه در دوره ریاست معصومه ابتکار در این سازمان مسئولیت داشته‌اند. یکی تنها ۹ ماه مدیر اداره محیط‌زیست کلانشهری بوده و در نهایت هم از این اداره غیرکلیدی و نامهم برکنار شده است. دیگری در دوره‌ای بسیار کوتاه در سازمان محیط‌زیست، مسئولیت داشته و به‌دلیل کهولت سن گزینه مناسبی برای محیط‌زیست که نیروهای به‌روزشده و چالش‌های جدید و خاص خود را دارد، نیست. قطعا نیروهای متخصص باسابقه‌تری هستند که می‌توانند بر برخی افراد معرفی‌شده ارجحیت داشته باشند.
البته کمیته محیط‌زیست به نیروهای باسابقه در سازمان اظهار لطف کرده و ۵ نفر را هم از میان آنها در لیست ۱۵نفره خود قرار داده است. همگی این چهره‌ها از متخصصان محیط‌زیست و مدیران باسابقه در سازمان هستند، اما این اقدام کمیته در مواجهه با سرمایه‌ها و داشته‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست، قرار دادن آن ۱۰ نفری را که ارجحیت چندانی برای ریاست سازمان محیط‌زیست ندارند، جبران نمی‌کند.
اینکه کارگروه انتخاب رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست دولت چهاردهم به ریاست معصومه ابتکار، ۷۰ درصد از افراد موردنظر را از میان مدیران خارج از سازمان، فاقد تخصص محیط‌زیستی و مدیرانی با سابقه کوتاه در محیط‌زیست در دوره ریاست وی انتخاب کند و با حذف بسیاری از مدیران متخصص و باسابقه و ریشه‌دار در سازمان محیط‌زیست، فقط ۳۰ درصد این لیست را به سرمایه‌های این نهاد اختصاص دهد، با نظر رئیس‌جمهوری منتخب یا رئیس شورای راهبری همخوانی دارد؟ اگر چنین نیست، آیا نیازی به تجدیدنظر در تصمیمات کمیته محیط‌زیست وجود ندارد؟
آیا این نوع چینش در لیست ۱۵نفره کمیته محیط‌زیست رنگ و بوی مهندسی برای اعمال‌نظر یک فرد خاص در روند انتخاب رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست ندارد؟
در نهایت فارغ از همه این مسائل و چالش‌هایی که کارگروه محیط‌زیست به‌وجود آورده است؛ آیا وقت آن نرسیده که برای نخستین‌بار رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست از درون این سازمان انتخاب شود؟ این سازمان در ۴۵ سال گذشته، ۹ رئیس به خود دیده است اما هیچ‌کدام از این افراد از درون این سازمان انتخاب نشده‌اند. این روند در طول این سال‌ها چیزی جز سرخوردگی و بی‌انگیزگی نیروهای توانمند این سازمان را به‌دنبال نداشته است. از رئیس‌جمهوری منتخب انتظار می‌رود به سرمایه‌های این سازمان اعتماد کند و با تصمیم نهایی خود محیط‌زیست را به محیط‌زیستی‌ها بسپارد تا انگیزه‌ای مضاعف به این نهاد مهم تزریق شود و شاهد رقم خوردن اتفاقات نیک و پیشبرد برنامه‌های علمی و عملی برای حل مشکلات محیط‌زیست کشور باشیم.
