رئیس‌جمهور در جریان سفر به نیویورک علاوه ‌بر سخنرانی در اجلاس جانبی مجمع‌عمومی به‌نام «سران برای آینده»، با ایرانیان مقیم امریکا و جمعی از رهبران ادیان الهی نیز دیدار و گفت‌وگو خواهد کرد. از سوی دیگر، نشست با مدیران رسانه‌ها و همچنین اندیشکده‌های امریکایی، بخش مهم دیگری از برنامه‌های پزشکیان به‌حساب می‌آید. مسعود پزشکیان خود در رابطه با این سفر اظهار کرد: جنگ‌طلب و اهل دعوا نیستیم و به نیویورک مقر سازمان ملل متحد می‌رویم تا از حق و حقوق مردم ایران دفاع کنیم.

این اخبار در حالی منتشر می‌شوند که برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از رایزنی‌هایی برای حل مشکل برجام و FATF در این سفر است. اما با این حال باز هم برخی کارشناسان امید چندانی به شکل‌گیری پیشرفت موثر در مذاکرات برجامی میان ایران و غرب در جریان سفر پزشکیان به نیویورک ندارند.

اکنون زمان مناسبی نیست

حال بااشاره به گمانه‌زنی‌های موجود باید دید آیا صحبت از حل مشکل FATF در سفر نیویورک روند درستی است؟

حسن هانی‌زاده، کارشناس سیاسی باتوجه به سفر پزشکیان به نیویورک و احتمال رایزنی برای حل مشکل FATF بهصمت گفت: در جریان سفر قریب‌الوقوع آقای پزشکیان، رئیس‌جمهوری به نیویورک برای سخنرانی در مجمع عمومی سالانه سازمان ملل به‌طبع سیاست کلی جمهوری اسلامی ایران مطرح خواهد شد و رئیس‌جمهوری این سیاست را برای افکار عمومی جهان بازگو خواهد کرد، اما اعتقاد دولت چهاردهم و شخص رئیس‌جمهوری این است که مقدمات مذاکرات نیز در چارچوب برجام و fatf در این سفر فراهم شود.

وی بااشاره به اینکه بخش زیادی از مشکلات تحریمی وابسته به مذاکرات برجام است، افزود: از نظر دولت چهاردهم، بخش زیادی از تحریم‌ها به‌دلیل شرایط برجام است، در نتیجه باید زمینه گفت‌وگو و از سرگیری مذاکرات در چارچوب برجام فراهم شود.

هانی‌زاده باتوجه به وعده‌های پزشکیان پیش از ریاست‌جمهوری و تاکید به حل مشکلات برجام و FATF گفت: نگاه دولت چهاردهم نسبت به دولت‌های گذشته در رابطه با سیاست خارجی تفاوت‌های بسیاری دارد، ضمن اینکه دولت چهاردهم اعتقاد دارد که زمینه همگرایی بیشتر منطقه باید بین ایران و کشورهای عرب منطقه افزایش یابد، اما نگاه به کشورهای غربی نیز نباید از سیاست دستگاه دیپلماسی ایران خارج شود.

این کارشناس سیاسی در رابطه با زمان مناسب برای مذاکرات برجامی نیز اظهار کرد: متاسفانه باتوجه به ناآرامی منطقه و سیاست‌های تهاجمی امریکا نسبت به ایران و افزایش تحریم‌ها به‌نظر نمی‌رسد که اکنون شرایط برای مذاکره فراهم باشد، اما به هر حال مسعود پزشکیان و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه اعتقاد دارند که باید برجام دوباره احیا شود و مذاکرات از سر گرفته شود. وی لازمه مذاکرات برجام را اعلام کرد و افزود: اگر قرار است مذاکره‌ای در آینده صورت گیرد، باید متناسب با الگوها و پیش‌شرط‌های ایران باشد، چراکه ایران سال‌ها با کشورهای1+5 مذاکره کرده که نتیجه آن برجام بوده، اما باز هم تاثیر زیادی در حوزه اقتصادی ایران نداشته و باعث رفع تحریم‌ها نشده است.

این کارشناس سیاسی باتوجه به تجربیات عباس عراقچی، وزیر امور خارجه گفت: بی‌شک عراقچی وزیر امور خارجه نیز تجربیات گرانبهایی در مذاکرات با طرف‌های اروپایی دارد و می‌تواند مسیر مذاکرات را بگشاید، اما مشروط بر اینکه این مذاکره منجر به رفع تحریم‌ها شود.

امید به مذاکره عراقچی

در ادامه گزارش به بررسی تجربیات و توان کافی برای بهبود روند مذاکرات پرداختیم.

آیا عراقچی به‌عنوان وزیر امور خارجه در سفر به نیویورک می‌تواند زمینه لازم را برای حل مشکل FATF فراهم کند؟

مجید استوار، کارشناس سیاسی با تاکید به تاثیر روابط دیپلماسی بر اقتصاد بهصمت گفت: اقتصاد ایران تحت‌تاثیر حوزه سیاست خارجی قرار گرفته است و تعاملات این حوزه بر اقتصاد تاثیر بسزایی دارد.

تحریم‌های ظالمانه کشور تحت‌تاثیر مناسبات خارجی است و عدم‌عضویت ایران در FATF یکی دیگر از نکاتی است که در حوزه اقتصاد ایران اثرگذار است و طبیعی است که انتخاب یک وزیر خارجه با مولفه‌های گفته‌شده به‌منظور رفع تحریم‌ها و عضویت ایران در FATF می‌تواند در رفع مشکلات اقتصادی اثرگذار باشد.

این کارشناس سیاسی باتوجه به نقش وزارت امور خارجه در رفع چالش‌های یادشده بیان کرد: دستگاه سیاست امور خارجی تنها مجری است و چنین مواردی، سیاست‌های کلانی است که در حوزه‌های تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی بالاتر اتخاذ می‌شود.

طبیعی است اگر نظام سیاسی کشور تصمیم به کاهش تحریم‌ها و بازگشت به برجام را داشته باشد، وزیر امور خارجه منتخب می‌تواند این کار را به نتیجه خوبی برساند و شاهد ثمرات آن در حوزه اقتصادی خواهیم بود.

سخن پایانی

هرچند گفته شد، هر دولتی در امریکا سر کار بیاید، ایران مسئله مذاکره و رفع تحریم‌ها را پیگیری خواهد کرد و این موضوع بسیار مهم است و خود یک چرخش محسوب می‌شود، اما همچنان نیز برخی معتقدند شرایط بین‌المللی و ناآرامی منطقه روابط ایران و امریکا را تحت‌تاثیر قرار داده و باتوجه به انتخابات امریکا، احتمال برگزاری مذاکرات غیرعلنی کمتر از مذاکرات علنی نخواهد بود.