برای بهره ‌ برداری از منابع موجود در این میدان علاوه بر سکوهای دریایی، نیاز است تا پالایشگاه ‌ هایی نیز برای پالایش گاز ساخته شود. از همین رو، در سال ‌ های گذشته، ساخت پالایشگاه و توسعه دریایی این میدان به موازات هم پیش رفته تا گاز تولیدی در جنوب کشور حبس نشود.با این حال ساخت پالایشگاه فاز ۱۴ در مقایسه با توسعه بخش دریایی آن با شتاب کمتری همراه بوده، زیرا این تصور وجود داشت که می ‌ توان گاز تولیدی از این فاز در بخش دریا را در سایر پالایشگاه ‌ های پارس جنوبی فراورش کرد.با توجه به این مهم، در سایت ۲ پارس جنوبی که در منطقه کنگان قرار دارد، اغلب پالایشگاه ‌ ها با خط لوله به هم متصل هستند تا در صورت نیاز گاز در سایر پالایشگاه ‌ ها پالایش شود.

اگرچه نخستین ردیف از پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی اسفند سال گذشته و در دولت سیزدهم وارد مدار تولید شد اما تولید گاز از بخش دریا در سال ‌ های قبل از آن آغاز شده بود. براساس اخبار منتشر شده به فاصله چند ماه، ردیف دوم این پالایشگاه نیز به بهره ‌ برداری رسیده و آن ‌ گونه که مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده، ۲ ردیف باقیمانده نیز تا پایان امسال به بهره ‌ برداری خواهد رسید و ظرفیت این پالایشگاه به ۵۶ میلیون مترمکعب در روز می ‌ رسد. با این حال، بهره ‌ برداری از ردیف دوم این پالایشگاه آن هم در آستانه افزایش مصرف گاز، به پایداری بیشتر شبکه و تامین مستمر گاز کمک خواهد کرد.

اقدامات انجام ‌ شده برای تامین گاز زمستان

اسماعیل امیری، سرپرست معاونت طرح ‌ های توسعه ‌ ای شرکت نفت و گاز پارس بابیان اینکه طبق برنامه تکلیفی شرکت ملی نفت برای تامین سوخت زمستانی و هم ‌ ترازی تولید و مصرف گاز در کشور تلاش کردیم، گفت: تکمیل و راه ‌ اندازی پالایشگاه فاز ۱۴ در همین راستا انجام شد و در مراحل ابتدایی یک ردیف اواخر سال گذشته به مدار تولید آمد و در هفته ‌ های اخیر نیز برای تامین پایدار گاز برای مصارف کشور ردیف دوم به بهره ‌ برداری رسید.

وی در گفت ‌ وگو با ایرنا ضمن بیان این مطلب تاکید کرد: برای هم ‌ ترازی گاز مصرفی در کشور به دنبال آن هستیم تا ردیف ‌ های بعدی شیرین ‌ سخنی را تکمیل و گاز را فرآروش کرده و به شبکه تزریق کنیم.

امیری با اشاره به اقدامات انجام ‌ شده برای تامین گاز زمستان، افزود: برنامه ‌ های متعددی در این زمینه داشتیم که یکی از این برنامه ‌ ها بهره ‌ برداری از پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی است.

وی ادامه داد: با راه ‌ اندازی ردیف جدید شیرین ‌ سازی در مجموع در پالایشگاه فاز ۱۴ ، ۲۸ میلیون مترمکعب به ظرفیت فرآورش کشور اضافه ‌ شده که به خطوط انتقال گاز تزریق می ‌ شود و با راه ‌ اندازی ردیف ‌ های جدید شیرین ‌ سازی ظرفیت این پالایشگاه به ۵۶ میلیون مترمکعب خواهد رسید.

سرپرست معاونت طرح ‌ های توسعه ‌ ای شرکت نفت و گاز پارس گفت: با توجه به اینکه به زمستان نزدیک می ‌ شویم، تلاش بر این شد تا با راه ‌ اندازی فاز ۱۴ پارس جنوبی به بحث فرآورش و هم ‌ ترازی کمک کنیم.

وی یکی دیگر از اقدامات را تولید زودهنگام گاز از فاز ۱۱ دانست و افزود: تولید زودهنگام از این فاز پارس جنوبی با ۴ چاه آغاز خواهد شد.امیری تاکید کرد: بحث افزایش ظرفیت برداشت از چاه ‌ های موجود پارس جنوبی نیز در برنامه مدیریت عملیات نفت و گاز مطرح ‌ شده و در این زمینه برنامه ‌ هایی نیز آماده ‌ شده است.

استفاده از ظرفیت پالایشی

با راه ‌ اندازی این پالایشگاه، تمام پالایشگاه ‌ های پارس جنوبی در مدار تولید خواهند بود و برای توسعه مرحله اول این میدان، تنها بهره ‌ برداری از فاز ۱۱ باقی خواهد ماند.البته توسعه در این مرحله متوقف نمی ‌ شود و فشار افزایی از میدان مشترک پارس جنوبی در دستور کار قرار دارد.در گام اول قرار است چاه ‌ های جدید حفاری شود تا با افت فشار در چاه ‌ های قبلی، تولید گاز از پارس جنوبی کاهش پیدا نکند. در ادامه نیز فشار افزایی در خشکی و دریا انجام خواهد شد تا تولید فعلی ایران از این میدان مشترک حفظ شود و در گام بعد به دنبال افزایش برداشت باشیم. با بهره ‌ برداری از این طرح ‌ ها، استفاده از ظرفیت موجود پالایشی در پارس جنوبی به استمرار تولید کمک خواهد کرد.

