دورنمای قیمتی مس در بازار جهانی چندان امیدبخش نیست. در چنین شرایطی، عملکرد و سوددهی صنایع کوچک فعال در صنعت مس کشور و همچنین معادن کوچک‌مقیاس مس تحت‌تاثیر این افول قیمتی قرار گرفته است. از آنجا که ظرفیت تولید در این واحدها پایین است، تاب‌آوری پایینی هم دارند. به‌دنبال افزایش هزینه تولید، تداوم فعالیت در این صنایع در معرض توقف تولید قرار می‌گیرد؛ بنابراین فعالان این بخش از دولت و سیاست‌گذاران انتظار حمایت هرچه بیشتر را دارند، چراکه مجموعه‌های بزرگ به سبب ظرفیت تولید بالا، از تاب‌آوری بیشتری در قبال این تکانه‌ها برخوردار هستند.

عوامل متعددی بر عملکرد بازارهای کالایی جهان اثرگذار است. همزمان ریسک‌های متعددی نیز عملکرد صنایع را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد؛ بنابراین نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از آینده و شرایط قیمت‌ها ارائه داد. با این وجود باید تاکید کرد که در حال‌حاضر شاهد شیوع سویه‌های جدیدی از ویروس کرونا در جهان هستیم و در همین حال اقتصاد جهانی به سمت رکود تورمی پیش می‌رود؛ بنابراین مسیر توسعه اقتصادی جهان با چالش‌های جدی روبه‌رو شده و همین موضوعات مانع بازگشت قدرتمند مس به روند صعودی هستند.

تمامی موارد یادشده ضربه‌های غیرقابل جبرانی به صنعتگران مس کشور و فعالان معدنی این بخش تحمیل کرده است. روند نزولی نرخ مس در شرایطی از سود صنعتگران می‌کاهد که در امسال تمامی پارامترهای موثر بر تولید، افزایش نرخ داشته‌اند. به‌عنوان‌مثال، نرخ اسید مورداستفاده در فرآیند لیچینگ برای تولید کاتد مس در یک سال ۳۰۰ درصد افزایش داشته است. با توجه به سهم قابل‌توجه نرخ اسید در هزینه تمام‌شده تولید کاتد، نمی‌توان نسبت به این تغییرات قیمتی بی‌تفاوت بود. در حال‌حاضر اسید موردنیاز صنایع کوچک مس با واسطه و نرخ به‌مراتب بالاتری در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد؛ همین موضوع نیز از سودآوری این واحدها می‌کاهد. این‌گونه سیاست‌های غلط، توان تولید را از این واحدها سلب کرده و آنها را به سمت ورشکستگی می‌کشاند. توقف تولید در این بخش به‌منزله از بین رفتن موقعیت‌های شغلی متعدد در صنعت مس کشور است و آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی به‌دنبال دارد؛ بنابراین انتظار می‌رود سیاست‌گذاران نسبت به این شرایط منفعل نباشند.

در ادامه باید تاکید کرد که انتقاداتی نسبت به فرآیند قیمت‌گذاری کاتد در بورس کالا وجود دارد. نرخ پایه کاتد مس براساس میانگین نرخ هفتگی این فلز سرخ رنگ در بورس فلزات لندن و نرخ دلار نیمایی کشف می‌شود. این در حالی است که صنعتگران بخش خصوصی که اغلب هم واحدهایی با ظرفیت تولید پایین هستند، تمام نیازهای وارداتی خود را با ارز آزاد تامین می‌کنند؛ درنتیجه به‌ازای تفاوت میان نرخ دلار نیمایی و دلار در بازار آزاد، متضرر می‌شوند. همین موضوع هزینه قابل‌توجه و مازدی به این صنعتگران تحمیل می‌کند. در چنین شرایطی شاهد تعطیلی معادن و صنایع معدنی کوچک‌مقیاس مس کشور هستیم.

بدون تردید در صورت ادامه شرایط موردبحث، فشار به فعالان صنعت مس و تعطیلی این صنایع، تامین محصول برای مصرف‌کننده نهایی دشوار می‌شود. در واقع از میزان عرضه کاتد مس به بازارهای جهانی کاسته خواهد شد و با پیشی‌گرفتن تقاضا بر عرضه باید منتظر رشد بهای مس در بازارهای جهانی باشیم. از مجموع موارد یادشده می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که معادن و صنایع کوچک مس کشور در شرایط شکننده‌ای هستند.

در چنین وضعیتی از سیاست‌گذاران انتظار می‌رود با اجرای اقداماتی همچون معافیت حقوق دولتی، اعطای معافیت‌های بیمه و مالیاتی، تامین اسید با نرخ تمام‌شده برای لیچینگ‌کارهای فعال موردتایید انجمن مس، ارائه تنفس در بازپرداخت وام معادن و صنایع معدنی به‌ویژه وام‌های تضمین‌شده از سوی صندوق بیمه معادن، حذف نرخ نیما در قیمت‌گذاری مس در بورس کالا و استناد به نرخ بازار، تداوم فعالیت در این صنایع کوچک را تسهیل کند.