رشد روزافزون منابع انرژی تجدیدپذیر
مهدی حاجیپور کارشناس انرژی
بهطورکلی، نرخ تعرفههای تجهیزات یکی از بزرگترین چالشهای پیشروی انرژیهای تجدیدپذیر بهشمار میآید. باوجود اینکه این نرخها در سالهای اخیر بروزرسانی شدهاند، هنوز هم برای سرمایهگذاران جذابیت چندانی ندارند، بهگونهایکه سرمایهگذاری در بانک و دریافت سود ماهانه از آن، بهمراتب سودآورتر از سرمایهگذاری در انرژیهای خورشیدی، بادی، برقابی و... بهنظر میرسد و از نظر اقتصادی بهصرفه نیست. این موضوع، نخستین چالشی است که انرژیهای تجدیدپذیر با آن مواجهند.
چالش دیگری که وجود دارد، کمتوجهی به انرژی بادی است که کمتر به آن پرداخته میشود، در حالی که توسعه انرژیهای خورشیدی بهتازگی موردتوجه قرار گرفته است، انرژی بادی هنوز نیاز به بررسی و بحث بیشتری دارد. چند سالی است که صنایع بهسمت انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه انرژی خورشیدی، تشویق میشوند، اما انرژی بادی به فراموشی سپرده شده است. این روند، ما را در مسیر توسعه انرژیهای تجدیدپذیر به جایی نخواهد رساند.
انرژی باد با استفاده از توربینهای بادی برای تولید برق بهکار میرود؛ اما گاهی اوقات بحثهایی درباره مکان نصب این توربینها مطرح میشود، زیرا ممکن است مشکلاتی ایجاد کنند. استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک در سطح جهانی بهطورمداوم در حال افزایش است و در این راستا، نرخ پنلهای خورشیدی کاهش و ظرفیت تامین انرژی از نور خورشید بهطورچشمگیری افزایش یافته است. پیشبینی میشود در ۵ سال آینده، تعداد بیشتری از پنلهای خورشیدی در سرتاسر جهان نصب شوند و ما نیز باید از این روند بهرهبرداری کنیم.
ظرفیت پنلهای خورشیدی در خاورمیانه از ۳ درصد کنونی به ۹ درصد کل جهان افزایش خواهد یافت. دلیل اصلی این تغییر بهسمت انرژی خورشیدی، افزایش تقاضای برق در سطح جهانی است و باتوجه به اینکه پنلهای خورشیدی، هزینههای تولید برق را کاهش میدهند، هر روز رقابت در این حوزه بیشتر میشود و راهاندازی نیروگاههای خورشیدی بهطورفزایندهای مقرون به صرفه خواهد بود.
موضوع زیرساختهای صنعت و انرژی و نقش آنها در کشور، از مسائلی است که بهطوردورهای موردتوجه قرار میگیرد، اگرچه برنامههای توسعه بهعنوان یکی از مهمترین ابزارها برای دستیابی به اهداف توسعه محسوب میشوند، اما زیرساختهای توسعه کشور در بخشهای صنعت و انرژی هنوز فاصله زیادی با وضعیت مطلوب دارند.
متاسفانه ما از این نعمتهایی که خدا در سرزمین ما قرار داده است، استفاده کافی را نمیبریم و هرساله ظرفیتهای زیادی را در حوزههای مختلف انرژی از دست میدهیم. این نعمت ناتمام که در سرزمین ما وجود دارد، نادیده گرفته شده؛ اتفاقی که چند سالی است در کشورهای مختلف برای آن سرمایهگذاریهای کلانی انجام گرفته و برق تجدیدپذیر توسعه زیادی پیدا کرده است. توصیه بنده این است که دولت باید به تعرفههای خرید ورود کند. شاید دولت بودجه کافی برای فعالیتهای تجدیدپذیر را در اختیار نداشته باشد، اما میتواند با کمک به بخشهای خصوصی، زمینه صادرات تجهیزات تجدیدپذیر را که سالیان سال است سرمایهگذاران بهدنبال آن هستند، توسعه دهد. در کشور ما فلاتهایی وجود دارند که از نظر شفافیت و تابش نور خورشید دارای موقعیت بینظیری هستند و از این حیث یکی از بهترین نقاط در دنیا هستیم، بهشرطی که از آن استفاده کنیم.