امیدواریم دولت جدید نگاه واقع‌نگرانه به اقتصاد کشور داشته باشد. یعنی این امید باتوجه به صحبت‌هایی که مسعود پزشکیان در زمان کاندیداتوری داشتند، ایجاد شد.

در حال‌ حاضر مهم‌ترین مشکل کشور ما، غیرواقعی بودن قیمت‌ها است و اگر این مسئله برطرف شود و قیمت‌ها واقعی شوند، بسیاری از مشکلات به‌دنبال آن حل و فصل خواهند شد. این موضوع درباره نرخ تمام‌شده و نرخ فروش کالاهای تولیدی و سوخت صادق است. چنانچه در بسیاری از موارد نرخ تمام‌شده کالا با نرخ فروش محصول همخوانی ندارد و از سوی دیگر، درباره حامل‌های انرژی و سوخت، قیمت‌های فعلی غیرواقعی هستند. یعنی قیمت‌های غیرواقعی به‌طورکلی برداشته شوند. برای مثال ارزهای ترجیحی و نرخ سوخت باید واقعی شوند. درباره ارز نیز با چندین نرخ دلار از جمله ارز نیمایی، ارز آزاد، ارز ترجیحی و... مواجهیم که باید روزی به ساختار ارز تک‌نرخی برسیم.

در کنار این اتفاق، بعضی از دوستان مسئله تحریم‌ها را هم مطرح می‌کنند؛ درست است که تحریم مسئله بحران‌زایی است و برای برطرف کردن آن باید تلاش کرد تا کشور از این مشکلات رهایی یابد، اما اینها دو بخش هستند و ربطی به هم ندارند. بانک مرکزی و تیم اقتصادی باید کار خودشان را انجام دهند و تیم سیاسی هم کار خودش را انجام دهد. مسئله تحریم مثل این است که کسی ثروتی دارد، اما این ثروت توقیف شده است! حالا در این خانواده که اموالش توقیف شده، هرکدام از اعضا باید کار خودش را به‌طورصحیح انجام دهد. نمی‌شود گفت حالا که اموال ما توقیف شده، پس بیاییم کارهای عجیب و غریب انجام دهیم. باید در این شرایط کارهای صحیح و حساب‌شده انجام داد. البته بخش دیگر این است که باید برای آزادی اموال توقیف‌شده هم رایزنی و تلاش کنیم.

مشکلی که سال‌ها در اقتصاد ما وجود داشته و الان باید برطرف شود، اراده و شجاعت است؛ این دو پیش‌نیاز یکدیگر هستند. در حال‌ حاضر مهم‌ترین مشکل، غیرواقعی بودن قیمت‌ها است. ما بنزین را یک‌دهم نرخ واقعی می‌فروشیم؛ روزانه بیش از ۱۲۰میلیون لیتر بنزین می‌فروشیم که روی هر لیتر حداقل نیم‌ دلار و روزانه ۶۰ میلیون دلار ضرر می‌دهیم. خب در این صورت مشخص است که برای اداره هزینه‌های کشور یا مجبوریم پول چاپ کنیم یا به بانک‌ها فشار بیاوریم که وام‌های غیرتخصصی بدهند. از طرفی چاپ و خلق پول هم تورم ایجاد می‌کند. اگر بتوانیم نظام بانکی را اصلاح و نرخ تورم را پایین بیاوریم و به زیر ۵ درصد برسانیم که کار خیلی سختی هم نیست و از طرفی اگر سوبسیدها را برداریم، می‌توانیم این کار را انجام دهیم. بانک‌ها هم می‌توانند بهره‌ها را پایین بیاورند تا عادلانه‌تر شود، در این صورت مردم سرمایه‌های‌شان را در راه تولید به‌کار می‌اندازند.

از طرفی مشکل بانک‌های ناتراز را هم داریم. وقتی بانک‌ها گرفتار کمبود نقدینگی می‌شوند، مجبورند از بانک مرکزی قرض کنند، یعنی دولت مجبورشان کرده وام‌های دستوری بدهند، این‌طور به آنها دیکته شده است و آنها هم چون نمی‌توانند از طریق مردم جذب سرمایه داشته باشند، به استقراض روی می‌آورند. اینها همه به هم مربوط هستند، از همین‌رو است که معتقدیم اقتصاد دستوری، بدترین نوع اقتصاد است و باید اجازه داد اقتصاد پیرو عرضه و تقاضا، کار خودش را انجام دهد.

چه درباره کالا، چه برای خدمات یا بهره‌های بانکی یا هر چیز دیگر، وقتی قیمت‌گذاری دستوری شد، از واقعی بودن فاصله می‌گیرد، رفتارهایی که دستوری است به‌طورمعمول درباره افرادی است که به هر حال وصل به مسئولانی هستند که معتقدند باید به رفقای خودشان محبت کنند و این اقتصاد دستوری در واقع به درد افرادی می‌خورد که نیت محبت به دوستان‌شان را دارند!

مهم‌ترین چیزی که قصد بیان آن را دارم، این است که مسئولان جدید اجازه دهند اقتصاد، رقابتی شود. اقتصاد رقابتی باعث افزایش تولید و کم شدن بیکاری می‌شود و کم شدن بیکاری یعنی مردم دارای ثروت می‌شوند، چراکه کار کردن به خودی خود ثروت ایجاد می‌کند و این ثروت ظرفیت مصرف را بالا می‌برد، یعنی کارگری که سر کار می‌رود، پولدار می‌شود و خودش هم کالایی را می‌خرد و این اتفاق باعث می‌شود کارخانه‌ها و بخش صنایع و تولید بیشتر کار کنند، نیاز به استخدام کارگر بیشتری داشته باشند و این‌گونه زنجیره‌ای از کنش‌ها اتفاق می‌افتد که در ادامه توسعه را به‌همراه خواهد داشت.

 اما اگر اجازه ندهیم، تولید صورت گیرد، در عوض کارخانه‌ها تعطیل و کارگرها بیکار و فقیر، مصرف‌کننده‌ها نیز کم می‌شوند و این‌گونه ورشکستگی تولیدکننده و بیکاری کارگران و رکود در بخش تولید و صنعت رخ خواهد داد. در این روند، توسعه کسب‌وکار مهم است، برای همین نرخ ارز و باقی قیمت‌ها باید واقعی و واحد باشد. معنی واحد بودن این نیست که قیمت‌ها تثبیت شوند و روی یک نرخ ثابت بمانند. واحد بودن یعنی پیرو عرضه و تقاضا در هر روز و هر لحظه فقط یک نرخ داشته باشیم که البته بالا و پایین بودن نرخ، بحث دیگری است. واحد بودن نرخ، مسئله مهمی است که اگر محقق شود، بسیاری از مشکلات را حل خواهد کرد.