بی‌توجهی به معدن، پاشنه آشیل فولادسازی
در افق ۱۴۰۴ تولید ۵۵ میلیون تن فولاد هدف‌گذاری شده است. در طول سال‌های گذشته و برای تحقق این هدف ظرفیت قابل‌توجهی از صنایع فولادی در کشور احداث شده است. با وجود این، اکتشاف و استخراج از ظرفیت‌های معدنی آن‌طور که باید و انتظار می‌رود مورد توجه قرار نگرفته است. همین موضوع نیز در آینده می‌تواند تداوم تولید در این زنجیره را با اما و اگر روبه‌رو کند؛ بنابراین اصلاح شرایط پیش رو و توجه به توسعه فعالیت‌های معدنی و همچنین جذب قابل‌توجه سرمایه به این زنجیره ضروری به نظر می‌رسد.
در همین حال باید برای توسعه صادرات فولادسازی به‌عنوان عامل اثرگذار در روند تولید این صنعت نگریست و برای رشد آن برنامه‌ریزی کرد.
به گزارش روابط‌عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، وجیه‌اله جعفری اظهار کرد: تقویت زنجیره پایین‌دستی این صنعت به‌عنوان بخش پیشران، با هدف حفظ حوزه بالادستی فولاد انجام می‌شود. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: آنچه ایمیدرو به همراه وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال انجام آن است، یکپارچه‌سازی از معدن تا صنعت است. در همین راستا در حال ایجاد افزایش ارتباط میان اجزای مختلف زنجیره فولاد هستیم.
افزایش ظرفیت‌های تولید در زنجیره
رئیس هیات‌عامل ایمیدرو درباره ظرفیت و تولید فولاد در کشور گفت: درحال‌حاضر بیش از ۳۰ میلیون تن فولاد خام در کشور تولید می‌شود و ظرفیت این بخش نیز به ۴۰ میلیون تن رسیده است. وی پیش‌بینی کرد تا پایان امسال ۷ میلیون تن به ظرفیت تولید فولاد کشور افزوده شود. جعفری همچنین ظرفیت تولید آهن اسفنجی را ۳۶ میلیون تن اعلام کرد و گفت: ظرفیت تولید گندله سنگ آهن ۶۶.۷ میلیون و کنسانتره سنگ آهن برابر ۶۲.۷ میلیون تن است.
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه تا سال ۲۰۵۰ ظرفیت جهانی تولید فولاد به ۲.۶ میلیارد تن می‌رسد، اظهار کرد: در برنامه‌ریزی‌ها و پیش‌بینی‌ها باید رویدادها و وقایع جهانی را نیز مدنظر قرار دهیم. رئیس هیات عامل‌ایمیدرو در ادامه اقدامات این سازمان در اکتشاف را مورد اشاره قرار داد و گفت: در ۳۰ استان کشور و در ۱۳۲ پهنه، در حال انجام فعالیت‌های اکتشافی در ۶۵۰ هزار کیلومتر مربع از مساحت کشور هستیم. وی ادامه داد: با توجه به نیاز صنایع کشور به مواد خام، برنامه اکتشاف در عمق و فعال‌سازی عمیق را اجرایی کنیم. این امر نیازمند دانش به‌روز و همکاری شرکت‌های توانمند در این حوزه است.
ذخایر سنگ آهن افزایش می‌یابد
جعفری در عین حال با بیان اینکه میزان ذخایر قطعی سنگ آهن در کشور ۲.۸ میلیارد تن است، خبر داد: ۹۹۸ میلیون تن ذخایر جدید سنگ آهن به‌دست آمده که حاصل فعالیت‌های اکتشافی سال‌های اخیر است.
رئیس هیات‌عامل ایمیدرو همچنین به حوزه زیرساخت اشاره کرد و گفت: توسعه زیرساخت‌ها در بخش برق، آب، گاز و جاده، اهمیت بسزایی در افزایش ظرفیت‌های تولید دارد و در این چارچوب به‌تازگی تفاهمنامه ایجاد ۱۰ هزار مگاوات ظرفیت جدید تولید برق امضا شده که با مشارکت شرکت‌های بزرگ و پیشران بخش معدن و صنایع معدنی در حال انعقاد قرارداد است.
جعفری یادآور شد: قطعی برق شرکت‌های فولادی در تابستان، کشور را با عدم‌النفع قابل‌توجهی مواجه کرد. وی یادآور شد: فاز خط انتقال آب از خلیج‌فارس به فلات مرکزی نیز راه‌اندازی شده و فعال است و فازهای ۲ تا ۴ نیز با مشارکت همین شرکت‌ها در حال انجام است. به گفته جعفری، توسعه در بخش جاده‌ای و ریلی نیز با همراهی و مشارکت شرکت‌های فعال در زنجیره معدن و صنایع معدنی در حال ایجاد است.
وی در بخش دیگری از سخنانش به شفاف‌سازی در مبادلات فولاد اشاره کرد و گفت: ارائه تمامی محصولات بخش‌های زنجیره از جمله مواد اولیه در بورس کالا، روشی است که به شفاف‌سازی تبادلات کمک شایانی می‌کند. رئیس هیات‌عامل ایمیدرو به برنامه جهانی تولید فولاد با کربن صفر اشاره کرد و گفت: حفظ محیط‌زیست به‌عنوان یکی از اصول تولید به شمار می‌رود و امروزه دولت چین با طرح «آسمان آبی»، این امر را برای شرکت‌های فولادی خود ابلاغ کرده است. وی در پایان سخنانش از مدیران و کارشناسان خواست تا با درنظر گرفتن نتایج دوره‌های قبل این رویداد، برای ارائه راهکارهایی برای تقویت زنجیره در بخش بالادست و پایین‌دست، توسعه زیرساخت‌ها، محیط‌زیست و... اقدام کنند.
سخن پایانی
در طول سال‌های گذشته ظرفیت قابل‌توجهی از صنایع فولاد در کشور احداث شده است. درحال‌حاضر حدود ۴۰ میلیون تن ظرفیت فولادی در کشور احداث شده اما میزان تولید در این صنعت حدود ۳۰ میلیون تن برآورد می‌شود. با این حال، این زنجیره آن‌طور که باید و انتظار می‌رود توسعه همگون نیافته است.
همین موضوع نیز پاشنه آشیل توسعه صنعت فولاد در سال‌های آینده خواهد بود. بنابراین انتظار می‌رود در ادامه مسیر توسعه فولادسازی بیش از پیش به تامین زیرساخت‌های موردنیاز این صنعت توجه شود. در همین حال رشد همگون این زنجیره نیز مورد توجه قرار گیرد و برای توسعه فعالیت‌های اکتشافی در نخستین حلقه‌های این زنجیره تلاش کرد.
