انتشار رسمی صورت‌های مالی نه‌ماهه امسال حسابرسی‌نشده شرکت‌های بورسی تولیدکننده محصولات روی و سرب، حاوی نکات قابل‌توجهی است. گرچه این گزارش‌های مالی، معرف ۳۰ درصد از جایگاه این صنعت است، اما جامعه آماری کیفی قابل‌اتکایی را شامل می‌شود که بخش عمده‌ای از تحلیل‌ها در این یادداشت قابل‌تسری به این صنعت فلزی خواهد بود.

۱- ظرف نه‌ماهه سال ۱۴۰۳ سود هر سهم (EPS) ۶۵۲ ریال، نسبت نرخ به سود سهم (P/E) ۱۶ و نرخ به ارزش دفتری سهام (P/B) برای 8 شرکت بورسی این صنعت ۲۰۶۵ تحقق یافته است و بیشترین EPS به شرکت فرآوری مواد معدنی (با نماد فرآور) و بیشترین P/E و P/B به شرکت تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان (با نماد فتوسا) تعلق دارد.

۲-میانگین بازده سهام شرکت‌های هشت‌گانه در مدت مذکور ۱۳درصد منفی و تنها شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان (با نماد فگستر) دارای بازده سهم مثبت در این مدت بوده، در حالی که بازده شاخص‌های فلزات اساسی و کانه فلزی در این مدت ۱۳درصد مثبت بوده است.

۳-بازده دارایی (ROA) ۸ درصد و بازده حقوق مالکانه (ROE) در این بازه ۱۵درصد بوده و شرکت‌های گسترش صنایع روی ایرانیان با ۱۹درصد بیشترین نسبت بازده دارایی و فرآوری مواد معدنی ایران با ۲۷ درصد بیشترین بازده حقوق مالکانه و زرین معدن آسیا (با نماد فزرین) در رتبه دوم توامان این دو نسبت قرار دارند.

۴- نسبت جاری (حاصل تقسیم دارایی جاری به بدهی جاری) این شرکت‌ها نشان‌دهنده این است که در صورت افزایش بدهی‌جاری تا ۸۰ درصد وضعیت فعلی از محل دارایی‌های با نقدینگی بالا قابل‌وصول است و نسبت اهرمی (Leverage Ratios) ۸۹ درصد اما میزان کل بدهی شرکت‌های کالسیمین (با نماد فاسمین)، فرآوری مواد معدنی ایران، گسترش صنایع روی ایرانیان و تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان از دارایی‌های آنها افزون‌تر است.

۵-در بین این 8 شرکت بورسی سهم صنعت سرب و روی از ساختار سرمایه (سهم بدهی درمجموع بدهی و حقوق مالکانه) ۴۵ درصد و سهم سودانباشته در حقوق ‌مالکانه ۳۹درصد است که کالسیمین با ۶۱ درصد و باما (با نماد کاما) با ۱۹ درصد بیشترین و کمترین ساختار سرمایه و فرآوری مواد معدنی ایران با ۹۲ درصد و شرکت ملی سرب و روی ایران (با نماد فسرب) با ۱۳ درصد بالاترین و پایین‌ترین نسبت انباشتگی سود در حقوق صاحبان سهام را کسب کرده‌اند.

۶- حاشیه سود ناخالص ۹ ماه امسال تولیدکنندگان شمش روی ۹ درصد و محصولات نیمه‌ساخته ۲۴ درصد بوده؛ این اختلاف ۱۵درصدی نشان‌دهنده اهمیت تکمیل زنجیره تولید و تنوع محصولات است.

نکته دیگر اینکه افزایش ۵ درصدی نسبت سود عملیاتی به ناخالص به‌دلیل افزایش یک‌باره سود عملیاتی در شرکت‌های فرآوری مواد معدنی ایران و باما برگرفته از سود تسعیر ارز بوده است.

۷-حاشیه سود خالص تولیدکنندگان محصول نهایی (شمش روی) ۱۰ درصد و این سود در محصولات نیمه‌ساخته ۳۰درصد است. 2 شرکت فرآوری مواد معدنی و باما خلاف روال معمول نسبت سودخالص به ناخالص به‌دلیل رشد ۶۱درصدی سودعملیاتی - معادل ۴۱درصد کل فروش- است.

