تعطیلی شنبه تعامل با دنیا را افزایش می‌دهد
چند سالی می‌شود که فعالان بخش خصوصی خواستار تغییر ترکیب تعطیلات کشور هستند چراکه ۹۰ درصد کشورهای دنیا روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل بوده و تنها کشورهای محدودی روزهای پنجشنبه و جمعه تعطیل هستند، این موضوع سبب شده تا ارتباطات تجاری فعالان اقتصادی، عملاً چهار روز در هفته با دنیا قطع باشد.
اهمیت این مساله به حدی است که بسیاری از کشورهای اسلامی و حوزه خلیج‌فارس برای کاهش زیان‌های ناشی از آن، طی تصمیمی یکپارچه از سال ۲۰۰۸ میلادی و به‌صورت تدریجی طی ۵ سال، تعطیلات پایان هفته خود را از پنجشنبه و جمعه، به جمعه و شنبه تغییر دادند.
موافقت مجلس با تعطیلی شنبه
لایحه تعطیلی شنبه به جای پنجشنبه و افزایش روزهای تعطیل هفته به 2 روز، پس از چند بار رفت و آمد لایحه در دولت و مجلس، در نهایت در جلسه علنی ۲۶ اردیبهشت مجلس شورای اسلامی بر اساس گزارش کمیسیون اجتماعی، در دستور کار قرار گرفت و نمایندگان با تعطیلی شنبه‌ها به جای پنج شنبه‌ها طبق مصوبه کمیسیون اجتماعی موافقت کردند.
به اعتقاد کارشناسان، موکول کردن تعطیلات پایان هفته به جمعه و شنبه می‌تواند تعداد روزهای مؤثر برای فعالان اقتصادی در تعاملات تجاری با دنیا را به ۴ روز در هفته افزایش داده و زمینه‌ساز فضای موثرتری در تجارت خارجی و ارزآوری برای کشور شود.
به این ترتیب تعطیلی شنبه‌ها با ۱۳۶ رأی موافق، ۶۶ رأی مخالف، ۳ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۵ نماینده حاضر در جلسه به تصویب رسید که در این مصوبه آمده است: «تمامی دستگاه‌های اجرایی اعم از ستادی و استانی به استثنای واحدهای نظامی انتظامی و امنیتی و بخش عملیاتی واحدهای خدمت رسانی از قبیل بیمارستان ها، مراکز بهداشتی درمانی مراکز بهزیستی بانک‌ها و اماکن ورزشی موظفند ساعات کار خود را در پنج روز هفته از روز یکشنبه تا پنج شنبه تنظیم نمایند. فهرست کامل بخش عملیاتی واحدهای خدمات‌رسانی موضوع این تبصره ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون توسط سازمان اداری و استخدامی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.»
تعطیلی شنبه‌ها از اواخر خرداد اجرا می‌شود
ولی اسماعیلی - رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس :اگر شورای نگهبان طی ۱۰ روز آینده مصوبه مجلس مبنی بر افزایش تعطیلات هفته‌ها را تایید و رئیس مجلس ابلاغ کند تعطیلی شنبه‌ها از اواخر خرداد امسال باید اجرایی شود. اکثر نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تعطیلی شنبه‌ها موافق بودند زیرا معتقد بودند نباید فرصت‌های تعامل اقتصادی با جهان را از دست بدهیم.
همچنین استفتاء از دفاتر 3 مرجع تقلید و دفتر رهبر انقلاب درباره تعطیلی شنبه‌ها، نیز هر سه مرجع تقلید و همچنین دفتر رهبر انقلاب با تعطیلی شنبه‌ها مشکلی نداشتند این مسئله به معنای آن است که این مصوبه از نظر شرعی مشکل ندارد.
از این رو انتظار این است که شورای نگهبان نسبت به این مصوبه نه از نظر قانونی و نه از نظر شرعی ایرادی وارد نکند. اگر شورای نگهبان طی 10 روز آینده این مصوبه را تایید و رئیس مجلس ابلاغ کند تعطیلی شنبه‌ها از اواخر خرداد امسال باید اجرایی شود.
تعطیلی روز شنبه مانعی ندارد
محسن پیرهادی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی:با تعطیلی روز پنجشنبه عملاً چهار روز تعامل ما با دنیا قطع می‌شود. کسانی درباره تعطیلی پنجشنبه صحبت می‌کنند که کاری در حوزه اقتصادی نکرده است. ۳۶ تشکل اقتصادی در مجلس شورای اسلامی درخواست تعطیلی شنبه را مطرح کردند تا ارتباط‌مان با دنیا قطع نشود؛ چرا به فعالان اقتصادی اهمیت نمی‌دهیم؟
تعطیلی روز شنبه کم‌هزینه‌ترین و پرفایده‌ترین کار برای عرصه اقتصاد است. بنده در این مورد از دفتر مراجع سوال کردم دیشب هم با دفتر آیت‌الله آملی لاریجانی صحبت کردم که متن استفتای دفتر ایشان بدین شرح است: «از آنجا که تعطیلی روز شنبه هماهنگ شدن با بازار داد و ستدهای اقتصاد جهانی است و مؤثر در حل برخی مشکلات اقتصادی و مهار تورم است و قصد تشبه با مخالفین نیست، بلکه تعامل است، لذا تعطیلی روز شنبه علاوه بر روز جمعه مانعی ندارد.»
