برنامه‌ریزی فخاس از بهره‌برداری پروژه کنسانتره سنگ آهن
پروژه کنسانتره سنگ آهن شرکت فولاد خراسان با مدیریت زیرمجموعه‌اش، فولاد شرق، تا پایان ۱۴۰۳ به پیشرفت ۵۶.۸۵ درصدی رسید. این طرح با مشارکت پیمانکاران و مشاوران متعدد، در مسیر راه‌اندازی آزمایشی در آذر ۱۴۰۴ قرار دارد.
شرکت مجتمع فولاد خراسان در سال ۱۳۸۶ مجوز تاسیس یک واحد صنعتی برای تولید کنسانتره آهن با ظرفیت اسمی ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن سالانه را کسب کرد که در ادامه به شرکت زیرمجموعه خود به نام شرکت معدنی و صنعتی فولاد شرق خراسان منتقل نمود. این پروژه در ابتدا با مجوز هیات وزیران در سال ۱۳۹۱ برای توسعه طرح‌های گندله و کنسانتره سنگ آهن با ظرفیت ۲ هزار و ۵۰۰ تنی به فخاس اعطا شد، که در همان سال مصوبه ایمیدرو نیز در این خصوص به شرکت فولاد خراسان ابلاغ گردید.
پروژه کنسانتره سنگ آهن از طریق ایجاد واحد‌های سنگ‌شکن و سیستم انتقال سنگ خرد شده به کارخانه و تجهیزات انبارش سنگ آهن خرد شده برای ظرفیت ۵ هزار تن در سال طراحی شده بود که زمین آن به صورت امانی از سوی ایمیدرو به فخاس واگذار شد تا کارخانه تولید سنگ آهن را در آن احداث نماید.
پس از دریافت زمین، شرکت فولاد خراسان با برآورد اولیه هزینه ۷۱ میلیون یورویی بابت بخش خارجی و مبلغ ۲ هزار و ۲۷۱ میلیارد ریالی بابت بخش خصوصی پیش‌بینی کرد که بخش ریالی آن در آخرین مرتبه در سال ۱۳۹۹ براساس شاخص تعدیل بخشنامه‌های شاخص‌های قطعی تعدیل آحاد بها ابلاغی از سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، تعدیل شد، اما بخش ارزی تحت هیچ شرایطی قابلیت تعدیل را نداشت. بر این اساس، شرکت هزینه‌های داخلی را به ارزش ۹ هزار و ۱۷۱ میلیارد ریال بازنگری کرد.
برای تامین کانسنگ آهن پروژه، “فخاس” با شرکت ایمیدرو قرارداد ۲۰ ساله‌ای را منعقد نمود که بر اساس آن برای تولید سالانه ۲.۵ میلیون تن کنسانتره سنگ آهن، شرکت ایمیدرو مواد اولیه با عیار ۲۴ درصد را تامین نماید. همچنین بخش طراحی مهندسی این پروژه با شرکت ایریتک و شرکت کیسون به عنوان کارفرما و پیمانکاران طی قراردادی واگذار کرد که آخرین الحاقیه آن مربوط به سال ۱۳۹۹ می‌باشد که مدت زمان تمدید قرارداد از تاریخ تنفیذ الحاقیه به مدت ۲۴ ماه تا مرحله پیش راه‌اندازی است.
شرکت ایریتک به عنوان کارفرمای پروژه به منظور تسریع در بخش آموزش، تامین کالا‌ها و تجهیزات، قراردادی با تامین‌کننده و فروشنده طرح منعقد نمود و گارانتی و انجام کلیه تعهدات فنی را به آنها محول نمود. همچنین برای تضمین پیش‌پرداخت‌های ارزی و ریالی، مبلغی به میزان ۴ هزار میلیارد ریال به صورت سفته به شرکت معدنی و صنعتی فولاد شرق خراسان ارائه کرد و در سال مالی ۱۴۰۳ نیز مبلغ ۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال چک تضمین صیادی و یک فقره چک صیادی به مبلغ ۱۰۰ میلیارد ریال را مجددا ارائه نمود.
در حوزه مشاوره طرح نیز، شرکت فولاد خراسان در ابتدا با شرکت مهندسی کانی کاوان شرق قراردادی را منعقد کرد که با اتمام آن، مشاور جدیدی جایگزین شد و قرارداد با شرکت ارکان تدبیر بسته شد. بخش سرویس‌های جانبی طرح نیز طبق قرارداد با شرکت توزیع نیروی برق و موافقت نامه‌های شرکت معدنی و صنعتی فولاد شرق خراسان (زیرمجموعه فخاس) با شرکت‌های طوسی آب و پیمان گستران عرصه تامین می‌شود.
به این ترتیب، شرکت فولاد خراسان با محول کردن وظایف مختلف به شرکت‌های همکار و مدیریت پروژه، سعی داشت در فروردین‌ماه ۱۳۹۷ به صورت آزمایشی این پروژه را طی۱۲ ماه به بهره‌برداری اولیه برساند که به دلیل چالش‌هایی همچون مشکل اخذ تسهیلات بانکی، ادعا‌های صورت گرفته از سوی پیمانکار مجری بابت تعدیل هزینه مبالغ قراردادی ناشی از تغییر نرخ ارز و افزایش سطح عمومی قرارداد، این پروژه تاکنون ادامه داشت و تا پایان اسفندماه ۱۴۰۳ به پیشرفت کلی ۵۶.۸۵ درصد رسید که نسبت به برنامه شرکت برای رسیدن به پیشرفت ۶۱.۵۳ درصدی چندان فاصله‌ای ندارد.
فخاس مطالعات و فعالیت‌های مقدماتی پروژه را در اسفند ۱۴۰۲ تکمیل کرد و لیسانس و مهندسی پایه را تا اسفند ۱۴۰۳ به پیشرفت ۶۹.۸ درصدی رساند. سایر بخش‌ها که شامل مهندسی تفصیلی، تدارکات و امور کالا، سیویل و ساختمان را به ترتیب به پیشرفت ۶۲ درصد، ۶۴.۳ درصد و ۷۳.۲ درصد رساند. در ادامه نیز، نصب و پیش راه‌اندازی را به میزان ۲۶.۵ درصد تکمیل نمود.
طبق برنامه‌های بازبینی شده، فخاس این پروژه را برای راه‌اندازی در آذرماه ۱۴۰۴ در نظر گرفته است که نیاز به تامین منابع ۷۲ هزار و ۲۰۱ میلیارد ریال دارد. این شرکت برای رسیدن به درصد پیشرفت ۵۶.۸۵ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۳ موفق شد ۳۰ هزار و ۲۸۶ میلیارد ریال را تامین نماید که عمده مبلغ آن ظرف یک سال ۱۴۰۳ تامین شد.