۸- نسبت خدمات عمومی (انرژی) به کل هزینه تولید ۷درصد است که این سهم در شرکت ذوب روی اصفهان به ۱۶درصد رسیده و متوسط نرخ هر کیلووات ساعت مصرفی در این صنعت در مدت نه‌ماهه امسال ۱۵هزار و۴۵۱ ریال و میانگین شدت مصرف برق ۵.۹ کیلووات ساعت بر تن ورق تولیدی و معدل شدت مصرف گاز طبیعی ۶۸۳ مترمکعب بر تن ورق تولیدی است؛ کمترین شدت مصرف برق و گاز در شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان با ۳.۹ کیلووات ساعت و ۶۴۶ مترمکعب بر ورق تولیدی تحقق یافته است و فرآوری مواد معدنی ایران با شدت مصرف برق ۴.۹ و گاز ۷۷۴ در رتبه بعدی قرار دارد.

۹-سهم هزینه سربار نسبت به هزینه کل تولید ۲۷درصد است که در بخش تولید شمش روی این نسبت به ۳۴درصد و در بخش تولید محصولات نیمه‌ساخته به ۱۶درصد می‌رسد؛ البته سهم ۴ درصدی انرژی و ماهیت متفاوت مواد شیمیایی مصرفی موجب کاهش سهم سربار در کل هزینه ساخت محصولات نیمه‌ساخته می‌شود.

۱۰- هزینه تولید محصول نهایی بدون احتساب هزینه مواد اولیه مستقیم (ماده معدنی) ۵۸هزار و۳۰۰ ریال و کمترین به شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان با ۳۳۹هزار ریال و بیشترین به شرکت ملی سرب و روی ایران با ۸۴۳هزار ریال تعلق دارد.

۱۱- میانگین نرخ فروش هر کیلوگرم شمش روی این 8شرکت بورسی یک میلیون و۴۸۵هزار و۷۷۵ ریال و نرخ فروش این محصول در بورس کالا یک میلیون و۵۲۲هزار و۶۹۵ ریال و بهای تمام‌شده کالای فروش‌رفته ۸۲ درصد نرخ فروش بوده و متوسط بهای تمام‌شده ساخت یک میلیون و۳۶۰هزار ریال که در صورت فروش با بهای تمام‌شده مذکور، حاشیه سود ۸.۵ درصد قابل‌تصور است.

۱۲- در طول ۹ ماه امسال در بورس کالا ۵۱ درصد تقاضای کل معادل ۳۹هزار و۶۷۰ تن شمس روی با میانگین نرخ یک میلیون و ۵۲۰هزار و۵۵۰ ریال/ کیلوگرم به مصرف‌کنندگان داخلی فروخته و ۱۱۶هزار و۹۸۶ تن با متوسط قیمت ۲هزار و۸۳۶ دلار معادل یک میلیون و۳۰۶هزار و۹۶۰ ریال/ کیلوگرم از گمرکات رسمی به ۱۶کشور مقصد ارسال شده که سهم شرکت‌های بورسی مورداشاره از این حجم فروش ۳۴درصد بوده است.

۱۳- یکی از نکات قابل‌توجه در این دوره استفاده از دود و سرباره توسط شرکت فرآوری مواد معدنی ایران به مقدار هزار و 72 تن بوده است.

۱۴- به‌ازای هر کارکن در این صنعت ۱۶هزار و۶۶۰ کیلوگرم شمش روی تولید شده است و مجموع ارقام فروش داخلی و خارجی در طول ۲۷۰روز امسال، ۵۰ درصد از ظرفیت اسمی کل صنعت روی را شامل می‌شود،اما این نسبت در شرکت‌های هشت‌گانه بورسی به ۷۳درصد خواهد رسید.

۱۵- تا پایان آذر امسال ۷۳۷هزار تن با نرخ میانگین ۱۸۵هزار و۳۵۶ ریال/ کیلوگرم در بورس کالا خریداری شده که ۲۰۳هزار تن با متوسط نرخ ۱۸۰هزار و۲۵۶ ریال/ کیلوگرم توسط شرکت‌های بورسی این صنعت خریداری شده است. براساس یک تحلیل آماری توسط نگارنده روی قیمت‌های  نه‌ماهه شرکت‌های هشت‌گانه صنعت سرب و روی در بورس، همسبتگی بین نرخ پایانی روزانه این شرکت‌ها با شاخص‌های محصولات فلزی ۸۰، فلزات اساسی ۷۱، کانه فلزی ۷۰، هم‌وزن ۶۵ و صنعت ۵۲ درصد بوده، نکته جالب اینکه 2 نماد فسرب و فرآور بیشترین و فگستر و کاما کمترین همبستگی بین نرخ روزانه خود در نه‌ماهه امسال را داشته‌اند و احتمالا ۹۲درصد نرخ روزانه این شرکت‌های بورسی از روند قیمتی نماد فتوسا تبعیت می‌کند.