اکثر کشورهای منطقه روز شنبه را تعطیل کردند، چرا که آنها برای منافع اقتصادی کشورشان برنامه دارند پس با احساسات تصمیم‌گیری نکنیم و در راستای کمک به اقتصاد حرکت کنیم. اگر اشکال فقهی هم به این موضوع وارد باشد، شورای نگهبان بررسی می‌کند. ما باید به فعالان اقتصادی، تولید کنندگان و سرمایه گذاران احترام بگذاریم و کاری نکنیم که افراد مهاجرت کنند. باید همه تلاشمان حضور پررنگ اقتصاد باشد و اگر اقتصاد اصلاح شود، سفره مردم هم اصلاح می‌شود.
همچنین اولویت اول کشور در شرایط فعلی، اقتصاد است و بخش‌های ستادی منطقه آزاد تجاری کشور ما روزهای پنج شنبه و جمعه تعطیل است. روزهای شنبه و یک شنبه هم اغلب کشورهای دنیا تعطیل هستند. این یعنی مجموعه‌های متولی تجارت در کشور ما، تنها در سه روز دوشنبه و سه‌شنبه و چهارشنبه می‌توانند با هر مجموعه خارجی، مذاکره یا تعامل داشته باشند. این یعنی ما بیش از نیمی از هفته را از دست می‌دهیم و این برای یک کشور در شرایط تحریم و جنگ اقتصادی فاجعه و دردناک است.
تبعات تعطیلی پنجشنبه‌ها
صمد حسن زاده- رئیس اتاق بازرگانی ایران :تعطیلی روزهای شنبه و یکشنبه در اکثر نقاط دنیا و تعطیلی پنجشنبه و جمعه در کشورمان، مراودات مالی و بازرگانی را برای فعالان اقتصادی بسیار دشوار می‌کرد و زیان اقتصادی ناشی از آن چشمگیر خواهد بود. بیم آن می‌رفت که با کاهش روزهای کاری مشترک با قاطبه شرکای تجاری، وضعیت تجاری کشور در شرایطی که بیش از هر زمان دیگری به منابع ارزی حاصل از صادرات نیازمندیم، متأثر گردد.
از سوی دیگر در حال حاضر سهم اقتصاد ایران از اقتصاد جهانی تنها در حدود چهار دهم درصد است و در راستای جلوگیری از حذف تدریجی ایران از نقشه تجارت جهانی، هرگونه سیاست‌گذاری در حوزه‌های تأثیرگذار بر تجارت کشور باید به‌دقت انجام شود. در دنیای پرشتاب امروز که گسترش زنجیره‌های ارزش جهانی، وابستگی متقابل اقتصادی و تجاری بین کشورها را به‌شدت افزایش داده، عدم امکان برقراری ارتباطات بانکی، گمرکی و سایر ارتباطات تجاری برای ۴ روز متوالی به معنی ایجاد یک اصطکاک بزرگ در بازار و اساساً مانع رشد و توسعه تجارت و پیوند با اقتصاد بین‌المللی است.
ضمن اینکه اثربخشی اقدامات دولت برای افزایش ارتباط با سایر کشورهای بلوک شرق و غرب و توسعه روابط تجاری و اقتصادی، در گرو پذیرش هر چه بیشتر استانداردهای اقتصاد جهانی است. برخی تخمین‌ها حاکی از آن است که تعطیلی کامل پنجشنبه‌ها به دلیل عدم تطبیق با روزهای تعطیلی سایر کشورها، تنها از کانال کاهش تجارت با ۵ شریک عمده تجاری کشور یعنی چین، عراق، ترکیه، امارات متحده عربی و هند، خسارتی معادل با ۸.۳ میلیارد دلار به کشور وارد خواهد ساخت. لذا کاهش حتی یک روز عدم انطباق با سایر شرکای تجاری به معنای نزدیک‌تر شدن به استانداردهای جهانی و کاستن از هزینه‌های فزاینده برای فعالان اقتصادی داخلی است.
پیش نیاز ارتقای تعامل اقتصادی با دنیا
مازیار زند- رئیس اتاق بازرگانی بجنورد :با توجه به به تصویب قانون دو روز تعطیلی در پایان هفته و کاهش ساعات اداری از ۴۴ به ۴۰ ساعت ضمن اینکه معتقدم تصویب این قانون می‌تواند اثر مطلوبی در حوزه تحکیم بنیان خانواده داشته باشد، تطبیق روزهای تعطیل هفته با سایر کشورها از سوی جامعه تولیدکنندگان، بازرگانان و صنعت‌گران نیز دنبال می‌شود.