بهره ‌ برداری از آخرین پالایشگاه پارس جنوبی

محمدمهدی توسلی پور، مجری طرح توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی در گفت ‌ وگو با ایرنا با تاکید بر اینکه فاز ۱۴ طی سال ‌ های ۹۷ و ۹۸ در فراساحل با تکمیل ساخت ۴ سکوی دریایی با ظرفیت ۱۴ . ۲ میلیون مترمکعب در روز در هر سکو و درمجموع با حدود ۵۶ میلیون مترمکعب گاز غنی کار خود را به سرانجام رسانده، گفت: گاز تولیدی از این ۴ سکو از طریق ۲ خط لوله ۳۲ اینچ وارد پالایشگاه خشکی فاز ۱۴ می ‌ شود.

وی ادامه داد: در بخش پالایشگاه با تکمیل واحدهای یوتولیتی و تاسیسات جانبی شامل آب، برق، بخار، نیتروژن، هوا، ابزار دقیق، آبگیر و آب ‌ شیرین ‌ کن این بخش ‌ ها تکمیل شد و در انتهای سال ۱۴۰۰ نخستین ردیف شیرین ‌ سازی که ردیف ۴ پالایشگاه بود، وارد مدار تولید شد و در آبان ماه، دومین ردیف شیرین ‌ سخنی با ظرفیت ۱۴ میلیون مترمکعب و درمجموع ۲۸ میلیون مترمکعب، گاز شیرین را به خط لوله سراسری تزریق می ‌ کنیم.

توسلی پور بابیان اینکه این اقداماتی بوده که اخیرا انجام ‌ شده و تمام تلاش بر این است ۲ ردیف باقیمانده تا انتهای امسال به سرانجام برسانیم، افزود: فاز ۱۴ پارس جنوبی و پالایشگاه آن آخرین پالایشگاه پارس جنوبی است و ایرانی ‌ ترین فاز و پالایشگاه را نسبت به سایر طرح ‌ های پارس جنوبی داریم که نزدیک ۷۰ درصد سهم ساخت داخل بوده است.

سرمایه ‌ گذاری ۵ . ۲ میلیارد دلاری

وی با تاکید بر اینکه کالای سفارش گذاری شده برای تکمیل فعالیت ‌ های پالایشگاه نداریم و تمامی کالاهای موردنیاز تامین شده است، گفت: بخشی توسط سازندگان داخلی با اولویت ۲ ردیف اول ارسال ‌ شده و برای ۲ ردیف بعدی پالایشگاه هم یا تجهیزات موردنیاز ارسال شدند و یا در حال ارسال هستند و با برنامه ‌ ریزی انجام ‌ شده خدشه ‌ ای برای تکمیل ۲ ردیف باقیمانده وجود ندارد.

مجری طرح توسعه فاز ۱۴ پارس جنوبی تاکید کرد: اقداماتی که انجام ‌ شده برای انعطاف ‌ پذیری بین پالایشگاه ‌ ها زیاد بود. فازهایی که در منطقه کنگان هستند از طریق خطوط انتقالی به ‌ صورت رابط مرتبط هستند و از ظرفیت فرآورشی آزاد این فازها استفاده
کردیم.

وی با اشاره به اینکه تا پیش از بهره ‌ برداری از پالایشگاه فاز ۱۴ ، گاز تولیدی از این فاز به پالایشگاه فاز ۱۲ در مجاورت فاز ۱۴ و فاز ۱۹ ارسال می ‌ شد و شیرین ‌ سخنی انجام می ‌ گرفت، افزود: این اقدام باعث شد تا تولید گاز غنی به ‌ صورت حداکثری از میدان مشترک پارس جنوبی ادامه داشته باشد.

توسلی پور ادامه داد: به ‌ صورت میانگین در شرایط ساخت پالایشگاه ۷۵۰۰ تا ۸ هزار نفر از کارگران، متخصصین و مهندسین مشغول به فعالیت بودند و با تکمیل عملیات ساخت در زمان عملیات اجرایی این تعداد نفرات به یک هزار تا ۱۱۰۰ نفر می ‌ رسد.

وی گفت: سرمایه ‌ گذاری در فاز ۱۴ حدود ۵ . ۲ میلیارد دلار بوده که سهم فراساحل ۲ . ۶ میلیارد دلار و پالایشگاه نیز ۲ . ۶ میلیارد دلار بوده است.

سخن پایانی

پالایشگاه فاز ۱۴ پارس جنوبی آخرین مجتمع پالایشگاهی درحال ‌ توسعه پارس جنوبی است که مراحل ساخت و راه ‌ اندازی آن از سوی شرکت نفت و گاز پارس به نمایندگی از شرکت ملی نفت ایران از سوی مجموعه ‌ ای از پیمانکاران داخلی به رهبری سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) در حال اجراست و با تکمیل ساخت این پالایشگاه تا پایان امسال، پرونده توسعه بخش خشکی پارس جنوبی به طور کامل بسته می ‌ شود.