فعالان اقتصادی معتقدند، نبود هماهنگی بین تعطیلات پایان هفته در ایران با سایر کشورهای دنیا، منجر به برقراری محدود ارتباطات تجاری با بازارهای جهانی می‌شود و آن هم در شرایطی این اتفاق می‌افتد که اقتصاد ایران با مشکلات عدیده‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کند. به همین منظور انتظار می‌رود در راستای رفع موانع سرمایه‌گذاری خارجی به عنوان اولویت توسعه اقتصاد پویا و فعال کشور این مهم مورد توجه کارشناسانه قرار گیرد تا از اثرات سوء این تصمیم به واسطه عقب‌ماندگی و خسارات به اقتصاد کشور در سطوح بین‌المللی جلوگیری شود.
به طور قطع، این تصمیم که تعطیلات پایان هفته در روزهای پنجشنبه و جمعه باشد و تنها فرصت مؤثر ۳ روز در هر هفته برای تعامل و مراودات تجاری با بازارهای جهانی در اختیار فعالان اقتصادی قرار بگیرد، بیش از پیش بر سختی امور می‌افزاید. چنانچه در ایران روزهای پنجشنبه و جمعه به عنوان روزهای تعطیل هفته انتخاب شوند، با توجه به تعطیلی شنبه و یکشنبه و یا جمعه و شنبه در سایر کشورها، عدم امکان برقراری ارتباطات بانکی، گمرکی و سایر ارتباطات تجاری برای ۴ روز متوالی به طور حتم مانع رشد و توسعه تجارت و پیوند با اقتصاد بین‌المللی می‌شود.
درخواست فعالان اقتصادی از شورای نگهبان این است که با موافقت تعطیلی روز شنبه، زمینه رشد و ارتقای سطح تعاملات اقتصادی کشور با دنیا را فراهم کنند.
تبادل بیشتر با هم‌پیمان‌ها
عباس آرگون- عضو اتاق بازرگانی تهران:اگر تعطیلی روز شنبه جایگزین روز پنجشنبه شود، تأثیرات مثبتی در تجارت و اقتصاد کشور دارد. چرا که امکان ایجاد رقابت با بازارهای جهانی فراهم می‌شود و همین‌طور، امکان هماهنگی بیشتری با سایر کشورها و بازارهای جهانی به وجود می‌آید و برای بازار ایران، این امکان فراهم می‌شود که به سمت بهینه شدن وبین‌المللی شدن پیش برود. همچنین امکان تبادلات تجاری و ترانزیتی بیشتر ایجاد می‌شود در نهایت حضور کشور در عرصه اقتصاد‌های منطقه‌ای و بین‌المللی فراهم می‌شود.
ایران در پیمان‌هایی همچون شانگهای، بریکس، اوراسیا عضویت دارد که تمام کشورهای عضو در این پیمان‌ها، روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل هستند و اینگونه ایران برای تبادل با این کشورها دچار چالش می‌شود.
90 درصد کشورهای جهان در روز شنبه و یکشنبه تعطیل است؛ کشورهای اسلامی هم روزهای جمعه و شنبه را به عنوان تعطیلات آخر هفته اعلام کردند بنابراین ایران تنها کشوری است که روزهای پنجشنبه و جمعه را تعطیلی آخر هفته انتخاب کرده و تعطیلی روز پنجشنبه، باعث از دست رفتن 25 درصد فرصت کشور برای ارتباط تجاری و اقتصادی با سایر کشورهای جهان می‌شود.
بخش خصوصی، اتاق‌های بازرگانی و اصناف و حتی وزارت خارجه، برای تبادل بیشتر با شرکای خارجی خود و بازارهای جهانی از این طرح حمایت کردند. این طرح باید در صحن علنی مجلس به تصویب برسد سپس با تأیید شورای نگهبان، به قانون تبدیل و بعد به دولت ابلاغ شود و در نهایت مجلس این طرح را در دستور کار قرار می‌دهد تا در یک بازه زمانی عملیاتی شود.
بنابراین، احتمال تعطیلی روز شنبه به جای پنجشنبه برای همگامی با اقتصاد و بازارهای بین‌المللی ، خیلی زیاد است و اینگونه به رشد اقتصاد کشور کمک شایانی می‌شود.
سخن پایانی
بسیاری از فعالان اقتصادی تاکید دارند تعطیلی روز پنجشنبه در ایران، ممکن است به دلیل همخوانی نداشتن با روزهای کاری بین‌المللی، ارتباطات سیاسی و تجاری را به چالش بکشد. در حالی‌که در سایر کشورها پنجشنبه روز کاری و شنبه تعطیل است، این تفاوت می‌تواند بر ارتباطات با بازارهای جهانی تأثیر بگذارد و کشور را از رونق باز دارد. در همین حال تعطیلی روز شنبه در ایران می‌تواند باعث رونق اقتصادی و تجاری در کشور شود و ایران را با اقتصاد منطقه‌ای و بین‌المللی و بازارهای جهانی همگام کند و در رشد کشور، تاثیر مثبت بگذارد.
